Zonder haat, zonder vrees


De hoofdstad van het land, bovendien de hoofdstad van Europa, moet wat kunnen verdragen inzake vrije meningsuiting op straat. Dat maakt deel uit het pakket van lasten en lusten. Van de jaarlijks honderden aanvragen om in de Brusselse straten te betogen wordt er dan ook maar een handvol geweigerd. Dat een internationale manifestatie tegen 'het oprukken van islamgebruiken' in onze gewesten van burgemeester Freddy Thielemans (PS) geen toelating krijgt, is dus geen detail.


Thielemans beroept zich erop dat er hommeles van zou kunnen komen met de moslimbevolking in zijn stad. Dat lokt scherpe reacties uit van partijen, organisaties en, gemeten aan het drukke debat op onze website, ook vele individuele burgers. Waar gaat het met onze geroemde democratische vrijheden heen als een betoging wordt verboden omdat anderen wel eens geweld zouden kunnen gebruiken? Wordt op deze manier niet net de stelling van de organisatoren bewezen dat we ons hier in het Westen laten afdreigen door een agressieve politieke ideologie, gemaskeerd als godsdienst?

Deze krant draagt de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel. Daarom hebben we ten tijde van de wereldwijde rel rond de Deense Mohammed-cartoons krachtig stelling genomen en de betrokken tekeningen - overigens van treurige kwaliteit en inspiratie - gepubliceerd. Ook nu is het onze mening dat het eenieder vrij moet staan van alles te denken. Zelfs dat alle problemen in onze samenleving terug te voeren vallen tot de funeste invloed van de islam. Ook al is dat niet onze mening. Dat moet zelfs op straat kunnen worden uitgeschreeuwd, hoe weinig dat ook tot beter samenleven bijdraagt.

Maar veiligheid is ook een recht. Het garanderen daarvan is een publieke opdracht. Die wat mag kosten. We roepen tenslotte soms honderden politiemensen op voor zoiets banaals als een voetbalwedstrijd. De burgemeester is bevoegd om voorwaarden op te leggen en bijvoorbeeld een traject te bepalen dat de kans op incidenten met tegenbetogers zo laag mogelijk houdt. Als hij op basis van een grondige risicoanalyse de overtuiging heeft dat hij de veiligheid desondanks niet kan handhaven, is het zelfs zijn plicht om de manifestatie tegen te houden.

Maar dan moet hij zijn beslissing met de juiste argumenten onderbouwen. Door te zeggen dat hij rellen met allochtone groepen vreest, geeft hij voedsel aan de stelling dat hij zwicht voor intimidatie. Veel sterker is het argument dat de organisatoren - een Deen, een Duitser en een Brit - niet zomaar duizenden mensen naar Brussel kunnen halen voor een provocatieve actie zonder dat er enig zicht is op wie dat zijn en hoe die in de hand zullen worden gehouden.

Het debat over de grens tussen het recht op provocatie en het recht op respect is nooit af. We moeten het blijven voeren, zonder haat en zonder vrees.


DS, 11-08-2007 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB