Niet meer elke besmetting tellen: Spanje wil corona hetzelfde aanpakken als de gewone griep


De Spaanse overheid wil corona hetzelfde monitoren als de griep, een organisatie van huisartsen wil zelfs van alle maatregelen af.


We zullen moeten leven met het coronavirus. Dat besef zat er in Spanje al vroeg in: sinds de zomer van 2020 wordt er gewerkt aan een langetermijnstrategie voor het virus. Die plannen bevinden zich nu in de afrondingsfase, onthulde de Spaanse krant El País maandag.

Het gaat om een systeem waarin de monitoring van corona wordt behandeld als die van griep: niet meer alle besmettingen registreren, maar een select netwerk van artsen via hun patiënten laten peilen of er een golf gaande is.

Het nieuwe systeem – dat ‘Schildwacht’ heet, naar het netwerk van artsen die als een soort controlerende schildwachten fungeren – moet landelijk uitgerold worden. Wanneer is onduidelijk, maar volgens een expert die bij de ontwikkeling betrokken is, kan dit al zodra de huidige golf op zijn retour is. Met een van de hoogste vaccinatiegraden ter wereld en doordat de huidige omikronvariant minder vaak tot ziekenhuisopname en sterfte leidt, merkt Spanje dat een hoge besmettingsgraad tot veel minder problemen leidt dan met vorige varianten: mogelijk een teken dat de ziekte endemisch begint te worden.


Een zelftest en een week isolatie

Het langetermijnplan ligt niet heel ver af van wat inwoners van hoofdstad Madrid al doen: sinds december wordt Madrilenen verzocht bij symptomen een antigeenzelftest te gebruiken en zeven dagen thuis te blijven bij positief resultaat. Een PCR-test in een kliniek is niet meer nodig. Alleen als symptomen verergeren moeten mensen naar een ziekenhuis gaan. Nu wordt Madrilenen nog wel gevraagd dit positieve resultaat door te bellen, dat zal straks mogelijk wegvallen.

Landelijk kent Spanje relatief weinig coronamaatregelen. Spanjaarden zijn verplicht ook buiten mondkapjes te dragen, maar verder is het aan de verschillende regio’s zelf of zij restricties instellen: zo houdt Catalonië ’s avonds nog de kroegen dicht en moet in Baskenland alles om één uur ’s nachts dicht, in sommige regio’s moet een QR-code getoond worden in de horeca. In het begin van de pandemie, voorjaar 2020, stelde Spanje nog een van de strengste lockdowns van de EU in. Mensen mochten maandenlang alleen naar buiten voor de supermarkt of om de hond uit te laten.

Of de overheid in haar langetermijnplan overweegt om alle maatregelen af te schaffen is niet bekend. Maar alleen al het spreken over een nieuwe omgang met de pandemie die nog volop bezig is brengt een risico met zich mee, zei epidemioloog Magda Campins tegen de Catalaanse krant La Vanguardia. “Het kan het gevoel geven dat covid maar een griepje is. De mensen zijn al moe, ze willen terug naar normaliteit, maar we kunnen nog niet ontspannen, nu er nog duizenden zijn opgenomen met covid.”


Neem juist de griep serieuzer

Iván Sanz van het nationale griepcentrum in Valladolid wil dit juist omdraaien: we zouden juist de griep veel serieuzer moeten nemen. Die kan immers ook gepaard gaan met fikse sterftegolven, en daar zouden mensen beter van op de hoogte gebracht moeten worden. Sanz benadrukt al maanden in verschillende kranten het belang van de griepprik en het serieus nemen van de griep. Tijdens de hevige griepgolf van 2017-2018 overleden vijftienduizend Spanjaarden en jaarlijks sterven er kinderen aan de griep.

De Spaanse experts zijn het vooral oneens over het moment waarop de benadering van het coronavirus moet veranderen, niet over de vraag of dit moet gebeuren. De belangrijkste Spaanse huisartsenorganisatie, Semfyc, publiceerde onlangs een uitgebreide oproep om terug te gaan naar het ‘oude normaal’, het leven van voor maart 2020 ‘zonder mondkapjes en regels in het sociale verkeer’. Daarin staan heel specifieke plannen beschreven voor het inenten van risicogroepen, extra maatregelen bij bezoek aan ouderen tijdens een coronagolf, maar verder een maatschappij zoals voor de pandemie. “We moeten ophouden met de exceptionaliteit: Covid-19 moet behandeld worden als alle andere ziektes.”


Blog Trouw, 11-01-2022 (Jurriaan van Eerten)