De arapaima-soort omvat meer genetische varianten dan de wetenschap tot nu toe dacht

De arapaima, een van de grootste, meest bedreigde en meest mysterieuze zoetwatervissoorten ter wereld heeft een verrassing in petto: van de vis zou ten minste één nieuwe soort ontdekt zijn. De 'nieuwkomers' houden zich schuil in zuurstofarme wateren van de Amazonerivier.

De arapaima is een van de grootste zoetwatervissen ter wereld. Hij kan tot drie meter lang worden, en zo’n 200 kilo gaan wegen. Bijzonder aan de plompe vissoort is dat aan zijn zuurstofbehoefte niet voldaan kan worden via de kieuwen, en hij regelmatig naar het oppervlak moet zwemmen om lucht te happen. De arapaima is afkomstig uit Brazilië en zwemt vooral in zuurstofarme wateren in de Amazone.

Nieuw onderzoek dat deze week verscheen in National Geographic toont aan dat er van de arapaima-soort misschien meer varianten bestaan dan aanvankelijk gedacht. Onderzoeker Donald J. Stewart, ontdekte samen met collega’s L. Cyntia Watson en Annette M. Kretzes namelijk dat er sterke genetische verschillen bestaan tussen arapaima-vissen en dat die genetische verschillen niet per se samenhangen met de plek waar de vissen worden aangetroffen.


Twee arapaima-vissen in de Amazonerivier. ©Thinkstock
Voor zijn onderzoek nam professor Stewart stalen bij honderden vissen die hij aantrof in het Essequibo-bassin en de Branco River in Guyana, beide uitwassen van de Amazonerivier. Op drie verschillende plaatsen in het Essequibo-bassin vond Stewart vissen met erg verschillende genetische kenmerken terug. De sterke verschillen wezen erop dat de visgroepen een tijdlang langs elkaar bestaan moeten hebben, zonder ook met elkaar te paren. Het feit dat vissen niet meer met elkaar paren, wil volgens de onderzoekers zeggen dat we van ‘verschillende soorten’ kunnen spreken. Dat er meerdere soorten zouden bestaan van de arapaima, is al vaker geopperd door de wetenschap, maar ten minste een van de soorten die door Stewart waargenomen werd, zou nieuw zijn.

“Als je twee types vissen hebt die wel naast elkaar leven, maar niet met elkaar paren, dan is dat een vrij goed bewijs van het feit dat er een nieuwe soort is ontstaan. Hoe dat precies gebeurd is, daarvan moeten de details nog worden onderzocht.”

Ingewikkelde geschiedenis

SHARE
'Als je twee types vissen hebt die wel naast elkaar leven, maar niet met elkaar paren, dan is dat voldoende bewijs om van twee verschillende soorten te spreken'
DONALD J. STEWART
Lange tijd is er naar de arapaima als soort geen degelijk biologisch onderzoek gevoerd: ten eerste omdat de vissen zo moeilijk te vangen zijn, en ten tweede omdat ze in erg afgelegen gebieden leven. In de vroege 19de eeuw stelde een groep wetenschappers al dat de Amazone verschillende soorten van de arapaima zou bevatten. In 1868 beweerde een Brits onderzoek echter dat er maar sprake was van één soort, die regionaal lichte verschillen in kenmerken vertoonde. Die biologische kijk op de zoetwatervis hield stand tot 2013.


Arapaima. ©Thinkstock
Toen publiceerde Stewart een eerste studie waarin bewezen werd dat er wel degelijk een andere arapaima-soort bestond: een iets meer afgeslankte versie van het origineel, die de naam arapaima leptosome meekreeg. Aan die tweedeling wordt nu dus nog een derde variant toegevoegd. En als we de wetenschapper mogen geloven, komen er daar in de toekomst nog wel een aantal bij ook. “Tegen de tijd dat we ons onderzoek zullen hebben afgerond, zullen we waarschijnlijk nog een heel aantal nieuwe arapaima-soorten gevonden hebben.”

De wetenschappers voeren hun onderzoek niet enkel om academische redenen, maar ook om puur biologische. De arapaima is door watervervuiling en overbevissing een erg bedreigde diersoort geworden. “Om te voorkomen dat één van de varianten van de arapaima-soort uitsterft, moeten we die verschillende varianten zo snel mogelijk in kaart brengen.”

Bron: De Morgen 05/12/2016

Eigen mening:
Nieuws over nieuw ontdekte soorten vind ik zeer interessant! Het is een bewijs dat we van onze mooie aarde nog lang niet alle geheimen kennen. Ik denk dat ze deze nieuwe soorten al vele eerder hadden kunnen ontdekken, maar wegens de moeilijke omstandigheden zijn ze moeten stoppen met het onderzoek (jammer). Gelukkig was er nu wel een wetenschapper die het onderzoek aandurfde gaan, en met succes. Hopelijk vinden ze nog verschillende soorten zodat deze soort vis kan blijven bestaan.