Terwijl het aantal daklozen in Rotterdam toeneemt, komen zij maar moeilijk in de nachtopvang of in de hulpverlening. De schuldhulpverlening van de gemeente moet beter om te voorkomen dat mensen op straat terecht komen, schrijft de Rekenkamer Rotterdam in een onderzoek.

De rekenkamers van de vier grote steden, waar 42 procent van de Nederlandse daklozen zich bevindt, onderzochten afgelopen jaar de hulpverlening aan daklozen. De Rotterdamse conclusies zijn vergelijkbaar met die in Amsterdam en Den Haag, waar de onderzoeken eerder werden gepubliceerd: de hulpverlening schiet te kort. De nachtopvang is vaak vol of onveilig en veel daklozen komen nooit in de hulpverlening terecht.

De regels en procedures in Rotterdam zijn op orde, zegt directeur Paul Hofstra van de rekenkamer. “De papieren fase is in orde. Maar als het traject moet worden uitgevoerd, dan gaat het vaak niet goed.” De weg naar de zorg is vaak erg ingewikkeld, daklozen krijgen steeds andere hulpverleners voor zich en (tijdelijke) huisvesting vinden blijkt vaak onmogelijk. De helft van de daklozen valt gedurende het hulptraject uit.

Hofstra is ervan overtuigd dat hulp voor daklozen begint bij onderdak. In Scandinavië wordt gewerkt vanuit het principe Housing First: de overheid regelt een woning voor de dakloze, zodat die een veilige omgeving heeft om een nieuw leven op te bouwen. De ervaringen daarmee zijn positief.

Flutpilot
In Rotterdam werd een paar jaar geleden een proef gedaan met Housing First. “Een flutpilot”, zegt Hofstra, “er namen maar vier daklozen deel”. In Den Haag wordt er al meer mee gewerkt. Tussen 2011 en 2015 namen 96 daklozen deel, van wie er 29 uitstroomden. Acht van hen wonen nu zelfstandig, tien kwamen onder begeleiding in een 24-uursvoorziening terecht. Elf deelnemers stroomden met een negatief resultaat uit het project, omdat zij overlast gaven of zelf besloten te stoppen.

Housing First is moeilijk in te voeren, erkent Hofstra, vanwege de krapte op de woningmarkt. Bovendien weert Rotterdam middels de ‘Rotterdamwet’ lage inkomensgroepen uit zwakke wijken. Hofstra: “Die wet werkt contraproductief. Daar waar nog betaalbare huizen zijn, worden daklozen niet toegelaten.” Het stadsbestuur liet de Rekenkamer weten dat ze binnen de Rotterdamwet geen onderscheid wenst te maken.

Hofstra is bezorgd over de ‘explosieve toename’ van het aantal dakloze jongeren. Tussen 2015 en 2017 nam het aantal daklozen tussen de 18 en 23 jaar met 34 procent toe. De rekenkamerdirecteur verklaart die groei doordat de samenleving complexer wordt en het aantal mensen met schulden toeneemt. Bovendien kromp het aantal bedden in de geestelijke gezondheidszorg en werd de kostendelersnorm ingevoerd. Gezinnen waarin verschillende mensen bijstand ontvangen, worden gekort op hun uitkering. Ook daardoor belanden jongeren op straat.

Voor jongeren is er een wachtlijst bij de nachtopvang. En als ze daar al komen, zijn ze niet per se beter af, zegt Hofstra. “Alles ligt daar door elkaar. Zwangere vrouwen, jonge dames en daklozen met zware psychische problemen. Het is geen pretje. Veel mensen komen er slechter uit.”

De Rekenkamer Utrecht publiceert eind deze maand zijn onderzoek. Gelijktijdig sturen de vier directeurs een brief met aanbevelingen naar de gemeenteraden, de Tweede Kamer en staatssecretaris Blokhuis van welzijn en sport.

15:00 9/5/18
https://www.trouw.nl/samenleving/oo...ekort~a42737a6/

Opinie:
Het is spijtig om te horen dat het er zo aan toe gaat. Volgens mij komen er veel mensen op straat terecht omwille van de meest uiteenlopende redenen die ik mij op dit ogenblik niet kan inbeelden. De kans is groot dat deze mensen er niet veel aan konden doen en dat zij het slachtoffer waren van enorme pech. Als je dan hoort dat er onvoldoende opvang is, en dat de beschikbare opvang in een chaotische staat verkeert, geeft dit een depressieve indruk. De mensen die op straat zitten bevinden zich volgens mij al in een enorm trieste mentale staat. Het vinden van opvang, om enkel teleurgesteld te worden, lijkt me een extra klap in het gezicht. Het initiatief om eerst de omgeving van de persoon de verbeteren lijkt me een mooi beeld aangezien ik merk bij mezelf dat mijn omgeving een sterke invloed uitoefent op mijn welzijn en vermogen tot effectief functioneren.

Als ik zie dat schulden een deel uitmaken van de oorzaak, vind ik dat de mindset rond schuld aangepakt moet worden. Dit zou mogelijk een deel uit kunnen maken van het curriculum in onderwijs. Zo kunnen we volgens mij dan ook het aantal dakloze jongeren in de toekomst verminderen.