Het verhaal stond gisteren in Het Laatste Nieuws. Begin januari merkte een studente rechten hoe een medestudent zich de antwoorden liet doorspelen op de examenvragen met zijn gsm. Ze verwittigde de prof die daarop de vervalsing vaststelde. De spiekende student werd vervolgens door de fraudecommissie geschrapt: de jongen is uitgesloten voor alle examens tijdens de eerste zittijd en hij is nu boos.

Op de internetsite Facebook maakt hij 'de verraadster' uit voor het vuil van de straat - wat hem trouwens al meer dan 250 supporters opleverde. Hij noemt haar 'een vuile rat'. 'Akkoord, spieken mag niet. Maar verraden wel?' wist hij te vertellen.

De studente, die ook haar supporters heeft, vindt dan weer dat het haar recht was om de valsspeler aan te klagen. Tenslotte moeten studenten zo veel moeite doen om te slagen - hard blokken, examenstress... - dat iemand die flagrant vals speelt eigenlijk verraad pleegt tegenover zijn medestudenten. 'In ons latere vak als medewerker van het gerecht, lijkt het me normaal dat ik opkwam voor rechtvaardigheid.'

Toch een opmerkelijk feit. Het komt immers maar zeer, zeer zelden voor dat studenten mekaar aangeven. Toon Boon, juridisch adviseur aan de KU Leuven, kan zich alvast maar één geval herinneren. 'Het liep toen blijkbaar zo zeer de spuigaten uit dat collega's het niet meer konden aanzien hoe iemand al voor de derde keer op rij zijn examens frauderend wou afleggen.'

'Wat daarnaast al iets vaker gebeurt - maar nog uitzonderlijk - is dat studenten getuigenissen afleggen wanneer er een procedure loopt tegen een fraudeur.'

Klikken is taboe. 'Studenten trekken veel met mekaar op. Het is niet evident om iemand uit de eigen sociale groep te verklikken. Zeker niet omdat de meeste studenten niet als concurrenten tegenover mekaar staan. Als dat wel het geval is, omdat bijvoorbeeld slechts de besten mogen specialiseren, kan het al iets sneller gebeuren.'

Stijn Baert - tot voor kort studentenvertegenwoordiger aan de UGent en nu assistent, bevestigt: 'Elkaar verklikken is not done. Natuurlijk ergeren studenten zich wel vaker aan vals spelende medestudenten. Maar de stap om het aan te geven is groot. Wat heb je er ook bij te winnen door elkaar te verklikken?'

'Voor studenten geldt vooral: we zitten allemaal in dezelfde examenmiserie, we zijn solidair. De toezichthouders moeten maar hun werk doen. Die moeten de fraude ook altijd kunnen bewijzen. Het is niet omdat iemand klikt, dat de fraude bewezen is.'

De sancties zijn overigens zwaar. Van een nul voor dat ene examen tot een 'afgewezen' over de hele lijn.

Overigens blijkt het spiekgedrag nogal afhankelijk te zijn van de gekozen studierichting. Daarover communiceren studenten alleen off the record: 'Maar als een prof even het examenlokaal verlaat, blijft het bij burgerlijk ingenieurs nog altijd doodstil. Dat is niet overal zo.'