Genetische factoren bepalen wie ebola overleeft

Hoewel de huidige ebola-epidemie in West-Afrika de meest dodelijke ooit is, ligt de sterftegraad veel lager dan bij vorige uitbraken. Tot nu toe is ongeveer 60 procent van de patiënten overleden, terwijl de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de sterftegraad voordien op 90 procent schatte. Het verloop en de uitkomst van de ziekte zijn afhankelijk van de virusvariant, maar een nieuw Amerikaans onderzoek toont aan dat ook genetische factoren bepalend zijn.

De manier waarop het virus toeslaat, varieert van patiënt tot patiënt. Sommigen zijn er volledig tegen bestand, anderen worden licht tot ernstig ziek en herstellen, terwijl velen bezwijken aan bloedingen en orgaanfalen. Eerdere studies bij patiënten wezen uit dat deze variaties in het ziektepatroon geen verband houden met mutaties in het virus zelf. De ernst van de ziekte lijkt bepaald te worden door pogingen van het lichaam om de infectie te bestrijden.

Een onderzoek van de universiteiten van Washington en North Carolina en de National Institutes of Health op muizen wijst uit dat genetische factoren achter dit brede spectrum zitten.

De onderzoekers, die hun studie toelichten in het vakblad Science, besmetten de dieren met een muizenvariant van dezelfde ebolasoort die verantwoordelijk is voor de huidige uitbraak. Tijdens de eerste dagen na de infectie verloren alle muizen gewicht.

Genetische lijn
19 procent van de muizen bleek resistent: ze overleefden en hadden binnen twee weken hun verloren kilo's terug. De dieren vertoonden geen symptomen van de ziekte en hun levers werden niet aangetast. 11 procent was deels resistent. Minder dan de helft van deze groep muizen overleed.

Van de 70 procent muizen die zwaar ziek werden, overleed meer dan de helft. 19 procent van die laatste groep vertoonde een ontsteking van de lever, maar geen klassieke symptomen van ebola. 34 procent had bloedverdunningen, een kenmerk van de fatale ziekte bij mensen. Deze muizen hadden ook inwendige bloedingen, een gezwollen milt en wijzigingen in kleur en weefsel van de lever.

De frequentie van de variaties is vergelijkbaar met die van de huidige uitbraak in West-Afrika. De wetenschappers konden deze variaties in verband brengen met de genetische familielijnen van de proefdieren. Ze besluiten dat genetische factoren een belangrijke rol spelen in het verloop en de uitkomst van de ziekte.

Leverinfectie
Wanneer de infectie de genen aantastte die betrokken zijn bij het bevorderen van ontstekingen en het afsterven van cellen, volgde een ernstige of fatale ziekte, stellen de onderzoekers. Bij de overlevers stelden ze meer activiteit vast in de genen die instaan voor het herstel van bloedvaten en de aanmaak van witte bloedcellen.

Volgens de wetenschappers kunnen bepaalde soorten cellen in de lever ook bijdragen tot een beperking van de uitzaaiing. De meest vatbare muizen vertoonden een vergevorderde leverinfectie, wat kan verklaren waarom ze meer virus in hun lichaam hadden.

De onderzoekers hopen dat hun muismodel snel toegepast kan worden voor het testen van vaccins en het vinden van genetische markers die bepalend zijn voor de vatbaarheid voor en weerstand tegen de ziekte.

Sleutels
Intussen is er volgens een ander Amerikaans onderzoek dringend nood aan ingrijpende maatregelen om de epidemie in te perken. De sleutels om de verdere verspreiding te stoppen, zijn meer hygiënische begrafenissen, meer quarantaines en een betere bescherming voor gezondheidswerkers. Mits deze maatregelen zou de epidemie in Liberia, het brandpunt van de huidige uitbraak, tegen midden maart onder controle kunnen zijn.

De onderzoekers van Yale en Oregon State University kwamen tot deze bevindingen met complexe wiskundige modellen. Ze brachten een hele resem factoren in rekening die mee bepalend zijn voor de verspreiding van de ziekte. Zo hielden de modellen rekening met de hoeveelheid besmette en niet-besmette personen in een bepaald gebied, het aantal bezoekers van een begrafenis, het aantal gehospitaliseerde patiënten, hun familieleden en verzorgers.

Superverspreiders
In hun rapport, dat verscheen in het vakblad Science, stellen de onderzoekers dat begrafenissen superverspreiders zijn, die een gigantische impact hadden en hebben op de uitbraak. Een verandering in de toegepaste begrafenisrituelen is dan ook de belangrijkste stap om het aantal besmettingen te doen afnemen.

Het lichaam uitvoerig wassen, aanraken en kussen is in Afrika een gangbare praktijk tijdens begrafenissen. In de plaats daarvan pleiten de onderzoekers voor een zeer hygiënische benadering: het lichaam desinfecteren, het in een plastic zak stoppen en daarna nog meer desinfecteren.

Zonder deze vergaande maatregelen kan de epidemie nog verder uitbreiden, stellen de onderzoekers, met 224 nieuwe besmettingen per dag tegen 1 december en 348 nieuwe besmettingen per dag tegen 30 december.

Bron:
De morgen, 31/10/2014
http://www.demorgen.be/wetenschap/g...leeft-a2107996/

Mening:
Dat je genen bepalen of je immuun bent voor ebola is langs de ene kant goed omdat sommige mensen dan helemaal geen angst moeten hebben. Maar langs de andere kant kan je natuurlijk juist de pech hebben om de verkeerde genen te hebben en dus een grotere kans hebben om te sterven. Het is dus van groot belang dat wetenschappers bepalen welke genen hiervoor verantwoordelijk zijn bij welke persoon en hoe men dit kan genezen.
Wat wel enigzins positief is, is dat het verwachte sterftecijfer veel groter is dan het echte sterftecijfer. Een verschil van 30 procent is wel heel veel, gelukkig maar.