Privésector neemt steeds meer politietaken over

De politie faalt op het vlak van veiligheid. Daarom nemen private bewakingsagenten steeds meer - ook delicate - overheidsstaken over. Privérechercheurs vormen dan weer een parallel onderzoekscircuit voor misdrijven.

Als twintig jaar geleden geüniformeerde particulieren langs de kust patrouilleerden of 's nachts met een wagen rondreden in een villawijk, dan werden ze opgepakt in het kader van de wet op de privémilities. Vandaag zijn de agenten van Securitas op het Knokse strand of die van Cobelguard in Sint-Martens-Latem een vertrouwd gezicht.

Dirk Goethals, CEO Cobelguard: "We hebben ook 50 klanten in het Zoute. Volgens de strikte letter van de wet mogen we er niet patrouilleren. Maar we rijden wel van villa naar villa. Verdachte bewegingen melden we aan de politie. Het werd tegen mijn verwachting een perfecte publiek-private bewakingsopdracht. Heel de buurt profiteert zo van onze aanwezigheid. En is gelukkig, want in de politiezone is er 's nachts amper een politiecombi beschikbaar. Door ons is het Zoute een stuk veiliger."

Overheidsfalen voedt privésector
"Dit is het levende bewijs dat de overheid faalt als beschermer van de openbare veiligheid", zegt professor Marc Cools (UGent), coauteur van Publiek-private recherche op de criminologische kaart . "De aanwezigheid van de privésector in de beveiliging van de burgers neemt zienderogen toe. De laatste taboes vallen. Wat vijf jaar geleden ondenkbaar was, is vandaag normaal."

De groeiende private veiligheidsvoorziening is een Europese trend. In 2004-2008 steeg het aantal privéagenten in Europa (zonder Bulgarije en Roemenië) van 1,15 naar 1,36 miljoen. Daartegenover staan 1,9 miljoen politieagenten. Dat leert een witboek dat de Confederation of European Security Services (COESS) vorig jaar afleverde in samenwerking met toenmalig voorzitter van de Europese Raad Nicolas Sarkozy. Het pleit voor een Europese regelgeving in de sector, goed voor 1,7 miljoen banen en 15 miljard omzet.

"De Franse steun was een enorme stap", aldus COESS-voorzitter Marc Pissens, die Securitas Transport Aviation Security leidt. Volgende maand geeft hij trouwens een persconferentie onder de auspiciën van het Zweedse voorzitterschap, dat pleit voor een Europees kader voor de privaat-publieke samenwerking in de veiligheidssector.

In de Scandinavische landen is het aandeel van de privésector in de veiligheidsvoorziening traditioneel hoger. In Zweden, waar wereldleider Securitas zijn hoofdkwartier heeft, zijn 13.500 private agenten operationeel tegenover 18.000 politiemensen. België, met 1,5 miljoen meer bewoners, telt 12.673 privéagenten tegenover liefst 39.000 flikken.

Politie is te duur
"Het private aandeel zal stijgen", voorspelt Cools, die in zijn vroeger leven als kabinetslid van de Marc Verwilghen de politiehervorming in elkaar hielp steken: "Iedereen kan gratis een beroep doen op de politie om de veiligheid te verzekeren. Formidabel toch! In de realiteit is er een kloof tussen de veiligheid die gewenst wordt en de diensten die de overheid op dat vlak aanbiedt. In dat gat springt de privésector. De politiehervorming zal zich op lange termijn tegen de overheidsagenten keren. Het was immers een win for life voor de politie, omdat de lonen fors stegen. Door hun hoge kostprijs drijven ze echter een aantal van hun taken naar de privésector. De politie is zichzelf uit de markt aan het prijzen."

Philippe Van Hamme van de politievakbond NSVP: "De politie heeft meer dan werk genoeg, zeker nu het aantal agenten weer met 600 afneemt. Wij zijn dus vragende partij voor de tussenkomst van de privésector. Laat hen oneigenlijke politietaken, zoals geldtransporten, overnemen. Het echte politiewerk is onze corebusiness, waarvoor we beter opgeleid en dus meer betaald worden."

Paul Schoolmeesters, secretaris-generaal van Securitas beschouwt zijn bedrijf niet als een bedreiging van de politie, maar als een partner. "Bescherm uzelf wordt het motto van de komende decennia. De politie is zelf trouwens vragende partij voor de outsourcing van bepaalde diensten."

Het bekendste voorbeeld is de controle van de parkeermeters en het innen van de retributies. "Ons bedrijf zit in de lift, omdat onze activiteiten niet meer als een politietaak worden beschouwd", zegt Luc Verduyckt, algemeen directeur van Apcoa, dat de Antwerpse parkeerplaatsen op het openbare domein controleert; meteen het grootste contract in België.

