McCain is te oud


Als John McCain president van de VS wordt, dan is hij op het einde van zijn ambtstermijn de 75 voorbij. Het risico dat hij tijdens die ambtstermijn gezondheidsproblemen krijgt, is te groot, zegt Peter Van Aelst.


Campagnes in de VS zijn niet weggelegd voor gevoelige mensen. De laatste weken is er serieus over en weer met modder gegooid. Elk standpunt of uitspraak uit het verleden kan gebruikt worden om je tegenkandidaat onderuit te halen. De waarheid is daarbij een rekbaar begrip. Toch valt het me op dat één thema niet of nauwelijks aan bod komt: leeftijd. McCain is 72 jaar oud. Nu ik wil gerust aannemen dat iemand van 70 nog best vitaal kan zijn, gezond en jong van geest. Ik wil zelfs aannemen dat zo iemand door zijn ervaring ook heel wat voordelen heeft ten opzichte van een prille dertiger. Maar op die leeftijd nog een gigantische stap voorwaarts zetten en, meer nog, het machtigste land van de wereld gaan leiden tot na je 75ste. Dat is gewoon een absurde gedachte en een mogelijk gevaarlijke realiteit. De grondwet in de VS stelt dat de president minstens 35 moet zijn, dat lijkt me een goede zaak, maar zwijgt over een maximum leeftijd. Dat is een grove tekortkoming. Iemand van 72 is niet meer geschikt om non-stop aan politiek te doen op het allerhoogste niveau.

Wie denkt dat ik overdrijf (en argumenten zoek om mijn voorkeur voor Obama te legitimeren) moet zeker het boek Leaders and their followers in a dangerous world van Jerrold Post eens ter hand nemen. Deze politiek psycholoog en voormalige CIA-adviseur beschrijft uitvoerig hoe de wankele gezondheid van oude wereldleiders het besturen van hun land moeilijk tot onmogelijk maakte. De voorbeelden gaan van de oude communistische leiders, die veelal bleven regeren tot de dood, tot een aftakelende Winston Churchill of Ronald Reagan. Allen verloren bij het ouder worden een stuk van hun fysieke, maar vooral mentale capaciteiten. Het publiek was zelden op de hoogte vermits de naaste omgeving van de leider er veelal in slaagde de schijn van de gezonde staatsman hoog te houden. Het boek toont ook aan dat gezondheidsproblemen niet het alleen eigendom zijn van oudere mensen, ook een jonge Kennedy had er last van, maar wel dat ze sterk toenemen en op bepaald moment haast onvermijdelijk worden. Een recente studie van Duke University toont aan dat een derde van de zeventigplussers te maken heeft met mentale problemen gaande van verminderde mentale prestaties tot dementie en Alzheimer. Niet echt vrolijk nieuws, en ik hoop dat McCain er van gespaard blijft. Maar heeft u McCain als eens zonder briefje zien speechen?

Ik weet dat deze stelling respectloos kan overkomen. Ik heb ook geen enkele behoefte om mijn oudere en wijzere medemensen te schofferen. Een onopvallend artikeltje van Al Neuharth, de oprichter van de populaire krant USA Today, heeft me echter gesterkt in het outen van deze opinie. De man is 81, ziet er jonger uit en bezit nog een scherpe pen om wekelijks een column te schrijven voor de krant. Sinds zijn 65ste is hij vrijwillig op pensioen gegaan. Hij voelde zich allerminst afgeschreven, maar kwam tot de eerlijke conclusie dat een zware job uitoefenen 7 op 7, 24uur per dag, er niet meer in zat. Ook hij vindt de gedachte dat McCain op die leeftijd de lakens uitdeelt in het witte huis beangstigend. McCain heeft een indrukwekkende carrière achter de rug en wat hij nu nog presteert in deze slopende campagne is straf. Zeker als je weet dat McCain zware verwondingen heeft opgelopen als soldaat, jaren opgesloten zat en al af te rekenen kreeg met huidkanker. Allemaal overwonnen. Respect daarvoor, maar deze littekens maken me er niet geruster op dat hij de volgende jaren ook in staat zal zijn de VS te leiden.

Blijft de vraag waarom leeftijd niet in de campagne wordt uitgespeeld? Het man-vrouw zijn, is nochtans prominent aanwezig, zeker nu Sarah Palin in de race is opgedoken. Toegegeven, de Obama-campagne heeft er wel één spot aan geweid waarin (subtiel?) werd getoond dat McCain als sinds 1982 actief is in Washington. Maar voor het overige wordt er niet te veel spel rond gemaakt. Het lijkt wel of beide protagonisten een deal hebben gesloten: Jij hamert er niet te veel op dat ik zwart ben, dan zal ik niet te veel laten vallen dat je al enige tijd pensioengerechtigd bent. Misschien is het ook te riskant voor Obama om het te zwaar te benadrukken. De jongere kiezers stemmen al meer voor hem, de oudere kan hij er nog mee voor het hoofd stoten. McCain ligt duidelijk voor bij de 65plus kiezers waarvan vele hem als een rolmodel zien. McCain is voor hen het levende bewijs dat je nooit te oud bent om nog hogere doelen na te streven. Ik hoop ook dat ik als ik 72 ben nog even ambitieus ben als John McCain. Ik hoop dan nog eens samen met een van mijn kleinkinderen de ten miles te lopen. Ik reken er ook op dat ze bij De Standaard nog eens een stukje van me willen plaatsen. Maar nee, ik hoop niet dat ze me dan nog rector maken, hoogstens voorzitter van de gepensioneerde afdeling van onze wielerclub. Een functie die ik met enthousiasme zal opnemen, maar ook een functie waar ik me al eens een vergetelheid en een middagdut kan permitteren.

Peter Van Aelst is politiek-communicatiewetenschapper aan de Universiteit Antwerpen en tijdelijk verbonden aan de University of Washington, Seattle


DS, 27-09-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB