ANTWERPEN - Geef lessen op maat in kleine klassen met veel technische hulpmiddelen en de resultaten verbeteren zienderogen. Niet dus. In zijn nieuwste boek haalt pedagoog Pedro De Bruyckere een aantal onderwijsmythes onderuit.

Jongens zijn slimmer dan meisjes , zo heet het nieuwe boek van Pedro De Bruyckere dat na nieuwjaar verschijnt. In zijn boek wil de pedagoog een aantal onderwijsmythes doorprikken. Aan de Karel De Grote Hogeschool in Antwerpen lichtte hij gisteren al een tipje van de sluier.

1 De leerling heeft baat bij lessen op maat

‘Sommige studenten hebben een visueel geheugen, anderen een meer auditief. En leerkrachten denken dat ze hun onderwijsmethoden daaraan moeten aanpassen, maar daar is geen wetenschappelijk bewijs voor’, zegt De Bruyckere. ‘De meest recente handboeken bepleiten echter nog steeds het gebruik van leerstijlen. Terwijl het beter is om vanuit de inhoud te vertrekken in plaats van uit de vorm.’

‘Dat is mij duidelijk geworden toen ik een klein experiment opzette aan de Arteveldehogeschool in Gent, waar ik les geef. Nadat ik me had geïnformeerd over de kinesthetische leerstijl besloot ik met mijn studenten te gaan joggen in het Citadelpark. Vooraf had ik een tekst in rijmvorm meegegeven die ze moesten uit het hoofd leren en opzeggen tijdens het joggen. Alle studenten kenden die tekst weken later nog. Aanvankelijk nam ik aan dat het door de vorm van het lesgeven kwam. Dat was natuurlijk niet het geval. Het was de rijmelarij als mnemotechnisch trucje die de leerstof zo toegankelijk maakte.’

2 Technologie kent geen geheimen

‘De moeilijkste opdracht die je aan jongeren kan geven is: ‘zoek iets op het internet’. Ik stel het wat karikaturaal voor, maar jongeren kunnen helemaal niet zo goed om met technologie als wordt beweerd.’

‘Onlangs deed ik een experiment waarbij ik jongeren websites liet ordenen van meest naar minst betrouwbaar. Het onderwerp was Martin Luther King. Wikipedia werd als minst betrouwbare aangeduid en Martinlutherking.org als meest geloofwaardige. Terwijl dit een racistische site is van de White Power-beweging.’

‘De vorm vertroebelt de kritische blik. Jongeren zijn technologisch sterk onderbouwd, maar op informatieve en reflecterende vaardigheden scoren ze slecht.’

‘Bovendien moet technologie een meerwaarde bieden. Als bijvoorbeeld een tablet alleen wordt gebruikt om de handboeken te vervangen, verliezen jongeren hun aandacht van zodra het nieuwe er af is.’

3 Kleinere klassen zijn beter

‘Het merendeel van de studies toont aan dat de grootte van de klas geen invloed heeft op de verdere loopbaan van het kind. De mythe heerst dat dat wel zo is, maar dat heeft meer te maken met socio-economische zaken dan wel met pedagogische argumenten. Kleinere klassen vinden we meer in privéscholen waar kinderen uit de hogere sociale klasse les volgen.’

‘Het verschil tussen een klas met 20 en een van 27 leerlingen is verwaarloosbaar. Pas als er minder dan 17 leerlingen in een klas zitten, kan je spreken van een positief effect omdat dit het welbevinden van de docent verbetert. Maar dat is quasi onbetaalbaar.’

Bron: De Standaard - 7/11/2012

Mijn mening:
Hier komen toch een aantal zeer interessante zaken naar voren. Het eerste onderzoek klopt volgens mij wel, maar gebeurt dit niet al? We vertrekken toch altijd al vanuit de inhoud en niet vanuit de vorm van de lessen? Ik spreek misschien voor mezelf maar ik bekijk eerst de inhoud en dan pas hoe het aangeboden zal worden.
Het tweede punt dat technologie geen geheimen kent, ben ik het volledig mee eens. Zopas moesten leerlingen in mijn stageklas een presentatie voorbrengen. Ze deden dit over een filosoof. Sommigen hadden het echt wel in eigen woorden gezet, maar de meerderheid had gewoon knippen-plakken vanuit Wikipedia gedaan. Als ik samen met de leerkracht de werkjes bekeek, stonden vaak de voetnootverwijzingen nog in hun tekst, zonder voetnoot dan weliswaar. Of leerlingen dan echt de boodschap doorhadden, was niet het geval. Ze konden moeilijke woorden niet verklaren en konden zonder papier hun filosoof niet opzeggen. Dat er heel vaak met "internetwerkjes" de bal mis wordt geslagen, klopt volgens mij dus wel.
Ten derde ben ik het eigenlijk ook eens met het feit dat kleine klassen beter zijn. Ik merk dit zeer zeker in mijn stage. Een klas van 14 personen of een klas van 24 personen is echt een groot verschil. Met de tien personen die je minder hebt, ben je veel meer betrokken dan met degene die je eventueel wel zou hebben. Je voelt je ook meer op je gemak als je in een kleiner groepje staat, die je meer kan aanhalen. De betrokkenheid van de leerlingen verhoogt dan ook sterk.

__________________
"Zien wat juist is en het niet doen, is een gebrek aan moed."
Wouter Beke

Net zoals Nic start het opzet van mijn les ook vanuit het onderwerp en niet vanuit de werkvorm. Ik vind dat je op deze manier pas een goede les kan opbouwen. Een werkvorm is een middel om leerstof aan te bieden en het is niet zo dat leerstof aan een werkvorm gekoppeld moet worden.
Verder ben ik het ook zeker eens met het feit dat jongeren/ leerlingen minder goed met de computer kunnen werken dan beweerd wordt. Informatie gericht opzoeken is zeer moeilijk. Ik heb dit al ondervonden in mijn stages en heb hieruit geleerd dat het altijd verstandig is om hen hier een leidraad voor te geven zodat ze hierin gestuurd worden. Naarmate leerlingen meer vertrouwd geraken met deze werkvorm gaat het beter, maar dit neemt een hele tijd in beslag. Maar als we kijken naar de gewone computervaardigheden, zijn er jongeren die niet eens een deftige mail kunnen versturen, een document opmaken, ... Als ze dit dan toch kunnen, zal het zeker niet efficiënt zijn. Daarom denk ik dat heb belangrijk is dat jongeren vroeger begeleid worden om functioneel met de computer te leren werken. Maar het probleem schuilt hem ook in het feit dat de leerkrachten, ook die nu nog afstuderen, niet functioneel met de computer kunnen merken. Als hopelijk toekomstig leerkracht informatica merk ik dat vele medestudenten onvoldoende kennis hebben om een document efficiënt en goed op te maken. Het zal dus een werk van lange adem zijn om dit probleem van de baan te helpen.
Als laatste ben ik ook zeker een voorstander van kleinere klassen. Voor het vak PAV heb ik meestal klassen van ongeveer 13 leerlingen. Dit zorgt er voor dat je een betere band met de leerlingen kan opbouwen waardoor je meer vat op hen krijgt en hen beter gaat kunnen begeleiden. Door deze beter band kan je de lessen ook meer afstemmen op de noden van de jongeren en zullen zij meer betrokken zijn bij het lesgebeuren.