'Het is kiezen tussen de pest en de cholera'


De nieuwe rookwet lijkt zijn effect te missen in heel wat Antwerpse cafés. Veel cafébazen in de Scheldestad vegen hun menubord schoon en kiezen voor de sigaret.


'Een CD&V-politicus nota bene reageerde verbaasd', vertelt Arjen Nelis, patron van café Witzli Poetzli. 'Hij komt hier regelmatig om een broodje met kaas. Helaas, ik moest hem teleurstellen. Ik bied die verse broodjes niet meer aan.'

Voor Nelis won de sigaret het van zijn beperkte menukaart. Zijn keuze was snel gemaakt en niet enkel omdat hij zelf roker is. Bijna vijf jaar geleden kwam het café in de schaduw van de Antwerpse kathedraal namelijk met een primeur: op 1 mei 2004 werd de Witzli al eens rookvrij. 'Een stamgast vroeg of ik dementeerde', reageerde de inmiddels overleden patron Guido Dhaen toen.

Geen twee maanden later moest Guido Dhaen echter terugkomen op zijn beslissing. Reden: bijna de helft van de klanten bleef weg.

Sinds vrijdag de nieuwe rookwet van kracht werd, ruimde Arjen Nelis dan ook al het lekkers van zijn toog. 'De droge worstjes die ik verkocht, zijn niet individueel verpakt zoals de nieuwe wet het eist', reageert Nelis. 'Geen denken aan dat ik hier met Bifi-toestanden begin.'

Arjen Nelis staat lang niet alleen. Café Bartilia op het Falconplein sloot de tapaskeuken en ook café De Vagant in de Reyndersstraat, berucht om zijn jeneverkaart, biedt niet langer een croque monsieur of borrelhapjes aan. Het verlies aan inkomsten uit de snacks wordt in De Vagant gecompenseerd door de drankprijzen lichtjes te verhogen.

De meeste klanten hebben daar geen probleem mee. 'Wij zijn zeer gelukkig dat de sigaret het haalt', vertelt stamgaste Anita terwijl ze aan de witte filter van een Davidoff lurkt. 'Niemand is verplicht om op café te gaan. We moeten wat toleranter zijn voor elkaar. Ik denk eraan om een drukkingsgroep te beginnen voor het recht op zelfdestructie.'

Aan de andere kant van de stad, op de Dageraadplaats, lijkt de ernst van het rookverbod evenmin door te dringen. In de niet-afgesloten rokersruimte van Camping Campina verdwijnt tabak tussen een vloeitje wanneer de volgende dagschotel wordt opgediend. 'Geen commentaar', klinkt het bij de eigenaar.

Rond hetzelfde plein is Het Zeezicht in dertig jaar tijd uitgegroeid tot een van de populairste kroegen van de stad. Alsof sigaretten mee het succes bepalen, blijven de asbakken voorlopig op de tafels staan.

'Wij wachten af', klinkt het bij eigenaar Frans Terpstra. 'De eerste drie maanden wordt er sowieso geadviseerd en bovendien lees ik dat een taalblunder het verbod ongeldig zou maken. Ik lees dat ook maar in de kranten.'

Ook De Standaard meldde zaterdag dat de Nederlandstalige versie van de wet in het Staatsblad met een Franse zin eindigt, wat de geldigheid in het gedrang zou brengen. Maar de fout in het Staatsblad zal deze week al snel worden rechtgezet.

Terpstra vervolgt: 'De wet is mij zo onduidelijk. Een controleur moet normaal onmiddellijk zien dat dit een bier- en geen eetcafé is.'

'Soep mag wel als ik er geen lepel bijgeef, want dan is het een drankje. Kijk, ik heb hier iemand speciaal in dienst die dagelijks tapas en enkele ovenschotels maakt. Vers eten mag niet langer, maar voeding uit blik of vacuüm getrokken wel. In naam van de volksgezondheid mogen wij dus alleen nog brol verkopen. Nochtans is het ook niet gezond om na tien pinten naar de pitatent te lopen. Ach, hapjes of sigaretten, het is als kiezen tussen de pest en de cholera.'

In eetcafé Roscam op de Vrijdagmarkt is vooral het personeel opgezet met het prille verbod. Toch menen zij samen met de meeste cafébazen dat een 'echt' algemeen rookverbod in cafés een betere oplossing is. 'Iedereen gelijk voor de wet', is het argument.

Ook in Dancing Chocolat aan de Kloosterstraat vinden ze de huidige wet halfslachtig en discriminerend.

Net als café Witzli Poetzli kwam ook dit eetcafé al eens terug op het rookverbod. Begin vorig jaar haalde patron Guy Lesneuck de asbakken van de tafel.

'Twee maanden later was mijn omzet met 70 procent gedaald', aldus de cafébaas. Met lede ogen voerde hij het verbod dan ook terug in.

'We hebben geen keuze', gaat Guy Lesneuck verder. 'Het merendeel van mijn inkomsten komt uit drank, maar ik kan het mij niet veroorloven om mijn keuken zomaar te sluiten. Ik vrees vooral voor na 22 uur. Eenmaal de keuken dicht is, wordt hier stevig gedronken en ook gerookt. Dat zal wegvallen. Mijn beste klant is nu al verhuisd naar het café aan de overkant.'


Blog DS, 04-01-2010 (Jochen Vandenbergh)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB