‘Dementerenden kunnen zelf beslissen over levenseinde’
Personen die dementeren kunnen wel degelijk zelf nog aangeven of ze graag leven, of niet. Dat zegt de Hoge Gezondheidsraad in een nieuw advies. Het is zeer aan te bevelen om vooraf iets op papier te zetten, maar dat mag bij levenseindebeslissingen niet de doorslag geven.

Artsen die beslissingen moeten nemen over de levenseindezorg bij mensen met dementie, kunnen niet alleen afgaan op wat de patiënt daar jaren geleden over op papier heeft gezet. Ze moeten ook rekening houden met de wensen, verlangens en gevoelens van de dementerende persoon zelf, zelfs als die daar geen woorden meer voor vindt.

Dat staat te lezen in het jongste advies van de Hoge Gezondheidsraad over de zorg voor dementerenden. Het ‘vroegere zelf’ weegt niet zwaarder door dan het ‘huidige zelf’.

Want mensen die ziek zijn, verleggen vaak hun grenzen. Dit geldt evengoed voor mensen die dementeren, zegt de Hoge Gezondheidsraad nu. De raad neemt daarmee afstand van een eenzijdig cognitieve visie op de mens, die rationele, autonome beslissingen neemt.

In de plaats daarvan bepleit de HGR een integrale visie, die de mens in relatie tot anderen plaatst en rekening houdt met actuele ervaringen en percepties. ‘Dit is niet zomaar uit de lucht geplukt. Het is onder meer gebaseerd op het Europese Alcove-project, dat zich eerder in die zin heeft uitgesproken’, zegt Jurn Verschraegen van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen.

Glimlachen
Dementie-experte Christine Van Broeckhoven (U Antwerpen) staat kritisch tegenover het advies van de Hoge Gezondheidsraad. ‘Wat betekent het nog als iemand met gevorderde dementie op een bankje zit te glimlachen? Of wanneer er een traan over zijn wangen loopt? Dementerenden hebben geen emoties. Voor mij moet een euthanasieverklaring gehonoreerd kunnen worden ondanks die tranen of die glimlach.’

Het advies bepleit voorts ook een grotere expertise over dementie. ‘Nu verloopt er gemiddeld 2,5 jaar tussen de eerste tekenen en de diagnose. Bij mensen jonger dan 65 jaar zelfs meer dan vier jaar’, zegt Jurn Verschraegen. ‘Men leeft te lang in het ongewisse, wat achteraf vaak tot schuldgevoel leidt bij de omgeving.’

Bron: De Standaard - 9/04/2016
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160408_02227338

Mening:
Ik heb mijn twijfels bij deze uitspraak. Ten eerste is het volgens mij enorm moeilijk om over zo'n onderwerp geloofwaardige gesprekken te houden met een dementerend iemand. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de patiënt de ene dag zegt dat hij/zij wel wilt leven, maar de volgende dag weer een hele andere mening hierover heeft. Dementerende mensen hebben niet meer het besef waarover deze gesprekken gaan. Het lijkt me dan ook een vreemde beslissing om je op deze gesprekken te baseren.
Ten tweede vind ik ook dat wat mensen op papier hebben gezet voor ze ziek werden, blijft gelden. Er wordt op voorhand vaak iets op papier gezet om zekerheid te scheppen over hun beslissingen omdat men weet dat dementerende mensen of bijvoorbeeld mensen in coma hier niet meer over kunnen beslissen. Daarom vind ik het verbazingwekkend dat deze, op voorhand vastgelegde verklaring, minder waard is vanaf het moment de patiënt tijdens zijn/haar ziekte van mening verandert. Deze verklaring is op voorhand vastgelegd om dit te voorkomen, toch?