Vijftig jaar na de democratisering zijn we terug bij af. Dat zegt UHasselt-rector Luc De Schepper. ‘We missen grote groepen jong talent.’

‘De democratisering van het hoger onderwijs is mislukt. Een ongemakkelijke waarheid, maar iemand moet het zeggen.’

Met die boodschap opent Luc De Schepper, die zijn vierde termijn als rector van de UHasselt begint, vandaag het academiejaar in Limburg.

Doel van de democratisering van het onderwijs, gestart in de jaren zestig, is kinderen uit laaggeschoolde en kansarme gezinnen een kans te geven hogere studies aan te vatten.

‘Maar ik vrees dat we afglijden naar een erfelijke meritocratie waarin vooral één groep jongeren een hoger onderwijsdiploma behaalt: die met hoogopgeleide ouders.’

Dat staaft De Schepper met cijfers van de Oeso. ‘In de jaren tachtig steeg het percentage hoogopgeleide jongeren met een van de ouders met enkel een diploma hoger secundair onderwijs van 42 naar 51 procent. Afgelopen decennium is dat teruggelopen tot 40 procent, het laagste ooit. De winst is volledig verloren gegaan.’

Hetzelfde beeld ziet De Schepper bij de groep hoogopgeleide jongeren met laagopgeleide ouders. Twintig jaar geleden piekte die tot een aandeel van bijna 30 procent, om vandaag af te kalven tot 22 procent. ‘Terug naar af dus.’

Met andere woorden: universiteiten blijven elitair en missen volgens de rector grote groepen van jong talent. Daarbij kijkt hij met bijzondere aandacht naar de kinderen van ouders van allochtone origine.

De Schepper merkt nog op dat er in twee regio’s opvallend minder geparticipeerd wordt aan het hoger onderwijs: West-Vlaanderen en zijn Limburg. Daarom pleit hij voor een ‘sterke regionale verankering’ van de UHasselt. Hij wil er tien extra opleidingen bij, zoals burgerlijk ingenieur en de master geneeskunde.

Die nabijheidspolitiek moet de drempel naar de universiteit verlagen, luidt de logica. ‘Dit geldt zowel voor Limburg als voor West-Vlaanderen, waar evengoed een volwaardige universiteit thuis is.’

De Schepper beseft dat hij met die boodschap in de eerste plaats zijn collega-rectoren op stang jaagt. Met name Rik Torfs, omdat Leuven nu al veel studenten ontvangt die na hun bachelor in Hasselt daar verder studeren. De Schepper wil die braindrain tegengaan.

Vraag is of de Vlaamse regering staat te springen voor de plannen van De Schepper. Die zouden zeventig tot tachtig miljoen euro kosten, in budgettair krappe tijden. Bovendien moet er gewied worden in het overaanbod aan opleidingen.

Bron: De Standaard (28/09/2016)
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160927_02490032

Eigen mening: Wanneer democratisering van het onderwijs wil zeggen dat iedereen de kans moet krijgen om aan een hogeschool of universiteit te studeren, moeten de inschrijvingsgelden drastisch omlaag. Helaas is het volgens mij onmogelijk om inschrijvingsgelden te verlagen zonder te raken aan de kwaliteit van de opleidingen. Mensen met een hoger diploma in België moeten zowel op papier als in praktijk gelijkwaardig zijn aan mensen met hetzelfde diploma uit andere Europese landen. Verder zijn het niet alleen de inschrijvingsgelden die voor problemen zorgen. België scoort zeer zwak op vlak van mobiliteit. Met het openbaar vervoer verliezen studenten (te) veel tijd. Een eigen auto kost veel en wanneer je studeert in Antwerpen, Brussel, Leuven,... gaat dit gepaard met ellenlange files. De enige oplossing hiervoor is een kot. Maar ook dat kost enorm veel geld. Conclusie: een hoger diploma is enorm duur. Politici zullen met creatieve oplossingen moeten komen om de democratisering van het hoger onderwijs kracht bij te zetten.