Antidepressivum paroxetine schadelijk voor jongeren


Paroxetine, een veelgebruikt middel tegen depressie, werkt niet bij kinderen en adolescenten. Integendeel, het kan ernstige nevenwerkingen opwekken, zoals gedachten aan en pogingen tot zelfdoding. Dat schrijft het gereputeerde medische vakblad The BMJ op basis van heranalyse van onderzoeksgegevens uit de jaren 90.


Dat blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv). De stof paroxetine werkt bij volwassenen, maar is schadelijk voor jongeren. Hoeveel Belgische jongeren een antidepressivum op basis van het middel nemen, kon het Riziv gisteren niet zeggen.

Volgens Thierry Christiaens, professor klinische farmacologie aan de Universiteit Gent, slikken er in België wel degelijk heel wat kinderen en adolescenten het middel. En dat is een zeer kwalijke zaak, toont onderzoek aan dat gisteren gepubliceerd werd in het gereputeerde medische tijdschrift The BMJ (vroeger British Medical Journal), en dat door NRC Handelsblad werd opgepikt.

‘Paroxetine is niet doeltreffend tegen zware depressie bij adolescenten’, luidt het eindoordeel van een groep experten. Integendeel, het middel kan zelfs ernstige nevenwerkingen opwekken, zoals gedachten aan en pogingen tot zelfdoding. In België wordt paroxetine verkocht onder de merknaam Seroxat.

Het onderzoek baseert zich op een nieuwe analyse van gegevens uit de jaren negentig en levert – zeer opvallend – een conclusie op die tegengesteld is aan de oude. Die conclusie, uit 2001, luidde dat paroxetine wérkt tegen depressie bij jongeren en nauwelijks bijwerkingen heeft. Maar in werkelijkheid geldt het omgekeerde.


Recordboete

De nieuwe conclusie is de definitieve ontmaskering van een door de farmaceutische industrie gesponsord onderzoek. Die zogeheten Study 329 werd uitgevoerd bij 275 tieners tussen 12 en 18 jaar en lag een jaar na publicatie in 2001 al onder vuur.

Schuldige voor het ‘onzichtbaar’ maken en achterhouden van de negatieve bijwerkingen van het antidepressivum bij kinderen en jongeren, was paroxetinefabrikant en sponsor van het onderzoek Smith Kline Beecham (tegenwoordig onderdeel van GlaxoSmithKline). Het bedrijf werd voor die fraude in 2012 veroordeeld tot betaling van een recordboete van drie miljard dollar aan de Amerikaanse overheid.

Maar het duurde tot nu vooraleer een studie verscheen waarin alle toen achtergehouden gegevens opnieuw geanalyseerd werden. Dat gebeurde door onderzoekers die zich inspannen om verdachte, stilgezwegen of ‘verlaten’ medische onderzoeksgegevens te ‘restaureren’.

‘We hebben het verleden achter ons gelaten’, klinkt het bij Julien Brabants, bestuurder van GlaxoSmithKline België. ‘Vandaag zijn we volledig transparant over de resultaten van ons klinisch onderzoek. We hebben onze lessen getrokken uit het paroxetine-verhaal.’

Bij het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen schrikt men niet van de nieuwe onderzoeksresultaten. ‘Antidepressiva op basis van paroxetine zijn immers helemaal niet bedoeld voor jongeren’, zegt woordvoerster Ann Eeckhaut. ‘Op de allereerste regel van de bijsluiter staat, in het vet, dat deze stof alleen voor volwassenen bestemd is. En er wordt nadrukkelijk gewaarschuwd voor alle mogelijke negatieve bijwerkingen op kinderen en adolescenten.’


Te rooskleurig

Toch schrijven veel artsen en psychiaters paroxetine voor aan hun jongere patiënten. ‘Dat klopt, maar wie dat doet, neemt zelf de verantwoordelijkheid voor correcte informering en opvolging’, zegt Eeckhaut. ‘Paroxetine heeft in Europa immers nooit een positieve registratie gekregen. Er wordt nergens officieel gesteld dat het aangewezen is voor gebruik bij kinderen en adolescenten.’

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website http://www.zelfmoord1813.be.


DS, 18-09-2015 (Jef Poppelmonde)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB