Jongeren nemen Eminem zelf wel serieus, maar zijn teksten niet. Dat stelt R. Boomkens, hoogleraar in de popmuziek.

Door onze redacteur YASHA LANGE

ROTTERDAM, 5 FEBR. René Boomkens (46) is bijzonder hoogleraar popmuziek aan de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceerde onder andere De Angstmachine. Over geweld in films, literatuur en popmuziek. Boomkens is ook hoogleraar sociale- en cultuurfilosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen.


Waaraan dankt Eminem zijn populairiteit onder jongeren?
"Hiphop is al heel lang populair onder blanke jongeren. En Eminem is een heftige hiphopper die nou eens blank is, in plaats van zwart. De zwarte hiphoppers waren aantrekkelijk door de uitdagende, onbekende gettocultuur. Eminem is, zeg maar, een van ons. Een nieuwe Elvis. Een blanke die de zwarte artiesten nadoet, maar het beter kan. En dan niet alleen in de kwaliteit van zijn rijm, maar hij is ook de snelste, de hardste en de gemeenste."


Hij heeft het over 'bitches' en kelen doorsnijden. Nemen jongeren zijn teksten serieus?
"Ze nemen hém wel serieus, maar zijn teksten niet. Uit onderzoek naar gangster-rap blijkt dat de stoerheid van de straatcultuur aanspreekt. Maar tegelijk blijkt er een kloof te gapen tussen de fantasiewereld van de agressieve teksten en de werkelijkheid onder jongeren. Ze blijken geen homohaters te zijn, vrouwen aftuigen vinden ze belachelijk en van wapens moeten ze niks hebben. Datzelfde geldt voor Eminem."


De teksten worden wel steeds explicieter.
"Toen de Rolling Stones Under my thumb zongen was dat bijzonder vrouwonvriendelijk. Nu zijn de onderwerpen en de mate van agressie verschoven, net als de vrijheid om je te uiten. De bitches vliegen in het rond, rappers hebben het over copkillers. Het zijn gemakzuchtige, irritante en soms hele vervelende teksten. Die kritiek is terecht."


Wat is de invloed van dat soort teksten?
"Natuurlijk is het soms schokkend als je hoort dat kinderen hun moeder uitmaken voor 'kutwijf'. De vrijheid om je te uiten neemt toe, dat is de minder leuke kant. Eminem is daar een exponent van. Maar het idee dat dit soort teksten de jeugd corrumpeert, is onterecht. Er worden flarden onthouden, het bepaalt hun dagelijkse leven niet. Er is slechts een heel klein aantal fans dat het serieus neemt. Het merendeel vindt die grens tussen de werkelijkheid en fictie juist zo theatraal en aantrekkelijk. Het betekent niet dat iemand die er naar luistert direct in een beest verandert."


Ouders hoeven zich geen zorgen te maken?
"Dat doen ze misschien wel, maar het is niet nodig."


En je houdt het niet tegen?
"Nee. Uit onderzoek naar geweldchips - van die dingen die moeten filteren - blijkt dat dat alleen werkt bij gezinnen die er toch al alert op zijn. Bij jongeren waar we bang voor zijn, die in straatbendes zouden kunnen belanden, blijken de ouders te weinig controle te hebben."

Uit: NRC Handelsblad, 5/02/01

Haha hoogleraar in de popmuziek uhum uhum.... wist nog niet eens dat dat bestond

__________________
"Helden en getal zijn woorden die niet paren, leeuwen lopen in geen benden, veel kan zo weinig zijn. Macht van getal is zo vaak waan van macht. Wie zijn getal niet kent, kent zijn moed en één kan dan een leger zijn".- Cyriel Verschaeve -

Rap is ontstaan in de getto's en zal ook steeds met de gettocultuur te maken hebben, daar kunnen we niet echt buiten. Het is echter spijtig dat de 'song'tekst steeds met vulgaire en uitdagende praat gevuld moet worden (er zijn toch ook 'normale' rapsongs?). Tis zeker duidelijk dat na (en ervoor natuurlijk ook al maar er moet blijkbaar eerst iets gebeuren voordat mensen in actie schieten...) al die verkrachtingen en moorden er degelijk enkele normen moeten vastgelegd worden op de taal van een songtekst en de vertoning van een videoclip. Nu weten we niet zeker of de daders zich wel degelijk hierop inspireerden, maar ik kan het mij wel levendig voorstellen (media heeft altijd al een grote invloed gehad op de mens): zap 1 keer naar MTV, kijk 1 keer naar de Osbournes of luister 1 keer naar een 'song' van Eminem en ik weet zeker dat je om de minuut het woordje f*ck hoort (allez ja, bij de Osbournes kan dat wel per sec. voorvallen...). Nu heb je twee soorten mensen: de ene zegt: "laisse passer", de andere "laisse essayer ça". Dat zal altijd zo blijven. Ach, waar is de tijd dat er nog een zwart vierkantje in de bovenhoek van het televisiescherm verscheen waarop de ouders parmant hun kinderen naar boven stuurden? (De vraag is dan ook: gebeurden er toen al zo'n gruwelijkheden door jongeren?) De tijd met het vierkantje is amper 30 jaar geleden. Nu, zo hoeft het ook weer niet, tijden veranderen, maar als die op zulke manier moeten veranderen, dan pas ik toch liever. De waarden en normen die in vorige logs aan bod kwamen, mogen van mij zeker méér aandacht krijgen (of vanonder het stof vandaan gehaald worden) op de dag van vandaag, en ik denk dat we dan niet alleen naar jongeren moeten gaan kijken, maar ook naar volwassenen (als daar zijn: de zangers (ahum, wat je zangers kan noemen), ouders, televisiemakers en zo meer). Van hen moeten jongeren het tenslotte leren, nietwaar? Wat betreft die gettocultuur lijkt het alsof die geen waarden of normen hebben, maar ik ben er zeker van dat dat wél zo is. Alleen laten ze hen vanuit een andere invalshoek tonen. Dat is ook niet te verwonderen als je weet hoe het komt dat 'zulke' (-wie is ik en hij?) mensen in zo'n getto's terechtkomen...

Er zijn idd ook rapteksten met inhoud, kijk maar naar enkele nummers van 2pac om maar iemand te noemen.
Ik ga hier niet veel woorden aan "vuil" maken want dit is net hetzelfde als de discussie over het bannen van geweld op TV en de daaruit voortvloeiende problemen. Een discussie zonder eind, temeer omdat het moeilijk is om te beslissen waar de grens getrokken moet worden

Ik vind het wel spijtig dat de auteur van het stuk een nummer van Notorius B.I.G. aanhaalt, net een artiest die ijverde voor het stoppen van de "war" tussen de East- en de Westside en er met zijn leven voor betaald heeft...

__________________
"De jeugd van tegenwoordig houdt alleen maar van luxe, heeft slechte manieren en veracht de autoriteit.
Zij heeft geen respect voor oudere mensen. De jeugd verpraat de tijd terwijl er gewerkt moet worden, schrokt bij de maaltijden het voedsel naar binnen, legt de benen over elkaar en tiranniseert de ouders..."
- Socrates, 2400 jaar geleden... -