‘Ik kon niet studeren want het regende'


GENT - Smoezen: de student met uitstelgedrag bedient er zich rijkelijk van. ‘De ommekeer kan pas komen als ze inzien dat ze zichzelf wat wijsmaken.'


Het is bloktijd en voor studenten die lijden aan procrastinatie of uitstelgedrag is dat hard. Zowat een vijfde van de studenten zou hardnekkig uitstelgedrag vertonen. Wouter Vindevoghel begeleidt studenten die eraan lijden bij Studioo, een samenwerkingsverband van drie Gentse hogescholen (Artevelde, Sint-Lieven en Sint-Lucas).

Het is er niet gemakkelijker op geworden voor wie aanleg heeft tot uitstelgedrag. Facebook, internet, sms, games en andere weapons of mass distractionbieden volop kansen om de student van zijn werk te houden. ‘Laptops zijn een vergiftigd geschenk', meent Vindevoghel. ‘Het excuus is dan dat ze hem nodig hebben bij het studeren, maar ze doen er van alles op dat eigenlijk puur tijdverlies is.'

‘Ik heb een jongen begeleid die voor het slapengaan zijn laptop ver uit zijn blikveld opborg om de volgende morgen te kunnen beginnen met studeren. Een ander had er ouderlijk toezicht op geïnstalleerd, met een niet te onthouden code, die hij thuis bewaarde. Op die manier had hij maar enkele uren surftijd.'

De flexibilisering van het hoger onderwijs is ook al geen zegen voor wie de neiging heeft om dingen uit te stellen. Het staat je toe om vakken waar je niet voor slaagt jaren mee te slepen. ‘De studenten kunnen voortdoen en denken dat het wel goed zal komen. Op familiefeestjes vertellen ze dat ze in het derde jaar zitten, maar over hun studieachterstand zwijgen ze.'

Er zijn twee soorten uitstellers. Zij die het doen vanuit een passieve faalangst: ‘Het zal toch niet gaan'. Hier tref je meer meisjes. De tweede groep doet het vanuit een misplaatst soort optimisme: ‘Het zal wel gaan, tijd zat'. Hier vind je meer jongens.

De studenten met passieve faalangst zijn piekeraars. De optimisten gaan er minder onder gebukt. Ze voelen zich slim genoeg, maar ze overschatten hun eigen studeercapaciteiten en onderschatten de moeilijkheidsgraad van de leerstof.


Therapie

Dit zijn de uitstellers die kampioen zijn in het bedenken van smoezen. ‘Ik zal het wel in het weekend doen.' ‘Ik zal in de kerstvakantie niets anders doen dan studeren'. Maar dan zijn er de vrienden, de scouts, familiale bezigheden. En komt het er toch weer niet van. Ze beginnen zelfs in hun eigen smoezen te geloven.

De optimisten, eerder dan de faalangstigen, zullen op den duur wel signalen uit hun omgeving oppikken. Ze zijn niet meer welkom bij groepswerk. Hun stage is geen succes geworden. En dan zoeken ze hulp. ‘Bij Studioo begeleiden we hen zowel individueel als in groep', vertelt Vindevoghel. ‘Groepsessies zijn handig omdat studenten elkaar een spiegel voorhouden. Ze doorprikken elkaars smoezen ongenadig.'

Hij herinnert zich een intelligente, sociale jongen. Het was hem niet aan te zien dat zijn zelfbeeld een knauw had gekregen door jaren uitstelgedrag. ‘Hij vertelde in een groepsessie, vol overtuiging, hoe hij op een dag een taak niet gedaan had “omdat het regende”. Het had ermee te maken dat hij in de bib moest zijn, dat de tram niet reed en hij de fiets moest nemen, maar de regen stak daar een stokje voor. De hele groep werd er stil van. Zo'n rammelende uitleg hadden ze nog nooit gehoord. Toen besefte hij zelf ook: ik ben het weer aan het doen.'

De studentenbegeleiders maken de uitstellers diets dat het om aangeleerd, ongewenst gedrag gaat. ‘We proberen dat niet af te leren, maar zetten hen op weg naar meer efficiëntie.'

‘Wat wij hen bijbrengen? Dat ze geen te vage of te hooggespannen doelstellingen mogen hanteren. Het komt erop aan stap voor stap te gaan, in haalbare stukken. Daarbij moeten ze leren hun tijdsgebruik goed in de gaten houden. Voor vele uitstellers is tijd oneindig rekbaar en flexibel. Het tegendeel is natuurlijk waar.'


DS, 04-06-2012 (Tom Ysebaert)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB