BRUSSEL - Steeds meer jongeren proberen via de examencommissie of het tweedekansonderwijs hun diploma secundair te halen.

In 2011 probeerden 4.835 mensen hun diploma secundair onderwijs te halen via de examencommissie, voorheen bekend als de ‘middenjury'. Dat is een toename met 5,4 procent vergeleken met het jaar daarvoor en 54 procent meer dan in 2003. Zo blijkt uit cijfers die Vlaams parlementslid Elisabeth Meuleman (Groen) opvroeg bij de minister van Onderwijs, Pascal Smet (SP.A).

De meeste kandidaten (2.228) gingen voor een bso-diploma.

Twee groepen passeren bij de commissie: zij die niet geslaagd zijn in het reguliere onderwijs en zij die bewust voor deze formule kiezen, zoals de jongeren die thuisonderwijs krijgen.

Een van de redenen voor de stijging is volgens minister Smet de grote groep jongeren die zonder diploma de secundaire school verlaat, de zogenaamde ‘ongekwalificeerde uitstroom'. Dat gaat volgens de recentste cijfers om één op de zeven.

De slaagkansen liggen echter laag. In 2007 behaalde slechts 15,8 procent van de ingeschrevenen voor de examencommissie zijn diploma, en net niet de helft een deelattest.

Net als de examencommissie trekt ook het tweedekansonderwijs (tko) steeds meer volk. In september 2011 waren er 9,4 procent meer inschrijvingen dan in 2009.

Hier valt de verjonging op. Driekwart is jonger dan 25 jaar. Bijna de helft is nog geen 21 jaar. ‘Het lijkt erop dat steeds meer jongeren bijna vanzelf naar het tko doorstromen. Daar was het niet voor bedoeld, het is opgezet als volwassenenonderwijs', zegt Meuleman. Ze leidt hieruit af dat een groter wordende groep jongeren de aansluiting verliest met het gewone onderwijs.

Meuleman hoopt dat de nakende hervorming van het secundair hier iets aan doet. ‘Maar dan mag die niet verwateren.'

Socioloog Ignace Glorieux (VUB) ziet twee populaties. ‘Voor de examencommissie tref je mensen uit de gegoede milieus die even een misstap maken en zich zo herpakken. In het tweedekansonderwijs belanden meer de sociaal zwakkere groepen: allochtonen, arbeiderskinderen.'

De ‘tweede kans' buiten de school biedt lang geen zekerheid op succes. Onderzoek heeft aangetoond dat van de 100 jongeren die zonder diploma de middelbare school verlaten, er slechts drie dat diploma halen via de alternatieve weg. ‘Het tko is vaak nog te schools, en de examencommissie vergt veel zelfstudie. Er zou iets tussen deze extremen moeten bestaan', vindt Glorieux.

Bron:
De Standaard op 19/03/12

Bespreking:
Ik ben benieuwd of de hervorming van het onderwijs dit probleem zal verhelpen. Ik denk wel dat die kans bestaand is aangezien sociaal of intellectueel mindere leerlingen hier als het ware worden 'opgevangen' door de anderen.
In ieder geval moet er goed opgelet worden dat het tweedenkansenonderwijs niet als vaststaand alternatief wordt beschouwd. Dit kan onder andere gedaan worden door een betere begeleiding in het gewone onderwijs of door de moeilijkheidsgraad op te voeren in het TKO.

Ik denk inderdaad dat meer en meer jongeren het tko gaan zien als een alternatief als ze de school even beu zijn. De afgelopen jaren hoorde je meer en meer de uitdrukking: 'maar ik kan nog altijd naar het tko eh'.
Ik ga niet helemaal akkoord met het verhogen van de moeilijkheidsgraad van het tko. Ik denk immers dat dit sowieso al niet te onderschatten valt. Ik denk wel dat we onze begeleiding in de middelbare scholen moeten aanpassen en bijwerken. Hiermee zouden we al vele 'problemen' kunnen oplossen denk ik.

Ik ken drie (!) mensen die via de examencommissie hun diploma behaald hebben en zij hebben er een half jaar langer over moeten doen dan normaal. Ze waren 19, 20 en 21 jaar en dat is zeker nog niet zo oud. Het ging hier wel om jongeren die voor de tweede keer moesten dubbelen en dat zagen zij niet meer zitten. Ook speelde schoolmoeheid hier een grote rol. Volgens mij onderschatten vele jongeren de examencommissie, ze denken vaak "ach, ik studeer eventjes thuis en ik vul mijn examens in", maar zo werkt het helemaal niet. De jongeren die ik ken, schrokken hier ook echt van en het gewone onderwijs leek plots terug vele aangenamer. Ik vind tko op zich echt wel een goed idee. Vaak moeten jongeren hun onderwijs onderbreken door bijvoorbeeld een zwangerschap en in zo'n zaken vind ik het een zeer goede zaak dat tko bestaat. De jonge moeders kunnen dan eerst voldoende tijd uitrekken voor het kind en achteraf kunnen zij alsnog hun diploma behalen.
De examencommissie mag zeker niet moeilijker worden, want de slaagkansen liggen nu al niet zo hoog, dus dit vind ik zeker geen goede zaak.

Ik denk ook wel dat er aan deze problematiek iets gedaan moet worden. En dat wij als leerkrachten, als onderwijzers hier een zeer grote rol in spelen. Daarom denk ik dat de hervorming van het secundair onderwijs misschien toch nog niet zo slecht is.
Toch vind ik het geen oplossing om te zeggen dat de examencommissie hun examens moeilijker moet maken. Want er gaan nog steeds evenveel mensen deelnemen denk ik, alleen de slaagpercentages gaan nog lager liggen. Hiermee wil ik ook zeker niet zeggen dat het niveau lager moet! Want een goede standaard is toch belangrijk.