Mediageweld


Geweld en agressief gedrag in het openbaar vervoer zijn niets anders dan een door media gecreëerde hype. Vroeger (tot zeker veertig jaar geleden) werd evenveel gemept, met vuurwapens gezwaaid en geterroriseerd in bussen, trams, metro’s en treinen.


Bovendien kunnen chauffeurs met wapperende handen er ook wat van. Kortom, we hebben hier vooral te maken met (beeld)manipulatie en dus ’mediageweld’. Dit is de essentie van de boodschap van columnist Francisco van Jole afgelopen vrijdag in het Vara-programma ’De leugen regeert’. Laat ik eerst opmerken dat Van Jole zelf een mediaproduct is waarvan de beeldmanipulaties, arbitraire montages en het knip- en plakwerk legendarisch zijn geworden. Maar interessanter aan dit onderwerp is de vraag waarom bepaalde maatschappelijke ontwikkelingen soms worden ontkend of zwaar gerelativeerd. Bijna iedereen weet dat het bedreigen en bestelen van buschauffeurs met behulp van messen of vuurwapens vroeger amper voorkwam. Het ontkennen van die ontwikkelingen heeft soms een ideologische achtergrond, wat bij de Vara-columnist aannemelijk lijkt. Minder gangbaar is de casus waarin de ontkenner het slachtoffer zelf blijkt te zijn. Bij de column van Van Jole werd een fragment uit een Franse video getoond waarin een blanke adolescent in een Parijse bus door een groepje migrantenjongeren wordt bestolen en toegetakeld.

Deze affaire heeft in Frankrijk momenteel veel impact. Vooral omdat de agressors hun slagen met racistische opmerkingen als ’vuile Fransman’ lardeerden. En ook omdat de politieagent die het filmpje op internet zette, door zijn meerderen zwaar is gestraft. Anders dan bij de Vara heerst in Frankrijk het gevoel dat de talrijke geweldincidenten in het openbaar vervoer door de media worden doodgezwegen. Hetzelfde geldt voor het toenemende aantal incidenten waarin het geweld een racistische achtergrond heeft. Donkere jongeren kiezen steeds vaker blanke leeftijdsgenoten als slachtoffer die ze voor ’vuile, blanke Fransman’ of ’krijtkop’ uitmaken: ’racisme anti-blancs’. Op het filmpje zijn twee opmerkelijke reacties gekomen. De gerenommeerde organisatie SOS-racisme heeft een officiële veroordeling van het incident doen uitgaan dat ze als een ’racistische overval in een Ratp-bus’ omschreef. Een andere organisatie (Institut pour la Justice) heeft een petitie online gezet die oproept tot het afzien van straffen tegen de ’lekkende’ politieagent. Gisteren hadden al 11.000 mensen getekend. Maar dan het slachtoffer zelf. Die negentienjarige gaf afgelopen weekeinde een interview aan Le Figaro. Daarin zegt hij dat hij door het openbaren van het filmpje meer wonden heeft opgelopen dan door de slagen van zijn agressors. Hij vreest nu door extreemrechts te worden misbruikt en zwakt het racistische karakter van zijn afranseling af. Zelf zegt hij niets te hebben gehoord. Dit interview heeft meer dan 700, overwegend boze reacties opgeleverd. De teneur: de ontkenningsdrang van het slachtoffer is het logische resultaat van een politiek-correct klimaat dat door de media wordt gevoed.


© Trouw, 14-04-2009 (Sylvain Ephimenco)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB