Groei, groei en nog eens groei

Door Bart Sturtewagen (DS 30/06/2004)


DE strijd voor de betaalbaarheid van de vergrijzing is de grote uitdaging van onze samenleving in de komende decennia. Het goede nieuws is dat niemand dat betwist en dat er zelfs weinig discussie bestaat over de manieren om dat te doen. Het slechte nieuws is dat het maar niet wil lukken met het overbrengen van een gevoel van hoogdringendheid. We weten dat we niet op de huidige voet kunnen doorgaan, maar in tegenstelling tot sommige andere, succesvolle landen, slagen we er niet in onszelf te dwingen vernieuwende wegen uit te gaan.

We gedragen ons dus zoals een kikker in een ketel water waaronder een laag pitje brandt. Het water wordt langzaamaan warmer, maar dat hebben amper in de gaten, het voelt zelfs lekkerder aan. Ooit komt het ogenblik dat de hitte ondraaglijk wordt, maar tegen dan zullen we de kracht niet meer hebben om uit de ketel te springen.

De twee recentste verkiezingscampagnes zijn gevoerd onder het thema ,,jobs, jobs, jobs''. Meer mensen aan het werk, betekent minder uitkeringstrekkers, meer inkomsten voor de herverdelende overheid en dus een blijvend draagvlak voor ons solidariteitssysteem. Dat is zo klaar als een klontje.

De echte uitdaging is echter ,,groei, groei, groei''. We moeten onze economie op een hoger groeipad sturen, willen we die extra jobs kunnen creëren. Als slechte economische jaren, die er altijd zullen zijn, slecht worden afgewisseld met jaren met een klein beetje groei, dan gaat het met onze welvaart onvermijdelijk bergaf.

Het adviesbedrijf McKinsey maakte gisteren een interessante visie bekend op hoe we die versnelde groei kunnen realiseren. De analyse bevat geen grote verrassingen: de lasten op werk moeten omlaag, meer mensen moeten langer aan het werk blijven, de investeringen in onderwijs en onderzoek & ontwikkeling moeten doelgerichter worden, de overheid moet kleiner zijn en efficiënter werken en een groter deel van de economie moet uit het zwarte circuit worden gehaald. Vorige week kwam de Vergrijzingscommissie tot gelijkaardige vaststellingen.

Al vijftien jaar verschijnen voortdurend studies, rapporten en analyses die op dezelfde spijker kloppen. Daar ligt het probleem niet. De formatienota voor de Vlaamse regeringsvorming is gebaseerd op het Pact van Vilvoorde en in Wallonië beschouwt Elio Di Rupo het Toekomstcontract voor de regio als fundament voor de te voeren politiek. De basisdoelstellingen zijn, zeker bij de elites van dit land, stilaan verworven. Gelukkig maar.

Wat blijft ontbreken, is de politieke moed om de bevolking echt te zeggen waar het op staat. De opgeflakkerde discussie over het verlengen van de officiële werkweek is kenschetsend. Terwijl we daarover eens te meer dezelfde steriele stellingnamen krijgen, is niemand bezig met de vraag waarom hoogtechnologische bedrijven ons land verlaten en, in hun kielzog, onze best opgeleide en meest beloftevolle jongeren hun heil elders gaan zoeken.

De temperatuur van het water is aan het stijgen. De tijd om de veranderingen door te voeren waarvan we allen weten dat ze er zullen moeten komen, wordt korter. Hoe later de omslag komt, hoe moeilijker het wordt om het tij te keren. We weten het, onze leiders beseffen het. Waarom nog wachten?

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB