Hoe de Amerikaanse verkiezingen verkocht werden


‘21 januari 2010 zal een zwarte dag blijken in de geschiedenis van de Amerikaanse democratie, en haar neergang', schrijft NOAM CHOMSKY. Het begrip ‘corporate governance' kreeg door een wetswijziging een heel andere betekenis.


Op 21 januari 2010 oordeelde het Amerikaanse hooggerechtshof dat de regering bedrijven niet mag verbieden om politieke partijen financieel te steunen tijdens verkiezingen, een beslissing die zowel het binnenlandse als het internationale overheidsbeleid diepgaand aantast. Deze uitspraak luidt het begin in van een tijdperk waarin het bedrijfsleven zijn greep op het politieke systeem van de Verenigde Staten nog verder zal verstevigen.

Volgens de redacteurs van The New York Times ‘treft de uitspraak de democratie in het hart' aangezien ze ‘de deur openzet voor bedrijven die hun goed gespijsde schatkisten willen gebruiken om er verkiezingen mee te overspoelen en gekozenen te intimideren, zodat ze naar hun pijpen dansen'.

Het hof stemde verdeeld: vijf stemmen tegen vier. De vier reactionaire rechters (misleidend als ‘conservatief' omschreven) kregen de steun van rechter Anthony M. Kennedy. Voorzitter John G. Roberts Jr. koos een zaak uit die makkelijk op duidelijk afgebakende gronden beslecht had kunnen worden, maar speelde het zo dat het hof er gebruik van kon maken om een verregaande uitspraak door te drukken. Die maakt nu komaf met een honderd jaar oude traditie om de bedrijfsfinanciering van federale verkiezingscampagnes binnen de perken te houden.

Voortaan kunnen bedrijfsleiders verkiezingen dus rechtstreeks afkopen: ze hoeven geen ingewikkelde omwegen meer te gebruiken. Iedereen weet dat — soms ingenieus verpakte — bedrijfsgiften bij verkiezingen de balans kunnen doen omslaan in de ene of de andere richting en dus het beleid kunnen sturen. Het hof heeft de kleine bevolkingsgroep die de economie in handen heeft, nu nog veel meer macht gegeven.

De ‘investeringstheorie over politiek' van politiek economist Thomas Ferguson is een zeer accuraat instrument om het overheidsbeleid over een langere periode te voorspellen. De theorie omschrijft verkiezingen als momenten waarop machtsgroepen uit de privésector zich verenigen om te investeren in de controle over de staat.

De beslissing van 21 januari versterkt doodeenvoudig de middelen om de werking van de democratie te ondermijnen.

De achtergrond is verhelderend. In de motivatie van zijn tegenstem erkende rechter John Paul Stevens dat ‘we al lang erkennen dat bedrijven onder het Eerste Amendement vallen' (de grondwettelijke waarborg voor de vrijheid van meningsuiting, wat ook steun voor verkiezingskandidaten zou inhouden).

Bij het begin van de 20ste eeuw implementeerden rechtsgeleerden en rechtbanken een arrest uit 1886 waarin het hof oordeelde dat bedrijven — deze ‘collectivistische juridische entiteiten' — dezelfde rechten hebben als mensen van vlees en bloed.

Morton Horwitz schrijft in zijn standaardwerk over de rechtsgeschiedenis dat het concept om bedrijven als personen te beschouwen (‘corporate personhood') zich ontwikkelde in de periode waarin de macht van de aandeelhouders naar de bedrijfsleiders verschoof. Dit leidde uiteindelijk tot de doctrine dat ‘de bevoegdheden van de raad van bestuur… dezelfde zijn als die van de onderneming'. Later werden de rechten van ondernemingen zo sterk uitgebreid dat ze die van personen ver zijn gaan overtreffen. Een voorbeeld hiervan zijn de ‘vrijhandelsakkoorden' die op zich al een misleidende naam kregen. Dankzij deze akkoorden kan bijvoorbeeld General Motors, wanneer het in Mexico een fabriek opstart, vragen om net als een Mexicaans bedrijf te worden behandeld (‘binnenlandse behandeling') — terwijl een Mexicaan van vlees en bloed het in New York niet in zijn hoofd moet halen om een ‘binnenlandse behandeling' of zelfs maar minimale mensenrechten te vragen.

Een eeuw geleden beschreef Woodrow Wilson, toen nog academicus, een Amerika waarin ‘vrij kleine groepen mensen (bedrijfsdirecteurs) een zodanige macht en controle uitoefenen over de rijkdommen en zakelijke activiteiten in het land dat ze rivalen van de overheid zijn geworden'.

In werkelijkheid zijn deze ‘kleine groepen' steeds meer de meesters van de overheid geworden. Het hooggerechtshof geeft hen nu nog meer speelruimte.


Depressie

De uitspraak van 21 januari viel drie dagen na een andere overwinning voor het geld en de macht: de verkiezing van de republikeinse kandidaat Scott Brown als vervanger voor wijlen senator Edward M. Kennedy, de ‘liberale leeuw' van Massachusetts. Browns verkiezing werd afgeschilderd als een ‘populistische revolte' tegen de liberale elite die het in de regering voor het zeggen heeft.

De gegevens van de stemming tonen een heel ander verhaal.

Een hoge opkomst in de rijke voorsteden en een lage opkomst in de grotendeels democratische steden hielpen Brown aan zijn verkiezing. ‘Vijftig procent van de republikeinse kiezers heeft “zeer veel belangstelling” voor deze verkiezingen,' berichtte The Wall Street Journal/NBC die een enquête uitvoerden, ‘tegenover 38 procent van de democratische kiezers.'

De resultaten waren dus inderdaad een reactie tegen het beleid van president Obama: voor de rijken doet hij niet genoeg om hen nog rijker te maken, terwijl hij er volgens de armere bevolkingsgroepen nog te veel voor doet.

De woede van het volk is vrij begrijpelijk nu de banken het schitterend doen dankzij de overheidssteun, terwijl de werkloosheid tot 10 procent gestegen is. In de industrie zit één op de zes mensen zonder werk: een werkloosheidsgraad die te vergelijken valt met die ten tijde van de grote depressie. Het is waar dat het ‘health care'-plan van Obama een rol speelde in de verkiezingen in Massachusetts. De krantenkoppen hebben het bij het rechte eind als ze melden dat het publiek zich tegen het plan begint te keren.

De cijfers van de enquête verklaren waarom: de wet gaat niet ver genoeg. Maar kostenbesparingen kunnen niet ernstig worden aangepakt wanneer gulle giften worden uitgestort over de geneesmiddelenbedrijven. Na de uitspraak van 21 januari gaapt weer een diepere kloof tussen de publieke opinie en het publieke beleid. En de schade die aan de Amerikaanse democratie werd toegebracht, is nauwelijks te overschatten.

© 2010 Noam Chomsky, Professor emeritus taalkunde en filosofie, politiek analist en activist


DS, 06-02-2010

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Lobbygroepen moeien zich met Congresverkiezingen in VS


Lobbygroepen in de Verenigde Staten komen steeds meer tussen in de verkiezingsstrijd voor het Congres. Het gaat vooral om gunsten ten voordele van de Republikeinse partij, zo meldt de Washington Post.


Verscheidene lobbygroepen investeerden samen ongeveer 80 miljoen dollar in de verkiezingsstrijd. Bij de verkiezingen vier jaar geleden was dat nog 16 miljoen dollar. Dat is vooral het gevolg van een uitspraak van het Amerikaanse hooggerechtshof dit jaar, waardoor de beperkingen voor lobbygroepen opgeheven werden.

Uit een studie die de krant liet uitvoeren, blijkt dat er zeven keer meer geld geïnvesteerd werd in lobbygroepen voor de Republikeinen dan voor de Democraten.


Blog DM, 04-10-2010

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB