Diversiteit talen vertoont zelfde patroon als diversiteit genen


BRUSSEL - Alle hedendaagse talen stammen af van een oertaal die tienduizenden jaren geleden in Afrika werd gesproken. Dat blijkt uit een wereldwijde studie.
Inheemse talen uit Zuid-Amerika komen met minder verschillende klanken toe dan Noord-Amerikaanse indiaanse talen. En die hebben gemiddeld minder diverse klanken dan talen die uit Azië stammen. Die zijn op hun beurt minder divers dan Afrikaanse talen, die het breedste klankenpalet gebruiken. Het minste klankendiversiteit hebben de talen van de eilanden in de Stille Oceaan. Europese talen zitten ergens in het midden. Hoe verder van Afrika, hoe minder taalkundige diversiteit, zo lijkt het.

Hetzelfde patroon hebben genetici vastgesteld in de diversiteit van ons DNA. Dat wordt geïnterpreteerd als een aanwijzing dat de mens vanuit Afrika over de wereld is uitgezwermd. Het lijkt er dus op dat ook onze talen afstammen van een Afrikaanse voorouder en dat de taal zich méé over de wereld heeft verspreid met de vroege moderne mensen die vijftigduizend tot zeventigduizend jaar geleden vanuit Afrika de rest van de wereld bevolkten.

Dat besluit antropoloog Quentin Atkinson, verbonden aan de universiteiten van Oxford en van Auckland in Nieuw-Zeeland, in een artikel dat vandaag verschijnt in het vakblad Science. Atkinson hoefde voor zijn onderzoek niet de wereld rond te trekken; hij gebruikte een bestaande databank van talen. In 504 verschillende talen en dialecten uit de hele wereld ging hij na hoeveel verschillende klanken (of technisch gesproken fonemen) die tellen. Het geografische patroon dat hij vond, volgt nauwgezet de volgorde waarin de verschillende continenten door de mens bevolkt werden. De moderne mens (Homo sapiens) ontstond in Afrika, verspreidde zich via het Midden-Oosten naar Azië en Europa, stak vanuit Noordoost-Azië over naar Alaska en vestigde zich van daaruit van noord naar zuid in de beide Amerika's. Ten slotte werden per boot de eilanden in de Stille Oceaan bewoond.

Dat de diversiteit (de klankenrijkdom van een taal of de variaties in DNA) die volgorde van bewoning volgt, komt door het 'stichterseffect'. Uit een gevarieerde bevolking trekt een klein groepje mensen weg om elders een nieuwe nederzetting te stichten. Dat groepje is minder divers dan de oorspronkelijke populatie - misschien zijn het familieleden met soortgelijke genen of vrienden die met hetzelfde accent spreken. Als het menselijke uitzwermen over de planeet bestond uit een opeenvolging van dergelijke episodes, dan nam de diversiteit meer en meer af naarmate men verder kwam.

Bron: De Standaard Online, vrijdag 15 april 2011, 05u00
Auteur: (sts)

Eigen mening:

Eindelijk wordt nu via een andere manier bevestigd waar de mens vandaan komt. Ik vind het knap dat dit nu ook mede door de taal bevestigd kan worden.
De taal heeft zich verspreid toen de mens zich ook ging verspreiden. Ik denk dat je veel geduld moet hebben om van 504 verschillende talen en dialecten uit de hele wereld,
na te gaan hoeveel verschillende fonemen ze tellen. En zeker als je ze dan nog eens gaat vergelijken met het geografisch patroon.
Ik denk dat dit een onderzoek van lange adem is geweest en dat we dit een belangrijk nieuw onderzoek kunnen noemen.