Vredesduiven over de Wetstraat


Niets is wat het lijkt in de Wetstraat, ook de vredesduiven niet. Dat bleek deze week nog maar eens in het dossier van de exportlicentie voor een munitiefabriek in Tanzania. Er was een koele Vlaamse liberaal nodig, onder de vorm van minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (VLD), om de warme Waalse pacifisten een geweten te schoppen.


HET was een kort berichtje in de krant deze week. Honderd militairen gaan vanaf 1 mei helpen bij de uitreiking van de elektronische identiteitskaarten. Het is maar een van de taken waar het Belgische leger zich tegenwoordig mee bezighoudt.

Verder trakteert het 1.750 jongeren op een zomerstage, worden 300 amateursportclubs gesponsord, laten de strijdkrachten fier weten dat ze 10 procent gehandicapten in hun rangen tellen... en nu dus onze jongens in het gemeentehuis.

Wat dat nog te maken heeft met de kerntaken van een leger is niet altijd duidelijk. Behalve voor minister van Defensie André Flahaut (PS): ,,België heeft een leger op maat van een land als het onze'', klinkt het.

Flahaut is lang niet de enige politicus die vindt dat onze jongens er in de eerste plaats moeten zijn om humanitaire zendingen uit te voeren en uit te rukken als er een natuurramp gebeurt. Dat een leger er ook moet zijn als de zaken echt uit de hand lopen, wordt minder evident gevonden.

Toegegeven, als politicus is het geen dankbaar dossier om je nek in uit te steken. Zeker na het debacle in Rwanda waar tien slecht uitgeruste para's werden vermoord. Ons land trok prompt zijn troepen terug, de rest is geschiedenis.

Het is niet alleen een Belgisch probleem. Dat werd vorig weekend treffend geïllustreerd door het artikel ,,de weduwen van Srebrenica'' in het NRC Handelsbad . De Nederlands blauwhelmen keken tien jaar geleden toe hoe 8.000 Bosnische moslims in de veilige VN-haven Srebrenica op bussen werden geladen en daarna door Bosnische Serviërs werden afgemaakt.

Het Belgische vredesduif-imago is mooi, maar houdt in realiteit slechts stand tot er gekozen moet worden. Bijvoorbeeld tussen jobs en principes. Dan blijken wapens voor prille democratieën plots wel mogelijk. Net als een exportlicentie voor de renovatie van een munitiefabriek in een crisisgebied.

Waals minister van Internationale Relaties Marie-Dominique Simonet (CDH) kende op 6 januari een licentie toe aan het bedrijf New Lachaussée voor de export van materiaal naar Tanzania. Vorig jaar was zo'n licentie nog geweigerd. Nu klonk het dat rekening moest worden gehouden met nieuwe omstandigheden ,,zowel op ethisch als op innovatief vlak''.

Simonet liet weten dat misbruiken uitgesloten waren omdat de munitie gemerkt zou worden ,,zodat ze kan worden opgespoord''. De mogelijke burgerslachtoffers in de regio zullen Simonet ongetwijfeld dankbaar zijn als bij hun autopsie kan worden nagegaan waar de munitie vandaan komt.

De Luikse CDH-politica - de fabriek van New Lachaussée ligt in haar electorale achtertuin - verkondigde een heel ander verhaal dan wat we doorgaans horen van het Centre Démocrate Humaniste. En voorzitster Joëlle Milquet spaarde kosten noch moeite om haar humanistische centrumpartij een vredesduif-imago aan te meten.

Bij de PS niets dan stralende gezichten door het geklungel van de CDH-excellentie. Minister-president Jean-Claude Van Cauwenberghe (PS), die in de vorige Waalse regering bevoegd was voor de licenties, liet onmiddellijk weten dat Simonet de beslissing alleen had genomen. ,,Toen ik de aanvraag destijds heb onderzocht, was ik niet zeker van de waarborgen door Tanzania'', liet hij fijntjes weten.

Het dossier New Lachaussée werd pas echt nationaal nieuws toen De Gucht zich roerde. Hij nam in een interview met deze krant de ,,grote tegenstrijdigheid'' op de korrel tussen de inspanningen van België om Congo te stabiliseren en de medewerking aan een wapenfabriek in een buurland.

,,Iedereen weet dat Tanzania een land is met veel corruptie en veel smokkel. De realiteit is dat binnen afzienbare tijd in Oost-Congo mensen doodgeschoten zullen worden met die kogels. Men staat vanuit een bepaalde hoek heftig te zwaaien met morele bezwaren tegen alles en nog wat. Maar hier kan ik geen enkele morele rechtvaardiging voor vinden.''

Opmerkelijk dat er een koele Vlaamse liberaal nodig was om het CDH een geweten te schoppen. Simonet kon niet meer uitbrengen dan dat ze ,,verrast'' was door de uithaal van de minister van Buitenlandse Zaken.

De Waalse regering besliste donderdag de licentie - voorlopig - niet in te trekken. Onmiddellijk na de uithaal van De Gucht de beslissing terugdraaien, zou voor Simonet volledig gezichtsverlies betekenen. Toch staat een opschorting in de sterren geschreven. ,,Als er nieuwe elementen opduiken, kan een opschorting of intrekking volgen'', klonk het veelbetekendend.

Dat hij met zijn publieke uithaal enkele politieke rekeningen kon vereffenen, nam De Gucht er met de glimlach bij. De minister lag de voorbije weken onder vuur in de Franstalige pers omdat hij niet genoeg inspanningen zou doen voor Congo. Op deze manier diende hij Franstalig België van repliek.

De kritiek op Simonet was meer dan terecht, daar niet van. Maar had De Gucht zich als toenmalig VLD-voorzitter niet achter de regionalisering van de wapenlicenties geschaard, dan kon hij vandaag zelf over exportlicenties beslissen. En blijkbaar vond de minister er geen graten in om George Forrest, de eigenaar van New Lachaussée, in januari te herbenoemen als adviseur Buitenlandse Handel.

Misschien had De Gucht de voorbije maanden ook beter een goed gesprek gehad met partijgenoot Pierre Chevalier. De gewezen staatssecretaris voor Buitenlandse Handel is ondervoorzitter van de raad van bestuur in de overkoepelende holding George Forrest International.

Geldt het voorkomen van conflicten alleen voor VLD'ers als ze optreden als politicus en niet in hun hoedanigheid van bestuurder?

Gelukkig heeft de minister Chevalier eind vorig jaar aangeduid als bijzonder gezant bij de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). De belangrijkste taak van de OVSE is - u kon het al raden - conflictpreventie.

Redelijk onverzettelijk was De Gucht al, nu nog redelijk consequent.


12/03/2005 Steven Samyn

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB