Kinderen die met een versleten jas of drie T-shirts boven elkaar naar school gaan, ook op een koude wintermorgen: het is geen uitzondering in Vlaanderen. Met de eerste winterprik moeten scholen alles uit de kast halen om leerlingen die het zelf niet kunnen betalen een warme jas of muts te geven. “Fantastisch dat scholen dit doen, maar het zou een serieus alarmsignaal moeten zijn voor de overheid”, zegt armoede-expert Peter Raeymaeckers.
Op een ijzige wintermorgen naar school: voor een heleboel leerlingen betekent het rillen en afzien. Omdat hun ouders geen geld hebben om een muts en handschoenen te kopen, laat staan een dikke winterjas.

Het Stedelijk Lyceum Offerande in Antwerpen voelde zich daarom genoodzaakt om ouders op te roepen warme winterkledij te schenken. “We zien soms schrijnende toestanden”, zegt coördinator Joris Verlinden. “Jongens die drie T-shirts boven elkaar aantrekken om het toch een beetje warm te hebben. Meisjes die het hele jaar door dezelfde ballerina-schoentjes dragen. Hoe kunnen zij deftig onderwijs volgen als ze zelfs geen warme kleren hebben?”

De school richtte enkele jaren geleden een winkeltje op met tweedehandskleding om die leerlingen te helpen. Kinderen die er nood aan hebben, mogen daar af en toe een stuk uit kiezen. Het probleem is *extra groot in Offerande omdat er enkel OKAN-leerlingen zitten. Dat zijn anderstalige nieuwkomers, meestal vluchtelingen, die in een speciale klas een spoedcursus *Nederlands krijgen.

Door de vluchtelingencrisis zitten de OKAN-klassen in Vlaanderen bomvol. “De nood is daardoor groter dan ooit”, zegt Ann Devos van de katholieke onderwijskoepel. Maar het probleem beperkt zich niet tot nieuwkomers. De koepels bevestigen dat ze ook andere kansarme kinderen geregeld aan warme kleren moeten helpen.

“De meeste scholen helpen hun leerlingen wel op een meer discrete manier”, zegt Devos. “Zo’n winkeltje kan confronterend zijn voor kinderen. Meestal kijken leraren eerst eens bij de verloren voorwerpen of sturen ze een mail naar collega’s met de vraag of ze geen winterjassen van hun kinderen liggen hebben. Die spullen worden dan na de schooluren of thuis af*gegeven, om het gevoel van trots en zelfwaarde bij die leerlingen niet aan te tasten.”

Het probleem doet denken aan het verhaal van de lege brooddozen. Twee jaar geleden bleek dat steeds meer kinderen zonder eten naar school gingen. De Gentse schepen van Onderwijs Elke Decruynaere (Groen) trok toen aan de alarmbel. Vandaag moet ze met lede ogen vaststellen dat er weinig ver*anderd is. “Leerkrachten zien dingen die hun hart breken, dus is het logisch dat ze ingrijpen”, zegt ze. “Maar eigenlijk is het geen opdracht van het onderwijs om kledij te voorzien. Dat is een taak voor de overheid.”

Minister van Armoedebestrijding Liesbeth Homans (N-VA) wijst erop dat het leefloon al met 6 procent is gestegen en dat leefloners bijkomende bijstand kunnen vragen aan het OCMW. “De structurele oplossing bieden we al heel lang door een breed *sociaal en lokaal beleid te voeren”, klinkt het.

Socioloog en armoede-expert Peter Raeymaeckers van de Universiteit Antwerpen is niet overtuigd. “Vandaag leeft 14 procent van de Vlaamse kinderen in armoede. Ondanks alle beloftes van de overheid om daar iets aan te doen, blijft dat cijfer al jaren ont*stellend hoog. Dat scholen nu zelfs *kleren bijeen moeten zoeken, zou een ernstig alarmsignaal moeten zijn voor de regering om het probleem eens écht aan te pakken.”

Bron: Het nieuwsblad, binnenland, Vlaanderen, 01/12/2016, http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20161130_02601775

Eigen mening:
Ik vind het een goed initiatief dat de school de arme leerlingen helpt doormiddel van kleding in te zamelen voor hen. Het is ook een tijdelijke vervangen voor de overheid die er niets aan doet. Leerkrachten kennen hun leerlingen en weten van sommige de thuissituatie, daarom zien zij het meestal eerst. Maar zoeken de ouders van die kinderen wel hulp? Meestal is het die stap die het moeilijkst is voor hen. Ze denken dat ze het wel zelf kunnen oplossen. Dit is een valkuil en zeker wanneer het één ouder is die voor de opvoeding van het kind staat. Ze verdienen te weinig of maar net genoeg. Het best is dat ze hulp zoeken bij het OCMW. Ze kunnen een leefloon krijgen. De mens moet niet alleen zeggen dat de overheid er niets aan doet, maar ze moeten ook kijken naar de ouders. Zoeken ze wel hulp? Geven ze de kinderen genoeg aandacht? ... Ik zeg niet dat het alleen de schuld is van de ouders, maar het is ook de verantwoordelijkheid van de overheid om de armoede in Vlaanderen aan te pakken en deze mensen en kinderen te helpen. Ook mag men niet alleen denken dat het vluchtelingen zijn die arm zijn. In België leeft ongeveer 15 procent van de Belgen onder de armoedegrens. en 1 op de 5 Belgen heeft kans om arm te worden. Dus armoede komt niet alleen in het buitenland of in de derdewereld voor. Het is dichter bij onze deur dan we denken. Kleding is heel belangrijk, het zijn basisbehoeften. Elke mens heeft daar recht op. Het is goed dat de leerkrachten het opmerken en ze helpen. De ouders en kinderen hebben daar deugt aan, maar zoals ik al zei, het is maar een tijdelijke oplossing. Het kan zo niet blijven duren.