Lerarenopleiding / Wij zijn ’wikipedia-generatie’


Studenten leveren onderwijsinstellingen geld op. Te weinig van die inkomsten worden gestoken in een gedegen opleiding.


Volgens het ministerie van onderwijs is Nederland hoger opgeleid dan ooit. Is dit werkelijk zo? Zijn we slimmer geworden of zijn de opleidingen vereenvoudigd? Het onderwijs in Nederland kent, sinds de invoering van de Mammoetwet in 1968, een verval dat werd versterkt door de invoering van de Basisvorming en de Tweede Fase in de jaren negentig. Kenmerkend is de verschuiving van de nadruk op vakinhoud naar ’vaardigheden en samenwerkend leren’. De gevolgen zijn desastreus.

Op lerarenopleidingen wordt, mede door gebrek aan geld, amper lesgegeven. Taalonderwijs bestaat bijna niet meer en we vervallen meer en meer in ’competenties’. Dat laatste is het nieuwe modewoord in het onderwijs; deze ’leerdoelen’ kan elke student zelfstandig samenstellen. Met deze competenties vervaardigt de student zijn eigen leerplan. Als de student aan het einde van de rit daaraan heeft voldaan, is hij afgestudeerd. De student waakt zelf, samen met een coach, over de kwaliteit en het eindniveau. Dit zogenaamde ’Onderwijs door en voor de student’ is niets meer dan een bezuinigingsoperatie. Slechts een vijfde van het totale budget gaat naar kennisoverdracht.

In plaats van dat het niveau wordt opgekrikt, verlagen de instellingen dat juist zodat er meer studenten doorstromen en geld opleveren. Want hoe groter het aantal studenten dat slaagt, hoe meer subsidie van het rijk wordt ontvangen.

Terwijl het aantal studenten – en het vermogen van de instellingen – onevenredig groeit, verdwijnen op de lerarenopleidingen vakdocenten. De Christelijke Hogeschool Windesheim is hier een voorbeeld van. Afgelopen zomer werd bekend dat de tijdelijke contracten van elf docenten niet werden verlengd, omdat een tekort van drie ton dreigde op de begroting. Des te opvallender is dan het jaarverslag van datzelfde jaar, waaruit blijkt dat Windesheim ruim vijf miljoen euro overgehouden heeft. En ook 2007 lijkt weer een lucratief jaar te worden met een groot overschot. Windesheim investeert ondertussen 12,1 miljoen euro in de verbouwing van het entreegebouw, ruim meer dan het begrote bedrag van 9,5 miljoen euro.

Student en ministerie betalen voor heel andere dingen dan voor het onderwijs. De inkomsten per student per jaar bedragen 6830 euro, hiervan komt slechts 1366 direct ten goede aan de student. Dit is landelijk hetzelfde. De inkomsten zouden daarom in de eerste plaats naar het onderwijsproces moeten gaan, waarbinnen de vakdocent de leidende rol heeft als leermeester.

Als student eis ik structuur en kennis waarop ik later kan terugvallen. Op dit moment mis ik de basis en handvatten die voorheen gemeengoed waren in het onderwijs. De huidige generatie studenten moet het zelf maar uitzoeken. Wij gaan de geschiedenis in als de ’wikipedia-generatie’.

Bert Thijs de Jong volgt de lerarenopleiding geschiedenis aan de Christelijke Hogeschool Windesheim.


Trouw, 16-01-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB