Een gemiddelde GAS-boete kost tot het dubbele aan dossier- en personeelskosten dan de eigenlijke boete de gemeente- of stadskas opbrengt. Dat zegt de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG).


Dat is de prijs die gemeenten en steden betalen voor een betere leefbaarheid
Tom De Schepper (Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten)
De kritiek op de gemeentelijke administratieve sancties (GAS) klinkt steeds luider. Vaakst gehoord: GAS-boetes zijn discriminerend omdat ze onder andere pakweg daklozen en prostituees viseren. Of nog: GAS-boetes zijn kindonvriendelijk want kinderen kunnen worden beboet omdat ze joelen op straat of een broodje eten op de trappen van de kerk. Sommigen menen ook dat GAS-boetes juridisch een boeltje zijn. Komt daar nu nog bij: GAS-boetes kosten de gemeenten en steden die ze gebruiken een pak geld.

De dossier- en personeelskosten die verbonden zijn aan een GAS-boete lopen voor gemeenten en steden doorgaans op tot 75 à 120 euro. Daarnaast levert een overlastboete gemiddeld nog geen 62,5 euro op. Dat blijkt uit cijfers van de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten op basis van een rondvraag bij al haar leden. Tom De Schepper, stafmedewerker lokale politie en veiligheid bij de VVSG, ziet in deze cijfers het positieve. "De boete kost gemiddeld meer dan ze opbrengt. Een pestbelasting is de GAS-boete dus zeker niet, zoals nu om de haverklap wordt geroepen."

Verschil per gemeente
Dat een GAS-boete kosten met zich brengt noemt het VVSG normaal. "Zodra de overlast wordt vastgesteld, komt er een hele procedure op gang. Na elke vaststelling vertrekt er een aangetekende brief met een voorstel tot boete. De geadresseerde krijgt daarop de kans verweer aan te tekenen. In een nog latere fase volgt de definitieve boete. Die procedure brengt zowel dossier- als personeelskosten mee, die van gemeente tot gemeente verschillen. De provinciedienst Oost-Vlaanderen rekent gemiddeld 75 euro kosten terwijl Kortrijk 125 euro aan kosten overhoudt."

Die kosten lopen overigens nog veel hoger op als de overtreder beroep aantekent bij de politie- of jeugdrechter. "Maar zover komt het meestal niet. In drie kwart van de gevallen worden de boetes keurig betaalt", zegt De Schepper.

Hoe daartegenover de hoogte van de GAS-boete wordt bepaald? "Een zoveelste cliché over de GAS-boete is het idee dat de vaststeller van de overtreding ook de hoogte van de boete bepaalt. Dat is dus niet het geval en gebeurt door een sanctionerende ambtenaar. Die moet, net als de politierechter, zorgen dat de boete in proportie staat tot de overtreding. Want het is niet omdat de ambtenaar een boete kan opleggen tot 250 euro voor het achterlaten van hondenpoep dat hij dat ook effectief moet doen. Misschien volstaat een kleiner bedrag wel", aldus De Schepper.

Of het niet logischer zou zijn dat de overlastboetes zodanig hoog zijn dat ze minstens de kosten dekken voor de gemeenten en de steden die ze gebruiken? "Dat is de prijs die gemeenten en steden betalen voor een betere leefbaarheid", zegt De Schepper.

"Ik zou het zelfs een beetje perfide vinden als de GAS-boetes de stadskas zouden spijzen", zegt Mechels burgemeester Bart Somers (Open Vld). "Het systeem is er juist gekomen om scheefgegroeide maatschappelijke toestanden weer recht te trekken. Het Nero-project kost ons trouwens nog veel meer. Wanneer een minderjarige betrapt wordt, komt er een hele begeleiding op gang om die jongere weer op het rechte pad te krijgen."

Burgemeester Piet Buyse (CD&V) van Dendermonde sluit zich daarbij aan. "Het gevangeniswezen kost toch ook meer dan het opbrengt? Maar we krijgen er natuurlijk wel een veiligere maatschappij voor terug. De GAS-boetes zijn een middel om ongewenste maatschappelijke symptomen te bestrijden, niet om geld op te brengen."

Ondanks de hoge kosten blijven de burgemeesters als één man achter het GAS-systeem staan. "Misschien zijn de bepalingen in het politiereglement niet altijd even helder en schort er nog wat aan de communicatie errond, maar we mogen het kind niet met het badwater weggooien", zegt Somers. "Het systeem is er wel degelijk gekomen omdat er een grote maatschappelijke nood aan was. Reële problemen als nachtlawaai, zwerfvuil of zelfs winkeldiefstal kunnen ermee aangepakt worden, terwijl het parket dat soort zaken vaak seponeert uit tijdsgebrek."

Bevolking erg tevreden
Ook voor burgemeester Filip Anthuenis, in wiens gemeente Lokeren het verboden is om 'mensen te doen schrikken', moet het GAS-systeem overeind blijven. "In de media wordt vaak de nadruk gelegd op regels die veeleer humoristisch overkomen, maar men vergeet te vermelden dat de bevolking over het algemeen erg tevreden is met het systeem. Het politiereglement van Lokeren verbiedt om mensen te intimideren, aan te klampen, na te lopen, hun vlotte doorgang te belemmeren of te doen schrikken. Ik wil dat laatste element best weglaten, maar het fundament van het artikel moet natuurlijk overeind blijven."

In Hasselt, waar het verboden is om op de rugleuning van een bank te zitten of mortel te bereiden op het kerkhof zonder een emmer, volgt er in januari een evaluatie van het politiereglement. "Het ziet er wel naar uit dat een aantal regels zal sneuvelen", zegt korpschef Philip Pirard. "Maar het GAS-systeem blijft wel bestaan."

Bron: De Morgen 22/11/2012

Mening: Bij de GAS-boetes heeft de gemeente meer kosten aan het papierwerk. De gemeente maakt dus op deze boetes verlies. Dit komt omdat het personeel en al die papieren een pak geld kosten. Als de persoon die in overtreding is in beroep gaat, lopen de kosten nog hoger op voor de gemeente. Dan is er nog de vraag of ze de boetes niet kunnen verhogen zodat de gemeente hier geen verlies aan maakt. Zoals in het artikel al wordt aangehaald, kosten de gevangenissen ook meer geld dan dat ze opbrengen. Wat we hierbij niet mogen vergeten is dat de maatschappij hierdoor veiliger wordt. Dit is analoog voor die GAS-boetes want het is niet de bedoeling hiermee winst te maken. Het is de bedoeling dat er een duidelijk signaal wordt gegeven aan de overtreder dat dit gedrag niet getolereerd wordt in de maatschappij.