De plenaire Senaat heeft het wetsvoorstel goedgekeurd dat een kader schept voor de medisch begeleide voortplanting (MBV) en de bestemming van overtallige embryo's en de gameten. Dat gebeurde met 39 stemmen voor (meerderheid en Ecolo), 9 stemmen van Vlaams Belang en FN tegen en 14 onthoudingen van CD&V, cdH, Nathalie de T'Serclaes (MR), Luc Paque en Hugo Coveliers (beiden onafhankelijk).

Elke vrouw
De stemming van het wetsvoorstel is het resultaat van twee jaar besprekingen en hoorzittingen in de Werkgroep Bio-Ethiek en de commissie Sociale Zaken. Het wetsvoorstel bepaalt dat elke vrouw in aanmerking komt voor medisch begeleide voortplanting (MBV). Voortplantingscellen of gameten kunnen enkel gedoneerd worden door meerderjarige vrouwen van maximum 45 jaar. Voor het implantatieverzoek geldt dezelfde leeftijdsgrens. De implantatie zelf kan tot 47 jaar.

Overeenkomst
Voordat kan worden overgegaan tot MBV moeten de wensouder(s) en het fertiliteitscentrum een overeenkomst opstellen. Daarin staan de algemene gegevens van de wensouder(s) en ook wat er met de overtallige embryo's moet gebeuren. "Post mortem inplantatie" is mogelijk als de wensouders de overtallige embryo's bijvoorbeeld door invriezing hebben laten bewaren met het oog op de latere invulling van een kinderwens en zij dit uitdrukkelijk hebben vermeld in de overeenkomst. Het voorstel bepaalt dat de weduwe ten vroegste zes maanden na het overlijden van de wensouder en ten laatste twee jaar na dat overlijden tot implantatie mag overgaan.

Saviourbaby
Het wetsvoorstel maakt de zogeheten "saviourbaby" - het selecteren van een embryo in het therapeutisch belang van een reeds geboren kind van de wensouders - mogelijk. Het selecteren van fysieke kenmerken, de handel in gameten of embryo's en geslachtsselectie zijn verboden. Het gratis gebruik van overtallige embryo's in een wetenschappelijk onderzoeksprogramma is wel toegestaan.

Anonimiteit
Overtallige embryo's van eenzelfde donor of donorpaar mogen bij niet meer dan meer dan zes verschillende vrouwen ingebracht worden. De tekst kiest voorts voor anonimiteit van donoren van sperma, eicellen of embryo's. In landen waar de anonimiteit werd opgeheven, is het aantal donoren dramatisch gedaald, stelde Patrik Van Krunkelsven (VLD).

Tweelokettensysteem
Jacinta De Roeck (sp.a-Spirit) betreurde dat niet gekozen werd voor een tweelokettensysteem, dat enerzijds aan de donor de keuze laat om weloverwogen al dan niet indentificeerbaar zaadcellen te geven, en anderzijds aan de wensouder(s) de mogelijkheid biedt om voor een indentificeerbare of een anonieme donor te kiezen.

Ook CD&V is voorstander van dergelijk tweelokettensysteem, stelde Wouter Beke. Volgens hem zijn de juridische gevolgen van de post mortem implantatie van embryo's en de post mortem inseminatie van gameten niet te overzien en onvoldoende onderzocht. De artikelen over de afstammingsregels zijn voor de CD&V "uitermate vaag geformuleerd en kunnen op uiteenlopende manieren geïnterpreteerd worden.

Wettelijk kader
Voor cdH is een wettelijk kader voor de MBV noodzakelijk. "Het gaat niet om het autoriseren van een verboden handeling, maar om een kader te creëren voor een bestaande praktijk", stelde Clothilde Nyssens. Haar fractie is verheugd over het verbod op commercialisering, maar vindt het wetsvoorstel op verschillende punten onvoldoende. Hoewel de MBV voor de partij een medische handeling is, zijn er geen medische voorwaarden voorzien om tot een MBV te kunnen overgaan. De tekst verhuist nu naar de Kamer. (belga)