Biologen hebben een nieuwe, omvangrijke stamboom opgesteld van alle levende wezens op aarde. Daarop staat de mens niet meer fier bovenaan - we zijn een nietig zijtakje van een zijtak die afsplitst van de microbes. Dat onderstreept maar weer eens dat op onze planeet niet de mens, maar microbes de dominante levensvorm zijn.

In de nieuwe levensstamboom, deze week onthuld in Nature Microbiology, is alles wat een gemiddeld mens aan levende wezens kent - planten, bomen, dieren, vogels, vissen - beland op één zijtak. Alle met het blote oog zichtbare levensvormen blijken een relatief recente afsplitsing van de 'archaea', een groep microben die veelal onder de grond, in de zeebodem en in onze ingewanden leven.

Vroeger beoordeelden biologen levende wezens op hun uiterlijk: heeft het vier poten en eet het gras, dan zal het wel familie zijn van andere graseters op vier poten. Microbes, op het oog allemaal kleine bolletjes en staafjes, kwamen zodoende met zijn allen op één zijtak onderaan de levensstamboom te zitten.

Maar dat was voordat men het dna, de genetische code van levende wezens, ging lezen. Net zoals je aan achternamen beter dan aan iemands gezicht kunt zien wie familie is van wie, geeft dna een betrouwbaardere maat voor verwantschap dan uiterlijk. In de jaren zeventig leverde dat de schokkende ontdekking dat microbes eigenlijk zijn verdeeld in twee totaal van elkaar verschillende 'domeinen', de bacteriën en de archaea. De mens maakt in die verdeling deel uit van domein nummer drie: de eukaryoten, wezens met een celkern.

Duizend nieuw ontdekte microben

Nu heeft een internationaal team onder leiding van Jillian Banfield van de Berkeley-universiteit in Californië de boom bijgewerkt, met nog eens duizend nieuw ontdekte microben. Daaruit blijkt dat er zo'n 75 hoofdgroepen bacteriën zijn en 25 hoofdgroepen archaea. De eukaryoten zijn geen zelfstandige stam meer, maar een zijtak van de archaea. Aan die tak is de mens weer een kleiner twijgje.

Het komt allemaal doordat microbes er al zo lang zijn, zegt microbioloog Thijs Ettema van de Universiteit van Uppsala: zo'n 4;000 miljoen jaar, terwijl de vroegste dieren 'pas' 650 miljoen jaar geleden ontstonden. "De microbiële diversiteit is vele malen groter dan we voorheen veronderstelden. Ironisch genoeg hoef je niet eens ver te kijken om compleet nieuwe takken van de levensboom te vinden: ze bevinden zich recht onder onze voeten in de grond."

In het Nederlands Centrum voor Biodiversiteit Naturalis vindt entomoloog Erik van Nieukerken het appelen met peren vergelijken. "De enorme diversiteit bij bacteriën is indrukwekkend", erkent hij. "Maar daarmee is de gigantische diversiteit in soortenaantallen, morfologie en levenswijzen bij de eukaryoten moeilijk te vergelijken. Een entomoloog zal het een wereld van insecten noemen, anderen zeggen dat de mieren de aarde overheersen, en voor botanici zijn natuurlijk de zaadplanten overheersend."

Uitgedrukt in massa zijn er op aarde naar schatting evenveel microben als de massa van ál het andere leven bij elkaar opgeteld. "Denk daar maar eens aan als je in het bos loopt", vindt Ettema.

BRON: De Morgen, Artikel: Maarten Keulemans, 16/04/16
http://www.demorgen.be/wetenschap/d...sboom-bc53f0fe/

Eigen mening: Ik vind dit een erg interessant artikel, onderzoekers kunnen dankzij nieuwe technologie zoveel dieper ingaan op vroegere onderzoeken en er uiteindelijk nog zoveel meer uithalen dan vroeger mogelijk was. Het is fascinerend om te lezen dat er zo’n grote massa aan andere levensvormen aanwezig zijn waar wij amper weet van hebben. Dat we slechts een kleine zijtak zijn in de grote levensboom bewijst nog maar eens dat er nog zoveel te ontdekken valt op onze planeet.