Vandaag worden privéspelers ingeschakeld voor de meest delicate taken. G4S Security Services bewaakt bijvoorbeeld de toegang tot de NAVO. De Amerikaanse ambassade wordt mee beveiligd door Securitas. "De 30 politiemensen die er nog werken worden trouwens best ook door privéagenten vervangen", betoogt politiesyndicalist Van Hamme. "Ze zijn niet opgeleid om bloempot te spelen." Op de luchthaven van Zaventem en in de Europese instellingen bouwde Securitas een sterke positie uit. In de kerncentrale van Doel is Cobelguard dan weer actief.

Volgen gevangenissen?
Wat is de volgende stap in de privatisering? "Ooit nemen we de gevangenissen voor onze rekening", voorspelt Schoolmeesters. Momenteel staat Securitas Alert Services al in voor de elektronische bewaking van gedetineerden buiten de kantooruren, via de beruchte enkelbanden. "Onze meldkamers, die nu ook al de klok rond draaien, zouden perfect 24 uur op 24 uur toezicht kunnen houden."

Hij verwacht ook dat de privésector - zoals in Nederland - de bewaking zal overnemen in de treinen, trams en metro's. Immers: "De onveiligheid van het openbaar vervoer schreeuwt om een alternatief. Dat bastion zal springen. Er liggen nog heel wat terreinen braak: de vaststelling van zwerfvuil, bouwmisdrijven, verkeersmisbruiken, nachtlawaai en andere overlast kunnen wij perfect organiseren. Dat zijn typisch inbreuken die prioriteit nummer 36 hebben voor de politie."

Er is al een kaper op de kust. Verduyckt (Apcoa): "Mits creatief denken kunnen we onze diensten optimaliseren door een aantal extra taken aan onze parkeerwachters uit te besteden. Zij zouden op hun rondes perfect online melding kunnen maken van sluikstorten, hondenpoep en - waarom niet - illegale terrassen. Voor een marginale extra meerprijs zouden ze een groter maatschappelijk rendement kunnen genereren. Dit vraagt wel een aanpassing van de wet."

Dat is niet naar de zin van Hilde De Clerck, secretaris-generaal van de Beroepsvereniging van Bewakingsondernemingen. "Er zijn al teveel nepagenten op de markt", stelt ze vast. BVBO overkoepelt alle bewakingsondernemingen die vallen onder de Wet-Tobback. Ze vertegenwoordigt met 17 leden 90 procent van de markt. De gecumuleerde omzet in 2007 bedroeg 556 miljoen. Volgens de prognoses stijgt die dit jaar tot 620 miljoen. Meer dan 80 procent wordt gerealiseerd in het toezicht op en in de bescherming van goederen. De personencontrole, materiële vaststellingen in het openbare domein en het waardevervoer zijn elk goed voor 6 procent. De rest zijn kleinere segmenten, zoals persoonsbewaking.

Erkende agenten hebben een opleiding van 132 uur achter de rug, plus gespecialiseerde cursussen als ze wapens dragen of met honden werken, bijvoorbeeld. Schoolmeesters: "We hebben zo'n 40 verschillende profielen, van museumbewakers tot agenten voor de Amerikaanse ambassade.

Er zijn in de sector naast de grote spelers meer dan honderd eenmanszaakjes van bewakingsondernemingen actief, signaleert De Clercq: "Sommigen werken met schijnbewakers en flutcontractjes. Zo fladderen er nogal wat gespierde bodyguards als statussymbool rond BV's. Terwijl je in dat beroep per definitie onzichtbaar blijft."

Jagen op geld of criminelen?
Ook privéonderzoekers begeven zich op het terrein van de politie. Bart De Bie van i-Force, dat ondermeer fraudemechanismen bij de Regie der Gebouwen onderzocht, vindt de term private justice voor zijn werk echter tendentieus: "Het neigt naar klassenjustitie en dat is het niet. Er zijn nu eenmaal misdrijven die niet onmiddellijk een bedreiging vormen voor de openbare orde en dus ook geen prioriteit hebben voor de politie. Het strafrecht richt zich op de poppetjes. Het gerecht wil de criminelen achter de tralies. Zo los je echter het probleem van het bedrijf niet op. Dat wil vooral de schade recupereren."

Yvan De Mesmaeker, actief als veiligheidsconsultant met Omega Risk: "Stel dat een Oost-Vlaamse multinational wordt geconfronteerd met een Zuid-Amerikaanse miljoenenfraude, gepleegd door Britse criminelen die hun opbrengsten witwassen in Luxemburg. Waar klopt dat bedrijf dan best aan? Niet bij het parket van Dendermonde, want dan is het geld weg voor de politie zijn weg heeft gevonden in het dossier."

Als privéonderzoekers op een misdrijf stoten, moet dat volgens de wet gemeld worden aan het gerecht. "Dat wordt meestal intern opgelost", weerlegt De Bie. "De ervaring leert dat ondernemers enkel naar de overheid stappen, als het misdrijf het algemeen belang schendt. Stel dat een personeelslid corruptie pleegt om een overheidscontract te verwerven, bijvoorbeeld. Dat regel je niet onder elkaar, ook omdat de reputatieschade enorm is als uitkomt dat men zo'n potje tracht te dekken."

"Als de fraude zich louter intern afspeelt, zal de werknemer zijn medewerker niet aan de schandpaal willen nagelen", getuigt De Mesmaeker. "Het is gewoon niet realistisch om bij elk geval van interne fraude de gerechtelijke molen op gang te brengen."

Is het verstandig zulke delicate zaken over te laten aan de privésector? De Bie, zelf een gewezen Rijkswachtofficier: "Toen de Wet-Tobback werd gestemd, zat de sector vol beunhazen. Het was nodig het kaf van het koren te scheiden. Ik zit nu al meer dan vijf jaar in dit vak en stel weinig zaken vast waar het fout loopt."

De Bie voelt trouwens een positief effect van de crisis: "Enerzijds zijn bedrijven meer het slachtoffer van externe fraude. Maar ook intern is er meer gevaar. Het personeel ziet promoties aan hun neus voorbijgaan of geraakt gefrustreerd door besparingen. De loyauteit tegenover de werkgever neemt af, dus stijgt de potentiële fraude. Anderzijds zijn de werkgevers alerter. Het geknoei en het gesjoemel komen sneller naar boven als de marges afnemen. Elke euro telt. Veel fraude, die vroeger niet ontdekt werd, komt nu naar boven. Er vallen heel wat lijken uit de kast."

Hans Brockmans

bron :27/11/2009 uit Trends
http://trends.rnews.be/nl/economie/...taken-over.html

eigen mening:

quote :'In de realiteit is er een kloof tussen de veiligheid die gewenst wordt en de diensten die de overheid op dat vlak aanbiedt. In dat gat springt de privésector. De politiehervorming zal zich op lange termijn tegen de overheidsagenten keren. Het was immers een win for life voor de politie, omdat de lonen fors stegen. Door hun hoge kostprijs drijven ze echter een aantal van hun taken naar de privésector. De politie is zichzelf uit de markt aan het prijzen." '

Politie kan niet overal zijn dat begrijp ik volkomen , daarom is het helemaal geen slechte zaak dat 'flut' taken toegewezen worden aan de privé-sector. (parkeermeters, geldtransport, ....) Maar toch vind ik dat de overheid de veiligheid over zijn grondgebied moet bewaren. Het is de taak van de staat dat veiligheid overheerst en dat de zwakkere beschermt worden. Komt dit niet een beetje in gevaar wanneer de privé-sector hier stilaan de bovenhand krijgt? Stel je voor dat ze meer en meer taken van de politie toegewezen krijgen? Dat ze ook voor de arm der wet gaan spelen. Waar komen we dan uit? Wat als het in nemen van hechtenis ook een privé aangelegenheid wordt? Steekt macht en geld dan hier niet de kop op? Ik vind vooral dat de overheid hier meer inspanningen moet leveren en dat ze een duidelijke wetgeving hierover moet maken.

De overheid moet hier inderdaad een duidelijke wetgeving overmaken. Ik denk dat wanneer er meer en meer taken worden overgedragen aan de zogenaamde "privé bedrijven" men verward gaat worden. Moet men bij een voorval nu naar de politie gaan, of naar een privé bedrijf? Onduidelijkheden gaan meer en meer optreden en leiden tot verdere onduidelijkheden.

Hier ben ik radicaal tegen! Het zou niet mogen dat de veiligheid van de mensen gecommercialiseerd gaat worden. Zo is er bijvoorbeeld in Antwerpen al een winstgevend bedrijf dat zich bezighoud met parkeerboetes schrijven. Is dat niet iets zoals de wetten "gebruiken" om er geld uit te slaan? En de wetten gebruiken voor eigenbelang? Ik kan me voorstellen dat de baas van het bedrijf dat parkeerboetes schrijft in Antwerpen er niets uit maakt als er een auto verkeerd geparkeerd zou staan...ware het niet dat hij er geld aan kan verdienen! En dat vind ik fout! De wetten moeten nageleefd worden, en de overheid moet hier op toezien, geen bedrijf dat op winst uit is!