Mattheus op de huizenmarkt


Kon een mens maar terugkeren in de tijd en de opgedane wijsheid meenemen. Of kon een mens maar in de toekomst kijken en zijn huidige beslissingen op die kennis baseren. Tien jaar geleden kostten appartementen en huizen maar de helft van vandaag. Bouwgronden zijn in het afgelopen decennium zelfs zowat in prijs verdrievoudigd. Wie tien jaar geleden een woning kocht of bouwde of er al een had, is door die krachtige hefboom fors rijker geworden. Wie daar toen te jong voor was of de centen niet bezat of nog een andere reden had om een aankoop uit te stellen, kijkt vandaag, ondanks de crisis, tegen torenhoge prijzen aan.


De inflatie bedraagt over diezelfde periode amper 21 procent. Wonen neemt dus een fors grotere hap uit het gezinsbudget, maar de gevolgen daarvan zijn zeer ongelijk verdeeld over de bevolking. Er speelt een pervers effect dat je zou kunnen vergelijken met het Mattheuseffect inzake welzijn en sociale zekerheid: er wordt gegeven aan wie al heeft. Wie niet heeft, krijgt niets en riskeert te verliezen wat hij had: een deftig dak boven het hoofd.

Internationaal gezien is ons prijspeil niet extreem hoog. Er zijn landen waar de overdrijvingen uit de zotte jaren van het spotgoedkope geld veel heftigere vormen hebben aangenomen. De sociale gevolgen daarvan zijn dramatisch: samen met je werk verlies je daar in veel gevallen ook snel je huis omdat de afbetaling moordend is.

Toch is het ook bij ons zorgwekkend dat de hoge huizenprijzen een motor van groeiende ongelijkheid aan het worden zijn. De tendens blijft immers stijgend, ondanks de kredietcrisis van het afgelopen jaar. Hooguit haperden de prijzen wat, maar het laat zich aanzien dat wonen niet gauw structureel goedkoper wordt.

De bevolking blijft groeien, niet in de laatste plaats door inwijking, legaal én illegaal. De trend naar kleinere gezinnen, eenouderhuishoudens en alleenstaanden gaat door. En het besef dat wachten op betere prijzen kennelijk zinloos is, versterkt de motivatie van jonge gezinnen om het er toch maar op te wagen. Ze bieden dus tegen elkaar op. Goede woningen op goede liggingen staan nooit lang te koop, ongeacht de prijs.

Het bezit van een huis maakt, voor onze ouder wordende bevolking, bovendien een hemelsbreed verschil. Wat de waarde van een modaal pensioen over enkele jaren zal zijn, weet niemand, maar gerede twijfel is gewettigd. Wie tien jaar geleden geen huis kocht, maar het geld op de beurs inzette, heeft in het beste geval geen al te groot verlies geleden. Nu het er alle schijn van heeft dat het economisch herstel amechtig wordt, valt te vrezen dat de aandelenmarkten de komende jaren ook geen vetpot worden. Geen betere verzekering voor de oude dag dan een eigen huis, dus. Nog steeds en meer dan ooit.


DS, 22-12-2009 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB