Vijf harde realiteiten die het armoedeprobleem in Gent tonen

GENT - Het nieuwe armoederapport van het Gentse OCMW geeft een alarmerend beeld van de armoede in de stad. De kans om in Gent in armoede te belanden, neemt de laatste jaren alleen maar toe. Bijna de helft van de belastingplichtige Gentenaars moet elke maand rondkomen met 1.250 euro netto of minder. Een op vijf kinderen wordt geboren in kansarmoede. Minstens 1.500 mensen hebben geen papieren.
Tijdens een debat over armoede in Gent donderdag zijn de indicatoren getoond waarmee OCMW en Stad Gent armoede proberen meten. Die tonen veelal alarmerende trends: meer mensen vragen schuldbemiddeling, meer mensen worden afgesloten van gas en elektriciteit en meer kinderen worden geboren in kansarme gezinnen. 'Bovendien is het niet zeker dat maatregelen tegen armoede ook echt een effect zullen hebben', zegt OCMW-voorzitter Rudy Coddens (SP.A).

Coddens maakt zich zorgen. 'Vooral voor alleenstaanden, een steeds grotere groep, is het risico groot om in armoede te verzeilen. Een tweede risicogroep zijn mensen met een migratieachtergrond. De indicatoren geven aan waar we kunnen bijsturen. Alleen, het is niet gezegd dat die bijsturingen het gewenste effect hebben.'

'Om een voorbeeld te geven: de leeflonen zijn met 16 euro per maand gestegen, maar de besparingsmaatregelen van de regeringen kosten een leefloner 17 euro extra per maand. En wij kunnen wel proberen om de huizen van leefloners beter te isoleren. Maar wanneer ze vervolgens een bijkomende energietaks moeten betalen, is het effect weg.'

Vijf harde realiteiten die het armoedeprobleem in Gent tonen

1. Meer dan een op vijf kinderen in Gent wordt geboren in armoede



Het aandeel kansarme geboorten in Gent in sinds 2004 blijven toenemen. In Gent is in 2014 meer dan 1 op 5 geboorten een geboorte in een kansarm gezin (22,6%). In 2014 is er voor de eerste keer sinds lange tijd een stabilisatie in deze indicator te zien is.

Volgens Kind en Gezin is kansarmoede 'een toestand waarbij mensen beknot worden in hun kansen om voldoende deel te hebben aan maatschappelijk hooggewaardeerde goederen, zoals onderwijs, arbeid, huisvesting. Het gaat hierbij niet om een eenmalig feit, maar om een duurzame toestand die zich voordoet op verschillende terreinen, zowel materiële als immateriële'.


2. De helft van alle belastingplichtige Gentenaars heeft een netto-inkomen van 1.250 euro of minder



Het aandeel lage inkomens nam af in de periode 2010 – 2012, maar bedroeg nog altijd 49,2% in 2012. Dit wil zeggen dat bijna de helft van de belastingplichtigen in Gent het moet stellen met een netto inkomen van 15 000 € of minder per jaar. Deelt men deze 15 000 € door 12, dan bekom je een netto inkomen van 1250 € per maand.



3. De werkloosheid stijgt, vooral bij Oost-Europese migranten

Er zijn steeds meer langdurige werkzoekenden in Gent. De totale werkloosheidsdruk in Gent bedraagt in Gent 9,6% in 2015. In 2011 was dat nog 7,9%. Grote boosdoener is de langdurige werkloosheidsdruk, de werkloosheidsdruk van personen die langer dan 2 jaar werkzoekend zijn. In 2010 stond die langdurige werkloosheidsdruk in Gent op 2,3%, in 2015 op 2,9%.



Vooral bij de nieuwe EU-landen, in Gent vooral Bulgarije, Slovakije en Roemenië, is de stijging van de werkloosheid opvallend. De grote stijging tussen 2013 en 2014 heeft te maken met het wegvallen van de overgangsmaatregelen voor de nieuwe EU-landen op 1 januari 2014: zo hadden Roemenen en Bulgaren voor die datum geen volledige toegang tot de arbeidsmarkt.

Als gevolg van deze beperkte toegang tot de arbeidsmarkt hadden deze nationaliteiten ook onvolledige toegang tot de VDAB, waardoor veel werkzoekende Roemenen en Bulgaren voor 1 januari 2014 niet in de cijfers vertegenwoordigd waren.



4. Steeds meer Gentenaars kunnen hun facturen niet betalen

Een steeds grotere groep Gentenaars heeft moeite om zijn of haar facturen te betalen. 'De indicatoren rond overmatige schuldenlast en budgetbegeleiding, budgetbeheer en schuldbemiddeling wijzen erop dat een steeds grotere groep betalingsmoeilijkheden ervaart', klinkt het in het armoederapport.

