VS: sancties als EU Londen hard aanpakt na brexit

De Verenigde Staten willen dat Londen het financiële centrum van Europa blijft, ook na de brexit. De Amerikanen dreigen met sancties als Brussel financiële instellingen in Londen dwingt belangrijke activiteiten naar het Europese vasteland te verplaatsen.

De voorzitter van de Amerikaanse toezichthouder CFTC, Chris Giancarlo zei woensdag dat de Verenigde Staten "tegenmaatregelen" zullen nemen als de EU in de brexitonderhandelingen eist dat de zogenoemde 'clearing' van financiële transacties die in euro's worden afgerekend, voortaan in het eurogebied moeten plaatsvinden.

Londen dankt zijn positie als financieel centrum mede aan het feit dat 's werelds grootste clearinghuizen daar gevestigd zijn. Een gedwongen verhuizing naar het eurogebied kan de City 83.000 banen kosten, becijferde consultancyclub EY in 2016. Amsterdam, Parijs en Frankfurt strijden om de financiële instellingen die als gevolg van de brexit Londen verlaten.

"Balkanisering"

Driekwart van de rentederivaten gedenomineerd in euro's wordt nu afgehandeld door clearinghuizen in Londen. Dagelijks gaat daar een bedrag van 850 miljard euro in om. Als een clearinghuis in de problemen komt, kunnen de gevolgen groot zijn. De Europese Centrale Bank wil daarom dat clearinghuizen die handelen in eurocontracten in het eigen toezichtsgebied zijn gevestigd. Dat betekent dus verhuizen, als Londen straks niet meer in de EU ligt.

Maar de VS zijn bang voor een "balkanisering" cq. versnippering van de financiële markten, wanneer elk land of muntunie zijn eigen clearing gaat regelen. Dat leidt tot hogere kosten voor financiële instellingen bij het handelen in effecten of derivaten. Bovendien denken de Amerikanen dat het toezicht op de clearinghuizen door die versnippering minder effectief wordt.

"De VS hebben een plas water zo groot als de Atlantische oceaan nog nooit gezien als hindernis voor effectieve controle en toezicht op clearinghuisactiviteiten", zei Giancarlo woensdag op een conferentie van Isda, de internationale associatie voor derivatenhandel.

Strijd

Jaap Koelewijn, hoogleraar Corporate Finance aan de Nederlandse Nyenrode Business Universiteit, kan wel meevoelen met de Amerikanen. "Ik verdenk de EU ervan hiermee politiek te bedrijven", zegt hij. "Waarom zouden de Europeanen beter toezicht kunnen houden dan de Britten? Het lijkt een beetje plagerij van de EU in het kader van de brexit."

Er woedt al jaren strijd tussen de eurolanden en de Britten over de clearingactiviteiten die plaatsvinden in euro's. In 2015 haalden de Britten hun gelijk bij het Hof van Justitie van de Europese Unie. Dat oordeelde toen dat clearinghuizen vanuit Londen transacties in euro's mochten blijven afhandelen. Nu de Britten waarschijnlijk in 2019 de EU verlaten, zet Brussel de kwestie opnieuw op de agenda.

Clearinghuizen

Clearinghuizen zijn de oliemannetjes van de financiële markten. Ze zorgen ervoor dat kopers en verkopers van effecten (aandelen, obligaties) en derivaten (opties, futures, warrants) erop kunnen vertrouwen dat de tegenpartij in de transactie zijn verplichtingen nakomt. Als koper en verkoper elkaar in de ogen kunnen kijken, hoeft dat niet. Wie een bloemkool koopt van een groenteman op de markt, geeft met de ene hand geld en pakt met de andere hand meteen de bloemkool. Dat 'gelijk oversteken' bij een transactie is niet mogelijk als de koper en verkoper zich op grote afstand van elkaar bevinden.

Een belegger in Amsterdam die een pakket aandelen koopt van iemand in New York moet geld overmaken en dan maar hopen dat de ander de gekochte aandelen levert. Clearinghuizen garanderen dit door als tussenpersoon op te treden. Zij ontvangen zowel het geld van de koper als de aandelen van de verkoper en laten de transactie pas doorgaan als beide partijen hebben geleverd.

Voor die dienstverlening vraagt het een flinke commissie. Clearing is één van de meest winstgevende activiteiten in de financiële wereld.

Bron: De Morgen, 12 mei 2017, 7.31u, VS: sancties als EU Londen hard aanpakt na brexit

Mening:
Zoals aangehaald in het artikel zelf, is de lijn tussen politieke pesterijen vanuit de EU en daadwerkelijk economisch redeneren hier redelijk dunnetjes. Clearingshuizen en alle financiële aangelegenheden bevinden zich momenteel op het wereldniveau: waar kunnen we de lijn trekken als we spreken over grondgebieden? Mogen we zomaar 83.000 banen schrappen in het Verenigd Koninkrijk als er tussen Europa en het Verenigd Koninkrijk maar een kleine afstand ligt? Moeten we hier rekening houden met hoe de Amerikaanse regering het afhandelt? Zij hebben namelijk veel grotere afstanden die de gewone functionaliteit van de regering en de economie niet verhinderen, voor zover ik weet. Er is echter wel een verschil tussen het Amerikaanse grondgebied en Verenigd Koninkrijk - Europa: in de Verenigde Staten gebruiken ze wel altijd dezelfde munteenheid, wat hier niet het geval is. Ik ben de laatste jaren nogal sterk geneigd om overal een politieke invloed in te zoeken of zelfs te vinden. In deze situatie lijkt het alsof de Verenigde Staten een van hun voornaamste bondgenoten binnen Europa lijken te steunen door dreigementen te uiten naar Europa toe: jullie doen mijn vriend pijn, dan doen wij jullie ook pijn. Deze mentaliteit hebben we in het verleden al vaker teruggezien bij de Amerikaanse regering, wat mij soms zorgen baart. De mogelijke gevolgen worden niet in het artikel opgenoemd, maar ik kan inzien dat Europa op zijn beurt ook sancties gaat opleggen naar de twee partijen die hen beperken in hun handelsvrijheid. Het is een gladde glijbaan naar onderhuids conflict in mijn ogen.