Na de giframp met een trein in Wetteren, waarbij 1 dode en 49 gewonden vielen, blijven nog heel wat vragen zonder antwoord.

1. Waarom werd er zo laat alarm geslagen?

Dat is de hamvraag. ‘Er is geen gevaar voor de volksgezondheid.’ Het lijkt soms wel of de overheid dit zinnetje klaar heeft bij elk incident waarover mensen zich ongerust kunnen maken. In Wetteren werd heel snel de boodschap verspreid dat er geen enkel gevaar was voor de volksgezondheid. Volkomen onterecht, zo blijkt nu. De ramp eiste 1 dode en 49 gewonden.

Ook toxicoloog Jan Tytgat vraagt zich af waarom zaterdag meteen werd gezegd dat de vrijgekomen rook bij de treinramp niet giftig was. ‘Als je ziet welke stof aan het branden was, vraag ik me sterk af waarop die sussende boodschap was gebaseerd,’ zegt hij in De Morgen. ‘Vanuit chemisch oogpunt kan het bijna niet anders dan dat die rook deels giftig is.’

2. Vanwaar kwam de verwarrende communicatie na de ramp?

Ook dat is een hamvraag. Naast de sussende communicatie over de gevaren van de giframp was er zo mogelijk nog meer verwarring over de gevolgen. Tot zaterdagmiddag luidde het nog dat er geen gewonden waren na de ramp met de goederentrein. Tijdens een persconferentie in de late namiddag pakte gouverneur Jan Briers plots verrassend uit met het nieuws dat er 2 doden en 14 gewonden te betreuren vielen. Een uur later werd het nieuws bijgesteld naar 1 dode en 17 gewonden. De persdienst van de gouverneur moest zijn eigen informatie herroepen.

De moeilijke omstandigheden waarin de hulpverlening na een dergelijke ramp moet gecoördineerd worden, vragen om alle begrip. Toch krijgt gouverneur Jan Briers (voorgedragen door N-VA) de kritiek dat hij geen goede beurt heeft gemaakt. Zelf betwist hij dat. ‘Het is opmerkelijk dat er slechts één dode viel. Dit is een geval van overmacht. De ramp begon vreselijk en werd steeds erger. We werden geplaagd door de wet van Murphy. Wat telt is dat ons rampenplan werkt.’

Uiteindelijk zijn naast 1 dode nog 49 gewonden geteld.

3. Wat is de oorzaak van deze ramp?

En dat is de derde hamvraag. Er is het hele weekend nogal wat gespeculeerd over de oorzaak. Zo zou de treinbestuurder te snel gereden hebben. Voor alle duidelijkheid: daarvoor is op dit moment geen enkele aanwijzing. Een andere mogelijke oorzaak zou een probleem met een wissel zijn. Door spoorwerken in de omgeving moest de goederentrein een wissel passeren. Daar zou het fout gegaan zijn. Onder meer N-VA heeft dit ‘uit goede bron’ vernomen.

Wat vast staat is dat de trein met twee locomotieven en 13 wagons van de rails ging. Drie wagons, geladen met acrylnytril, vlogen in brand. Dat zorgde voor een enorme steekvlam.

4. Om welk gif gaat het?

De goederentrein vervoerde het uiterst giftige en dodelijke acrylnytril. Dat is een kleurloos gas dat naar amandelen ruikt. Wanneer het vermengd wordt met water, ontstaat blauwzuurgas, hetzelfde als Zyklon B, het gas dat de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikten om Joden te doden in vernietigingskampen. Het blauwzuurgas heeft een vage knoflookgeur.

5. In welke mate is dit gif gevaarlijk?

Het is dodelijk bij inademing van een bepaalde hoeveelheid. Bij lagere dosissen ontstaat misselijkheid en irritatie aan de luchtwegen met ademhalingsmoeilijkheden tot gevolg. Op lange termijn is het gif kankerverwekkend.

6. Hoe geraakte het gif bij de mensen die er ziek van werden?

Terwijl de brandweer de brandende wagons met hun giflading bluste, stroomde het bluswater de riolen in. Vandaar drong het de huizen van de omwonenden binnen. Bij de man die is overleden, kwam het dodelijke gas binnen via de toiletafvoer.

7. Wat moeten ongeruste buurtbewoners doen?

Omwonenden moeten in ieder geval vandaag nog ramen en deuren gesloten houden. Ze eten best geen groenten en fruit uit eigen tuin. Toxicoloog Jan Tytgat roept in De Morgen buurtbewoners op om hun bloed te laten analyseren. ‘Wie later kanker ontwikkelt, kan op basis van die staal misschien vergoed worden.’

8. Wanneer mogen geëvacueerde buurtbewoners weer naar huis?

Naar verwachting deze namiddag al is dat nog niet zeker. In een straal van 500 meter rond de ramp zijn alle buurtbewoners geëvacueerd. Buurtbewoners in de niet-geëvacueerde zone mogen al kort hun huis uit om te gaan werken, maar ramen en duren moeten dicht blijven. Scholen in Wetteren blijven vandaag gesloten.
9. Wat zijn de gevolgen voor het spoorverkeer?