Volgens het OCMW vooral door de 'stijgende levenskost van de consumptiegerichte maatschappij en een veralgemeende stijging van de energiekosten die reeds enkele jaren aanhoudt.' 'Deze indicator kan je in relatieve termen als licht stijgend omschrijven. Er is een evolutie op te tekenen van 3,5% van de bevolking van 18 jaar en ouder tot 3,8% in 2013', klinkt het.

5. Er zijn minstens 1.500 mensen zonder papieren in Gent

Wie zonder papieren in België verblijft, heeft via een medische kaart toch recht op dringende medische bijstand. Die kaart kan aangevraagd worden bij het OCMW, en geeft zo een indicatie van het aantal mensen zonder papieren die in Gent verblijft. In 2014 waren er 1.510 medische kaarten. 'We kunnen stellen dat er in 2014 minimaal 1510 personen in Gent wonen zonder wettig verblijf', klinkt het in het armoederapport.

Bron: Het Nieuwsblad, 18/12/2015, http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20151217_02026069

Mening: Sommigen zouden misschien denken dat dit voor ons niet zo relevant is omdat Gent toch nog altijd in een heel ander deel van Vlaanderen ligt maar niets is minder waar. Ik heb begin dit jar ook nog cijfers gezien over de armoede in Turnhout en ook dat ging exponentieel de hoogte in. Er wordt gewoon niet perse in de krant over geschreven. Daarom dat het toch wel belangrijk is om dat van Gent even aan te halen omdat het in jouw gemeente ook zo kan zijn. Ik denk dat het ook best leerrijk is om dit even opgelijst te zien zodat we weten wat armoede nu precies is of waaraan men kan afleiden hoe het met de armoede in een bepaalde gemeente zit. Naar mijn mening is deze veel te hoog maar voorlopig weet niemand echt goed hoe men deze kan oplossen.

Ik vind het van belang om aandacht te schenken aan de cijfers omtrent armoede, of het nu al dan niet over jouw eigen gemeente gaat maakt naar mijn mening niet uit. Waarom zou je de armoedecijfers die buiten jouw eigen gemeente liggen niet bekijken? We vergeten te vaak stil te staan bij mensen die in een situatie van armoede leven. Na het in beeld brengen van de cijfers kan er concreet worden nagedacht over mogelijke maatregelen. Het is en blijft een complexe problematiek. Het feit dat het complex is en dat men niet zeker is of de maatregelen wel effect zullen hebben, wil niet zeggen dat er niets ondernomen moet worden. De stijgende armoedecijfers maken dat des te meer duidelijk. Het drukt ons met de neus op de feiten.
Het is belangrijk om iedereen te laten meetellen binnen de samenleving. We mogen niet vergeten dat armoede geen 'ver-van-mijn-bed-show' is, maar dat het aanwezig kan zijn in een meter van ons eigen huis, in onze eigen straat, bij onze buren, ... En dat is niet alles: hoe zit het met armoede over de hele wereld? Zijn we ons hiervan bewust? En wat kunnen we daar als kleine individu in bijdragen? Dit zijn vragen waar we toch bij moeten stilstaan en dit onderwerp zal ongetwijfeld ook in de lessen aan bod komen. Als leerkracht dienen we jongeren ook tot dit besef te brengen naar mijn mening.

Wanneer ik zulke artikels lees kan ik niet anders dan boos worden. Vooral als je er dan nog eens de Turteltax bijhaalt. Steeds meer en meer mensen komen in de armoede terecht en toch blijft men enkel deze klasse belasten. Als je weet dat alleenstaanden, in verhouding, het meest moeten betalen, dan stel ik mij toch vragen. Meestal zijn het net alleenstaanden die in de armoede terecht komen.

Maar ja, waarom gaan ze dan niet werken? Waarom blijven ze profiteren van het systeem ook al hebben ze het geld nodig? ... Allemaal vragen die oh zo kort door de bocht zijn. Er zijn meer werklozen dan jobs en elke maand verdwijnen er steeds meer. Kijk maar naar de meer dan honderd ontslagen bij Philips Turnhout.

Er wordt nog teveel naar armoede gekeken als: 'Ja, dat is erg, maar het is toch hun eigen schuld. Hadden ze maar gewerkt!'. Over een klein deel ben ik akkoord, men moet natuurlijk gaan werken, maar dit is meestal niet mogelijk.

Wat deze situatie dan nog erger maakt is dat de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt en dat steeds meer gezinnen het moeilijk krijgen om hun hoofd boven water te houden.

__________________
When the rich rob the poor, it's called business. When the poor fight back, it's called violence...