The Bronx aan de Noordzee


BART AERTS hekelt hoe verschillende geweldincidenten op één hoop worden gegooid, gewoon omdat ze zich allemaal in Oostende voordeden. Hij roept op tot een serene analyse en waarschuwt voor populistische stemmingmakerij.


Na een opvallende reeks geweldincidenten in Oostende is de drang om verklaringen te zoeken, verbanden te leggen en te duiden voor alle media groot. 'Kuststad al sinds 2007 opgeschrikt door moorden en geweld', bloklettert Het Laatste Nieuws op 20 augustus. Wat volgt is een opsomming van de zware criminaliteit waarmee Oostende sinds de zomer van 2006 mee te kampen kreeg: een familiedrama, een aangespoeld babylijkje, een steekpartij, een vechtpartij met dodelijke afloop,… passeren de revue. Stuk voor stuk hallucinante verhalen die uit een apocalyptische film lijken te komen, schrijft de krant.

In een poging om een reeks van drie keer gratuit geweld te verklaren gooien ze erg uiteenlopende misdrijven op één hoop. Je kan uiteraard enkele gevallen van geweld zonder enige duidelijke aanleiding op een rij zetten onder de noemer 'zinloos geweld'. En je daarbij afvragen hoe het komt dat zo'n incidenten zich in dezelfde stad voordoen. Maar een amalgaam maken van allerlei vormen van criminaliteit? Het blijft onduidelijk wat daarvan de bedoeling is. We mogen Het Laatste Nieuws er toch niet van verdenken dat ze aan desinformatie willen doen?

Wie op zoek wil gaan naar oorzaken, probeert de juiste analyse te maken. En wie kan beter de vinger op de wonde leggen als het over Oostende gaat? Juist, Jean-Marie Dedecker, keizer van de Koningin der Badsteden in het diepst van z'n gedachten. 'Het probleem van de grote groepen uit het Oostblok en de illegalen is hier jarenlang niet aangepakt, de gevolgen zien we nu', poneert Dedecker.

Toch even de feiten in een juiste context plaatsen. Alle recente geweldincidenten in Oostende zijn gepleegd door geboren en getogen Oostendenaars. Wat Dedecker doet, is flirten met de grens van het racisme om populistisch te scoren op de kap van slachtoffers. En voor de krant was het meegenomen: met één oneliner van Dedecker hadden ze meteen het hele probleem geduid. Klopt het niet dan klinkt het wel goed, is hier het spijtige adagium. Bovendien pakt Oostende het probleem van de illegalen wél aan. De voorbije maanden is Oostende bij momenten overspoeld door illegale gelukszoekers. Hun aanwezigheid in de stad was een onderdeel van het straatbeeld geworden. Tot de razzia's van de lokale politie en de scheepvaartpolitie dagelijkse kost werden. Het is soms dweilen met de kraan open, maar zeggen dat ze het probleem van de illegalen niet aanpakken, is opnieuw surfen op een golf van poujadisme.

Oostende geeft natuurlijk wel zelf de indruk dat er veel meer aan de hand is dan zo maar een toevallige samenloop van omstandigheden. Veiligheidsexpert Brice De Ruyver moet nu in opdracht van de stad uitzoeken wat er misloopt en hoe ze de spiraal van agressie kunnen stoppen. De Ruyver zegt vooral 'dat het probleem eerst juist in kaart moet worden gebracht'.

Maak eens de lijst van vergelijkbare incidenten voor pakweg Antwerpen, Kortrijk en Luik. Ook die steden krijgen te maken met weerzinwekkende criminaliteit. Oostende is met z'n bijna 70.000 inwoners kleiner, dat is juist. Maar tijdens de zomer stijgt het aantal 'inwoners' door een toevloed aan toeristen tot 300.000.

Intussen woon ik zelf zo'n twee jaar in Oostende. Aangespoeld. Lang genoeg om te weten dat het hier niet 'The Bronx aan de Noordzee' is. Niet alleen bericht ik over de stad als journalist, ik leef er. En ja, Oostende heeft een beruchte uitgaansbuurt. Al sinds jaar en dag. Alcohol, drugs en geweld zijn er vaste ingrediënten van een soms gevaarlijke cocktail. Net zoals dat het geval is in de uitgaansbuurten van alle grote steden. Maar Oostende telt ook gezellige cafés waar je op je gemak kunt uitgaan zonder je daarbij onveilig te voelen.

De politie kent de buurt als geen ander. Toen Kenzo Van Cauwenberghe een skateboard tegen z'n hoofd kreeg, waren er in het stadscentrum acht (!) politiepatrouilles op pad. De daders waren dan ook snel opgepakt. Net als na de vorige incidenten trouwens. Wie stelt dat de politie dat soort agressie altijd moet kunnen voorkomen, draait de bevolking een rad voor de ogen. Zoiets is onmogelijk. En een agent op iedere straathoek - ja, het is een huizenhoog cliché -, dat is toch ook niet realistisch?

Oostende heeft een probleem. Iedereen beseft dat. Maar laat nu eerst de specialist z'n werk doen. Hij probeert de situatie sereen te analyseren. Zullen de maatregelen gebaseerd op de studie van De Ruyver al het geweld uit de wereld helpen? Uiteraard niet. Maar liever wachten op zijn conclusies en aanbevelingen dan met turbotaal een 'journalistieke' analyse maken die kant noch wal raakt.

Bart Aerts is criminoloog, zelfstandig journalist en Oostendenaar


DS, 21-08-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB