Ene Vande Lanotte is andere niet


Er zijn nu twee totaal verschillende nota's-Vande Lanotte. De nota van de koninklijk bemiddelaar Johan Vande Lanotte. En de nota van professor Johan Vande Lanotte.


De eerste nota was geschreven door de superpragmatische, door de wol geverfde loodgieter à la Belge. Hij nam stukken en brokken uit de standpunten van de zeven onderhandelende partijen, en probeerde ze aan elkaar te lassen tot een lelijke en maar min of meer samenhangende constructie. Niemand zou daar tevreden over zijn, maar iedereen zou net genoeg van de eigen standpunten herkennen om er zich mee te verzoenen, 'omdat dit het enige haalbare is'.

Maar dat loodgieterswerk bleek niet te voldoen.

De tweede nota die hij gisteren ter tafel legde, is die van een prof die een aantal nieuwe concepten opdiept, en die verwerkt heeft in een ingenieuze schets voor een heel nieuw gebouw. Het heeft een zeker realiteitsgehalte - het komt niet van een buitenlandse bemiddelaar - maar de beton- en stabiliteitsstudies zijn nog niet uitgevoerd en van de binneninrichting is er nog geen schets. Ze bevat een creatief denkkader maar vergt ook een andere manier van denken van beide gemeenschappen. Bovendien vereist ze dat de gemeenschappen veranderingen aanvaarden in het brede amalgaam van blokkerings- en beschermingsevenwichten die het huidige gebouw stutten. Of ze dat willen, is niet zeker.

Vande Lanotte verlaat in dat voorstel de stelling uit zijn vorige handboek publiek recht dat 'België een bipolair land is'. Hij spreekt nu over vier deelstaten: Vlaanderen, Wallonië, de Duitstalige deelstaat en Brussel.

'Hij zal er moeten aan toevoegen dat twee van die vier - de twee laatste - niet identiek kunnen zijn aan de twee andere', zei zijn collega-hoogleraar publiek recht, Paul Van Orshoven (KU Leuven) in een eerste reactie. 'De Duitstalige deelstaat omdat die met zijn 70.000 inwoners te klein is om alle bevoegdheden op te nemen, de tweede omdat hij een speciale plaats heeft in dit land.'

Vande Lanotte corrigeert zelf zijn voorstel met de stelling dat de gemeenschappen toch moeten blijven bestaan om onderwijs en cultuur te regelen in Brussel.

De nieuwe nota-Vande Lanotte is geschikt voor de lange termijn, niet voor de korte. Als ze enig enthousiasme opwekt bij de partijen, kan ze de basis vormen voor gesprekken die echter meer tijd zullen vergen dan enkele weken. Een jaar of meer lijkt realistischer.

Maar de hele staatshervorming op de lange baan schuiven, is voor Vlaanderen niet aanvaardbaar. Als de partijen en de twee gemeenschappen elkaar voldoende vertrouwen, kan men op korte termijn een ingrijpende, maar niet allesomvattende staatshervorming doorvoeren en nadien, in een rustiger tempo, een fundamentele hertekening van België volgens nieuwe concepten.


DS, 18-02-2011 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB