De eeuw van de onnozele kinderen


BRUSSEL - Als we de klimaatverandering niet snel serieus aanpakken, wordt de aarde nog deze eeuw onbewoonbaar. Dat is de boodschap van ‘The age of stupid', een documentaire met een sciencefictionkantje die mikt op een shockeffect.


De aarde anno 2055. Alles is uitgedroogd, verzand en verlaten, op één bunkerachtige toren na. Een oude man, gespeeld door Pete Postlethwaite, beheert er de archieven van de mensheid. Omdat ze ooit van nut zouden kunnen zijn voor nieuwe aardbewoners, staan er dieren op sterk water en zijn er tv-fragmenten opgeslagen. De oude man doodt de tijd door te snuisteren in de beelden. Ze zijn aandenkens aan zijn jonge jaren, die hij nu ‘the age of stupid' noemt. Eén vraag laat hem niet los: waarom hebben we de klimaatverandering niet gestopt toen we nog konden?

Zo begint de film die vandaag met veel tamtam wereldwijd in première gaat. The age of stupid is voor het grootste deel een documentaire over klimaatverandering en hoe we daarmee omgaan. Het fictieve sciencefictionverhaaltje dat errond zit, dient om de discussie dwingender te maken.


Moraal

Subtiel zijn is, voor alle duidelijkheid, niet de bedoeling. ‘Als je iets prangends te melden hebt, ongecensureerd, met maximale emotionele impact en een potentieel publiek van tientallen miljoenen, dan moet je tegenwoordig een documentaire maken', zegt de regisseur Franny Armstrong in The Guardian. Ze vindt het geen drama om na An inconvenient truth te komen, dé documentaire die klimaatverandering bij een breed publiek aankaartte. ‘An inconvenient truth behandelde de wetenschap, wij focussen op de morele vragen.'

De documentaire volgt zes mensen die elk op hun manier te maken hebben met CO2-uitstoot. Jeh Wadia is een arrogante jonge ondernemer die in Bombay een goedkope vliegtuigmaatschappij lanceert. Zijn generatiegenoot Piers Guy ontwerpt in Groot-Brittannië windmolenparken, maar verliest veel tijd doordat niemand zo'n windmolen in zijn achtertuin wil. De 82-jarige Franse berggids Fernand Pareau toont hoe zijn vertrouwde gletsjer intussen zienderogen krimpt. In het olierijke Nigeria droomt Layefa Malemi er dan weer van geneeskunde te studeren. Door te vissen wil ze aan het nodige geld geraken, maar het geklieder van Shell tast het visbestand aan. Jamila Bayyoud, acht jaar, leeft als vluchteling in Jordanië nadat ze haar vader en haar huis heeft verloren in de Irak-oorlog. En Alvin Duvernay redde met zijn bootje honderd mensen uit zijn overstroomde buurt in New Orleans en noemt zichzelf een ecologist, maar is evengoed trots op zijn carrière bij Shell.


Algemeen aanvaard

Tussendoor brengen extra interviewfragmenten en animatiefilmpjes wat achtergrondinformatie, cijfers en voorspellingen aan. Maar die zijn ondergeschikt. De film maakt er zich wat de wetenschappelijke verantwoording betreft min of meer van af door bij het begin te vermelden dat alles ‘gebaseerd is op algemeen aanvaarde wetenschappelijke berekeningen'. Wie op zoek is naar verheldering of naar onomstotelijke argumenten voor een radicaler klimaatbeleid, zal zich bovendien ook ergeren aan de versnipperde focus — gaat het nu over de uitwassen van de olie-industrie of over de gevolgen van klimaatverandering? Maar The age of stupid neemt wel zijn tijd voor het menselijke vraagstuk. Hoe komt het dat we ons zo moeilijk kunnen aanpassen aan de ecologische noden? Zonder tot een conclusie te leiden, belicht de film valkuilen en tegenstrijdige waarden.

De producenten probeerden alvast zelf op het rechte pad te blijven. Om grondig maar onafhankelijk te kunnen werken, brachten ze hun budget bijeen door kleine aandelen te verkopen aan mensen of verenigingen die erin geloofden. Zo brachten in totaal 228 mini-investeerders 450.000 pond bijeen. Met hun verplaatsingen, kantoren, apparatuur en catering komen de makers naar eigen zeggen uit op een ecologische voetafdruk van 94 ton, evenveel als vier Amerikanen in één jaar. De Londense avant-première, met zonnepanelen en een strikt mobiliteitsplan, kostte honderd keer minder broeikasgassen dan een doorsnee Hollywoodpremière, melden ze trots.


Record

De wereldpremière vandaag wordt allicht chaotischer. Van massa-evenementen in voetbalstadia tot geïmproviseerde filmdoeken op het strand: elke vertoning is goed om The age of stupid een record te bezorgen (dat van de ‘grootste simultane vertoning'). Wie in Vlaanderen wil meedoen, kan om 18.30 uur naar de bioscopen van Kinepolis (uitgezonderd Oostende en Kortrijk).

www.ageofstupid.net


DS, 22-09-2009 (Dorien Knockaert)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB