Paus trekt van leer tegen Vaticaanse geestelijken


Paus Franciscus heeft maandagochtend in een toespraak zijn eigen personeel een veeg uit de pan gegeven. De geestelijkheid in het Vaticaan zou lijden aan onder meer machtswellust, materialisme, bureaucratie, geroddel en kliekjesvorming.


In de kerstgroet aan de geestelijken van de Romeinse Curie, het kerkelijk bestuurscentrum, vielen weinig zalvende woorden te bespeuren. Na een dankwoord presenteerde hij aan kardinalen, bisschoppen en priesters een lijst met vijftien 'ziekten', compleet met voetnoten en verwijzingen naar bijbelteksten. Curiegeestelijken wanen zich soms 'de heer des huizes: superieur aan iedereen en alles', meent Franciscus.

Sommigen zouden lijden aan 'spirituele Alzheimer' en 'totaal afhankelijk zijn van hun eigen, vaak zelfbedachte ideeën'. De 'terreur van de roddel' kan mensen 'tot slaaf maken en een kanker worden die de harmonie van het lichaam aantast'. Een 'machtspathologie' zou ervoor zorgen dat mensen tegen iedere prijs invloed proberen te winnen, zelfs wanneer dat ten koste gaat van andermans reputatie. Zulke figuren gedragen zich als 'koelbloedige moordenaars'.


Medicijn tegen narcisme

Curiepersoneel doet er volgens hem goed aan om regelmatig kerkhoven te bezoeken. Daar worden ze eraan herinnerd dat hun gevoelens van 'onsterfelijkheid, uitzonderlijkheid en onmisbaarheid' misplaatst zijn. De doden wiens graven ze daar aantreffen leefden in dezelfde waan. Kerkhoven zijn een goed medicijn tegen 'narcisme'.

Die ernst moet niet doorslaan in 'theatrale striktheid en steriel pessimisme'. Wie bozig en onvriendelijk doet en 'denkt dat hij - met name ondergeschikten - grof en arrogant moet behandelen', heeft het verkeerd begrepen. Franciscus: "Hoe goed kan een gezonde dosis humor zijn!"


Mager applausje van kardinalen

Dat Franciscus erg kritisch is over de gesteldheid van de Romeinse Curie is geen geheim. Hij is de eerste Latijns-Amerikaanse paus en heeft voorafgaand aan zijn benoeming niet in het Vaticaan gewerkt. Een van zijn belangrijkste taken is het opschonen van de inefficiënte en bureaucratische organisatie. Ook de Vaticaanse bank krijgt een grote schoonmaak. Die was de afgelopen jaren het toneel van corruptie en witwaspraktijken.

De felheid waarmee hij de tekortkomingen van geestelijken aanwees is echter opmerkelijk. Tijdens de toespraak verdween bij menig kardinaal de glimlach van het gezicht. Na afloop kreeg de paus een mager applausje.

Franciscus' schoonmaak leidde eerder dit jaar al tot de vervanging van personeel en hervormingen in de Vaticaanse bank. Eerder deze maand kondigde Franciscus al aan dat het hoofd van de Zwitserse Garde, de Vaticaanse veiligheidstroepen, moet vertrekken. Daniel Anrig's werkt graag volgens strenge protocollen, en botste de afgelopen maanden al meermaals met Franciscus.


Blog Trouw, 22-12-2014 (Robin de Wever)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB