Het institutionele moeras Brussel


BRUSSEL - Brussel is niet alleen een gewest met een eigen parlement, regering en administratie.


Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een institutioneel nakomertje. Terwijl het Vlaams en Waals Gewest al in 1980 werden opgericht, kreeg de hoofdstad pas in 1989 die status. Daarvoor werden de gewestbevoegdheden in de 19 Brusselse gemeenten door de zogenaamde Agglomeratieraad uitgeoefend.

Het Brussels Gewest staat niet helemaal op gelijke voet met de andere twee gewesten. Het is geen gewoon, maar een 'hoofdstedelijk' gewest en in plaats van decreten worden er ordonnanties goedgekeurd.

De Brusselse Hoofdstedelijke Raad is het parlement van het gewest. Het bestaat uit 89 rechtstreeks verkozen leden. Van hen behoren er 72 tot de Franse taalgroep en 17 tot de Nederlandse taalgroep.

Ook de Vlaamse en de Franse Gemeenschap hebben bevoegdheden in Brussel, in persoonsgebonden materies zoals onderwijs, welzijn en cultuur. Keurt het Vlaams Parlement bijvoorbeeld een decreet goed in verband met onderwijs, dan geldt dat decreet ook voor de Nederlandstalige scholen in Brussel.

Soms treden de gemeenschappen niet rechtstreeks op, maar via hun gemeenschapscommissies in Brussel: de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) en de Commission Communautaire Française (Cocof). In de VGC zetelen de 17 Vlaamse verkozenen in Brussel, in de Cocof hun 72 Franstalige collega's.

De gemeenschapscommissies beslissen autonoom over zaken die uitsluitend betrekking hebben op de Vlaamse of de Franstalige Brusselaars. Maar er zijn ook instellingen die openstaan voor alle Brusselaars, zoals ziekenhuizen. Om daarover beslissingen te nemen, worden de VGC en de Cocof samengevoegd tot de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC). Het gaat dus om precies dezelfde mensen als in het Brussels parlement, maar er werden verschillende benamingen gekozen omdat er andere spelregels gelden. Omwille van het communautaire evenwicht kan de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie namelijk enkel beslissingen nemen met een meerderheid in elke taalgroep.

De Brusselse Hoofdstedelijke Regering bestaat uit vijf ministers: twee Franstaligen, twee Nederlandstaligen en een (Franstalige) minister-president. De Nederlandstaligen hebben daarnaast één staatssecretaris, de Franstaligen twee. De drie Vlaamse regeringsleden vormen samen het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

Naast het gewest zijn er ook nog de 19 Brusselse gemeenten. Die beschikken nog steeds over een pak bevoegdheden en vormen een belangrijke machtsbasis voor heel wat (Franstalige) politici. In de 19 gemeenten zijn er 6 politiezones.

Brussel is geen provincie, maar heeft wel een (Franstalige) gouverneur en een (Vlaamse) adjunct-gouverneur. Die laatste heeft als enige taak toe te zien op het taalgebruik in de hoofdstad.


DS, 13-01-2009 (ste)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB