Tien kandidaten doen vandaag mee aan de eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Frankrijk. Vijf van hen komen volgens de peilingen niet boven de twee procent. Het vijftal hieronder scoort naar verwachting minstens tien procent. Een kwart van de Fransen besluit pas op de dag zelf wie hun stem krijgt. Ook het aantal niet-stemmers wordt geschat op 25 procent, wat de uitslag sterk kan beïnvloeden. Een overzicht van de vijf belangrijkste kandidaten.


NICOLAS SARKOZY

• Houden de Fransen van hun president?
Integendeel. Sarkozy heeft de afgelopen vijf jaar vooral weerzin opgeroepen. Hij had de omstandigheden niet mee met al die crises die over elkaar heen buitelden. Maar los daarvan roept zijn nerveuze en soms zelfingenomen manier van doen weerstand op. Hij zegt nu van zijn fouten te hebben geleerd, maar dat is rijkelijk laat.

• Is die weerzin terecht?
Stijl is een kwestie van smaak, daar kun je lang over twisten. Maar Sarkozy heeft op allerlei gebieden veranderingen in gang gezet, wat lang niet was gebeurd. Frankrijk speelde onder zijn bewind in Europa en zelfs mondiaal soms een prominente rol. Denk aan de crisis in Georgië, de interventies in Libië en Ivoorkust. Sarkozy was degene die de Europese leiders bijeenriep om de eurocrisis te bezweren. Voor dat alles krijgt hij over de grenzen meer krediet dan in eigen land.

• Hoe staat hij in de peilingen?
Niet best. In de eerste ronde kan hij op ongeveer dezelfde hoogte komen als Hollande. Als de voortekenen niet bedriegen gaat Sarkozy in de tweede ronde een voor een zittende president historisch lage score halen.

• Hoe nu verder?
Zijn campagne maakt een geïmproviseerde indruk. Dat kan een voordeel zijn als er nog maar twee kandidaten overblijven. Verliest Sarkozy, dan stapt hij uit de politiek en kan zijn energie besteden aan zijn dochtertje, Giulia. Hij kan ook zijn oude ambacht oppakken; van huis uit is hij advocaat.

• Wat wil Sarkozy?
Zeven uur dienstverlening per week voor uitkeringstrekkers; de overheden hun bestellingen bij Europese firma's laten plaatsen; immigratie met de helft terugbrengen; de Schengenakkoorden aanscherpen; belasting heffen op aandelen; bonus voor beurshandelaren beperken.



FRANCOIS HOLLANDE

• Was hij in eigen land net zo onbekend als over de grens?
Ja, Hollande heeft vooral een loopbaan als partijbons achter zich. Hij was tien jaar voorzitter van de Parti Socialiste en daarmee een man achter de schermen. Toen hij er vertrok was de partij er slecht aan toe. Een jaar geleden hield niemand rekening met Hollande als mogelijke president.

• Is dat nu anders?
Het gaat geweldig met hem. Eerst won hij de linkse voorverkiezingen met overmacht. In de presidentscampagne staat hij voor wat de tweede ronde betreft een straatlengte voor op Sarkozy.

• Hoe is dat mogelijk?
Hollande voert een tactisch knappe campagne, gebaseerd op het kanaliseren van de anti-Sarkozy gevoelens. Hij heeft de zittende president in de rol van uitdager gedwongen, diens aanvallen lijken hem niet te raken. Alle socialisten steunen hem, wat op zich al een verdienste is. En in de tweede ronde zal de hele linkerzijde van de Franse politiek zijn kant kiezen. Zijn grootste verdienste is dat hij niemand tegen zich in het harnas heeft jaagt, afgezien van Sarkozy.

• Heeft hij dan geen zwakke kanten?
Toch wel. Hollande heeft zo goed als geen charisma, weinig bestuurlijke ervaring en is in het buitenland een grote onbekende. Het deert hem nu niet, maar het kan hem na de verkiezingen opbreken.

• Wat wil Hollande?
Het Europese begrotingsakkoord van december vorig jaar wijzigen om economische groei te bevorderen; de Franse troepen vervroegd terugtrekken uit Afghanistan; een belastingheffing van 75 procent voor inkomens boven een miljoen euro; de hervormingen van pensioenen en 35-urige werkweek terugdraaien; 60.000 banen erbij in het onderwijs.



MARINE LE PEN

• Heeft ze haar vader al doen vergeten?
Vergeten is te veel gezegd. Wel gaf ze het Front National een nieuw elan. De extreem-rechtse partij is zijn rol van politieke paria goeddeels kwijt, jongeren voelen zich aangesproken door haar vaak harde taal.

• Is de partij echt vernieuwd of lijkt dat maar zo?
Als Marine Le Pen het vuur aan de schenen wordt gelegd, heeft ze dezelfde verbeten reacties als haar vader. Vooral Jean-Luc Mélenchon, haar tegenspeler op uiterst links, slaagt erin het slechtste in haar naar boven te halen. Haar campagne is de laatste weken steeds meer opgeschoven naar de klassieke FN-thema's: immigratie, nationalisme, veiligheid. Ook aan de partijstructuur heeft ze nog weinig veranderd. Dat komt wellicht na de verkiezingen.

• Wat is haar inzet?
Anders dan haar vader wil Marine Le Pen wel degelijk besturen, op lokaal én landelijk niveau. Dan moet het FN samenwerking zoeken met andere partijen. Dat moment is nog ver weg. Voor haar eigen krediet binnen de partij is een mooie uitslag cruciaal. Ze heeft twee ijkpunten: een betere score dan haar vader, die in 2002 bijna 17 procent haalde. En Mélenchon voorblijven.

• Wat wil Le Pen?
De invloed van de EU beperken; de Franse frank herinvoeren; immigratie beperken tot 10.000 visa per jaar; een referendum over herinvoering van de doodstraf; 15.000 politieagenten erbij; meer belasting op producten uit landen die niet volgens Franse normen produceren; sociale huisvesting alleen voor Fransen.



JEAN-LUC MELENCHON

• Mélenchon is de verrassing van deze campagne. Hoe dat zo?
Uiterst links is in Frankrijk versnipperd over communistische en socialistische splinters. Mélenchon, zelf een afvallige socialist, is erin geslaagd een groot deel van die splinters achter zich te verenigen. Hij bracht zelf zijn Parti de Gauche mee, en wist de Parti Communiste aan zijn zijde te krijgen.

• Hoe deed hij dat?
Met veel overtuigingskracht. Ter linker- en rechterzijde worden zijn talenten als redenaar geroemd. En hij formuleerde, met de burgerlijke revolutie als motto, een helder project, waarin een groot deel van de extreme linkerflank zich kan vinden.

• Gaat hij ver komen?
De strijd om de derde plaats gaat tussen hem en het Front National. Zijn scherpste pijlen richtte Mélenchon op Marine Le Pen, hoewel zijn electoraat grotendeels uit de progressieve middenklasse bestaat.

• Wat wil Mélenchon?
De zesde republiek moet worden ingevoerd, waarbij het parlement de macht heeft, en niet de president; minimumloon naar 1700 euro; Frankrijk moet uit de NAVO; scheiding spaarbanken en zakenbanken; regularisering alle arbeiders zonder verblijfsvergunning.



FRANCOIS BAYROU

• Waarom horen we zo weinig van Bayrou?
Vijf jaar geleden haalde hij ruim 18 procent, waarmee hij de verrassing van de presidentsverkiezing was. Voor één keer leek het er op dat er in Frankrijk ruimte was voor een sterke groepering in het centrum van de politiek. Die tendens tekent zich nu niet af.

• Hoe komt dat?
De tegenstand is sterker. De socialisten hebben met Hollande een veel gematigder kandidaat dan Ségolène Royal vijf jaar geleden was. Proteststemmers kunnen dit keer ook terecht bij Mélenchon of desnoods Le Pen. En misschien komt het ook door Bayrou zelf. Het nieuwe is er af, hij komt niet met voorstellen waarmee hij de aandacht weet te vangen.

• Hoe nu verder?
Sarkozy lonkt opzichtig naar de gunsten van Bayrou. Hij suggereerde al dat hij een prima eerste minister zou kunnen zijn. Maar vooralsnog houdt Bayrou keurig het midden tussen beide grote kandidaten.

• Wat wil Bayrou?
Belasting op financiële transacties; invoering van een label Produit en France; versterking Europese Unie op gebied van energie en defensie; oprichting Europese kredietbeoordelaar; meer autonomie voor de regio's.

Bron: www.demorgen.be

Een interessant artikel voor de mensen die de Franse verkiezingen niet echt aan het volgen zijn (zoals ikzelf).
Ik hoop op het aftreden van Sarkozy, Mélenchon biedt in mijn ogen meer. Mélenchon en Hollande hebben een gelijkaardige kijk op de economische toekomst van Frankrijk, wat ook belangrijk is met de eurocrisis.