Ouders te weinig in dialoog met hun kinderen

Nogal snel wordt gezegd dat ouders vandaag geen grenzen meer stellen. Uit de resultaten van onze opvoedingstest blijkt net het omgekeerde: Vlaamse ouders zeggen daar kampioenen in te zijn. Wat beter kan, is in dialoog gaan met kinderen, ook over de regels, en keuzemogelijkheden bieden.
‘Je hoort en leest soms dat kinderen en jongeren tegenwoordig brutaal zijn omdat hun ouders hen niet meer in de hand hebben. Het is een kritiek die in elke generatie terugkomt. Dat beeld klopt absoluut niet met hoe Vlaamse ouders zichzelf zien. Wij hadden dit wel verwacht’, zeggen professor Maarten Vansteenkiste en Bart Soenens, allebei verbonden aan de Vakgroep ontwikkelings-, persoonlijkheid- en sociale psychologie van de UGent.
Zij ontwikkelden de opvoedingstest die eind vorig jaar op de website van De Standaard werd gelanceerd.

De meeste ouders van jonge kinderen vinden het heel belangrijk om grenzen te stellen en structuur aan te bieden. Grosso modo zijn Vlaamse ouders erg weinig chaotisch. Dat is goed, want ouders met een chaotische opvoedingsstijl zeggen nu eens zus en dan weer zo. Ze zijn onvoorspelbaar en dat is verwarrend voor kinderen.

Autonomie

Op een andere as is nog behoorlijk wat vooruitgang te maken. Met name: de vraag of ouders de autonomie van hun kind aanmoedigen, bijvoorbeeld door inspraak te geven en keuzemogelijkheden aan te bieden, of ook door activiteiten zo leuk en uitdagend mogelijk te maken. Dit alles doen ouders relatief minder vaak.

Toch kwam driekwart van de deelnemers uiteindelijk uit bij een combinatie van grenzen stellen en de autonomie van je kind aanmoedigen. Goed nieuws, want deze combinatie is het meest bevorderlijk voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren, zeggen de onderzoekers.
‘Mogelijk zijn ouders bang dat hun kind “de baas gaat spelen”. Maar inspraak geven betekent niet dat je jezelf als ouder monddood maakt.’

Faalangst

Wees waakzaam voor de kloof die kan ontstaan tussen je eigen perceptie en die van je kind, waarschuwen de onderzoekers. Hoewel ouders zelf aangeven dat ze veel structuur bieden, kan je kind dit anders ervaren. Bijvoorbeeld: hulp bieden is goed, maar alleen als er een echte hulpvraag is. Anders wordt het als bemoeizucht en controle ervaren.
Bij een te controlerende aanpak kan ook faalangst op de loer liggen, bijvoorbeeld wanneer ouders eigen initiatief van het kind onderdrukken en vaak taken overnemen. Bij de minste fout zakt de zelfwaarde weer als een pudding in elkaar.
Daarom adviseren de onderzoekers om vooral concrete feedback te geven op gedrag, inspanning of strategie van je kind. Dus bij een tekening niet zeggen: ‘Je bent een echte artiest’. Maar wel: ‘Ik zie dat je mooie kleuren hebt gebruikt’.

Bron: http://www.standaard.be/cnt/dmf20160229_02155765

Eigen mening:
Dat ouders geen grenzen meer zouden stellen aan het gedrag van hun kinderen, is iets dat we de afgelopen tien jaar al horen waaien. Volgens mij klopt dit niet. Er is een periode geweest waarbij er heel veel werd gezwaaid met opvoedingstips waardoor ouders aan hun eigen kunnen zouden twijfelen. Dit kan tot gevolg hebben dat ouders in de war geraken en inderdaad wisselen van mening. Echt is het belangrijk om concreet en helder te communiceren naar je kinderen toe. Ik ga akkoord dat wanneer dit niet gebeurt, of overmatig, het kan leiden tot faalangst. Faalangst is een woord dat de dag van vandaag snel gebruikt wordt. Een kind heeft geen zin om vooraan in de klas te komen voorlezen: faalangst. Natuurlijk is de druk van buitenaf erg hoor. Jongere kinderen ondervinden ook de invloed van twee fulltime werkende ouders. Dit neemt niet weg dat kinderen geen zeggenschap meer mogen hebben. Ik denk dat het inderdaad een goede combinatie is om correct te zijn maar kinderen ook hun mening te laten uiten. Dit niet om hen de baas te laten spelen of hen alles te geven, wel om hen ook de argumentatievaardigheden aan te leren. Kinderen moeten aangeleerd worden om een bepaalde “discussie” te onderbouwen, over wat het ook gaat. Daarbij hoeven ze die niet altijd te winnen. Op deze manier krijgen kinderen wel de autonomie van de ouders. Anderzijds denk ik dat ouders vooral autonomie aanmoedigen bij hun kinderen omdat ze het zelf erg druk hebben. Wanneer de kinderen dan zelfstandig iets kunnen doen, creëert dat meer tijd voor de ouders. Tenslotte vind ik het belangrijk dat ouders naar elkaar toe en naar de kinderen toe goed en helder blijven communiceren. Dat de dialogen er te weinig zijn, dat denk ik niet. Eerder zal het een verkeerde indeling zijn over de onderwerpen waarover de dialogen gaan.