Via Wetteren is nog altijd geen spoorverkeer mogelijk. Het spoorverkeer op de lijn Denderleeuw – Gent is voor langere tijd onmogelijk. Er worden plaatselijk vervangbussen in gezet tussen Gent en Dendermonde en tussen Gent en Aalst. Een aantal treinen tussen Gent en Brussel wordt omgeleid en heeft vertraging.

10. Is het nog verantwoord om treinen met gevaarlijke ladingen door dorpskernen te laten rijden?

In Nederland vinden ze alvast van niet. Na de treinramp in Wetteren eisen Nederlandse gemeenten een apart spoor voor treinen die een chemische lading vervoeren. De gemeenten Dordrecht en Zwijndrecht plaatsen de kwestie op de agenda van de Tweede Kamer. Volgens wethouder Verkeer Jasper Mos van Dordrecht moet er een speciale giftreinroute komen. Treinen met een gevaarlijke lading moeten dan via een ondertunneld traject of via een spoorlijn die niet door dichtbevolkte gebieden loopt.

In eigen land roept Groen op om een maximumsnelheid voor goederentreinen in te voeren, naar het voorbeeld van Nederland waar amoniaktreinen maximum 60 kilometer per uur mogen rijden.
‘Dit ongeval moet de aanleiding zijn van een grondig debat over de veiligheid van het vervoer van gevaarlijke producten over het spoor,’ zegt Groen-fractieleider Stefaan Van Hecke. ‘Groen vraagt daarnaast een onderzoek naar de effectiviteit van de rampenplannen voor dergelijke incidenten en naar de gevolgen voor de volksgezondheid en de milieuschade.’

In het parlement komt vandaag of morgen de commissie Spoorveiligheid samen om zich over de giframp te buigen. (EE)

maandag 6 mei 2013
Knack magazine
http://www.knack.be/nieuws/belgie/1...00294948251.htm

Ik denk dat veel mensen met deze vragen in hun hoofd zaten. Zelf had ik eerst gehoord dat er 2 doden waren een 14 gewonden. Achteraf bleek dan dat er 1 dode was en 17 gewonden. Ik begreep zelf niet goed hoe er zo'n slechte communicatie kon zijn tussen de betrokken personen. Dit artikel helpt ons al een beetje verder met een beeld te krijgen van wat er nu juist allemaal gebeurd is.

Ik begrijp niet dat ze hebben gezegd dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid terwijl dit wel het geval was. Ze konnen toch het zekere voor het onzekere nemen. Stel nu dat het product toch niet giftig was dan hadden ze nog altijd een groot gebied moeten evacueren. Dit hebben ze veel te laat gedaan wanneer ze wisten dat het om giftig product ging. Oké, er konden meer doden vallen maar één is nog teveel als ze direct een groot gebied geëvacueerd hadden.
De vraag "Is het nog verantwoord om treinen met gevaarlijke ladingen door dorpskernen te laten rijden?" die ze stellen in het artikel lokt natuurlijk heel wat reacties uit door dit incident. Ik denk dat er nog altijd meer ongevallen gebeuren met vrachtwagens dan met treinen, zie maar naar het ongeval in Vrasene met de gasflessen. De vraag die de meeste mensen nu stellen is of de bestuurder te snel heeft gereden of ligt het aan een versleten wissel?
Als blijkt dat de bestuurder te snel heeft gereden dan vind ik dat de maatregel van een maximumsnelheid snel moet ingevoerd worden. Als onderzoek heeft uitgewezen dat het aan een versleten wissel ligt dan moeten ze deze onmiddellijk vervangen! Men vermeldt overal dat het gaat om een versleten wissel dus wanneer deze wordt vrijgegeven moeten ze deze vervangen. Ik vind het zeer jammer dat dit dan moet gebeuren naar aanleiding van deze treinramp. Waarom moet er altijd iets gebeuren voor men ingrijpt?

Ik denk dat er bij grote rampen vaak een reflex is vanuit de overheid om de mensen zo weinig mogelijk te verontrusten door niet direct informatie vrij te geven die misschien later niet blijkt te kloppen. Dit heeft volgens mij voordelen en nadelen, als de mensen zouden panikeren kan dat de hele reddingsoperatie in gevaar brengen maar word er soms ook bepaalde informatie niet vrijgegeven die later zeer belangrijk blijkt te zijn. Het is en blijft een tragische fout die niet had moeten gebeuren, elk slachtoffer is er één te veel. De bevoegde instanties hadden het gevaar juist moeten inschatten en passende voorzorgsmaatregelen moeten nemen. Over de vraag of er speciale maatregelen moeten komen voor treinen die gevaarlijke stoffen vervoeren heb ik niet direct een mening, ik denk wel dat er bepaalde maatregelen moeten genomen worden maar ze moeten ook niet overdrijven want ongevallen met treinen zijn zeldzaam en worden vaak veroorzaakt door kleine dingen waar niemand anders op zou hebben stilgestaan. We kunnen nooit volledig zeker zijn dat er nooit iets kan gebeuren.

__________________
Kunst is iets wat daar begint, waar het kunnen van de meesten ophoudt. A.O. Weber