Musk en Trump torpederen deal die overheidssluiting moest afwenden: “Masterclass in domheid”


Net voor de deadline blies Donald Trump een akkoord op dat een shutdown van de overheid moest voorkomen. Hij werd daartoe aangespoord door Elon Musk. “Jullie draaien op voor de gevolgen”, klinkt het aan Democratische zijde.


Terwijl Congresleden op het punt stonden op kerstvakantie te vertrekken, torpedeerde toekomstige president Donald Trump een akkoord dat Republikeinse en Democratische afgevaardigden hadden gesloten om een gedeeltelijke shutdown van de overheid te vermijden.

Dat tijdelijke compromis was nodig om de financiering van federale overheidsdiensten, van defensie tot nationale parken, te garanderen tot halverwege maart. Zonder een dergelijk compromis gaan tal van diensten vanaf zaterdag dicht en worden salarissen van duizenden ambtenaren ingehouden.

Maar terwijl de uren tot aan de deadline wegtikten, eiste Trump dat Republikeinen het moeizaam tot stand gekomen akkoord zouden heronderhandelen. “Al de rest is landverraad”, schreef Trump op Truth Social. “Stop de diefstal van je belastingdollars!” Na zijn tirade implodeerde de steun voor het plan dat Mike Johnson, de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, onderhandeld had.

Om Republikeinen en Democraten op één lijn te krijgen had Johnson moeten geven en nemen. Het resultaat was een deal waarin ook extraatjes zaten. Behalve federaal geld voor orkaanslachtoffers zouden er bijvoorbeeld ook middelen komen voor de heropbouw van een ingestorte brug in Baltimore én loonopslag voor Congresleden.


Opgejut door Musk

Trump eiste een nieuw compromis “zonder Democratische cadeautjes”. Daarbij liet hij zich niet alleen opjutten door haviken uit de Republikeinse fractie in het Huis, maar ook door first buddy en rijkste man ter wereld Elon Musk.

De techmiljardair bemoeit zich sinds Trumps verkiezing actief met de beslissingen van de president elect en kreeg van Trump de opdracht om te snoeien in de overheidsuitgaven. Musk steigerde zodra hij vernam dat er een compromis over de begroting voorlag met uitgavenposten die hem niet zinden. Hij noemde het “een van de ergste wetsvoorstellen die ooit geschreven werden” en zei dat “elk lid van het Huis of de Senaat die voor deze schandalige uitgavenwet stemt, het verdient over twee jaar weggestemd te worden”.

Congresleden konden eruit afleiden dat Musk bereid was om in de voorverkiezingen voor de Midterms zijn financiële gewicht achter hun tegenstanders te gooien. “Bel je verkozen afgevaardigden alsjeblief meteen op om hen je gedacht te vertellen!” zei Musk ook aan zijn aanhangers. Die oproep kreeg vrijwel meteen gehoor. De Republikeinse afgevaardigde Andy Barr vertelde aan persbureau AP dat zijn kantoor overspoeld werd met telefoontjes van kiezers.

Trump en Musk maakten zo duidelijk dat ze niet aarzelen om het Congres hun wil op te dringen en traditioneel Republikeins avonturisme rond de shutdown nog verder aan te jagen. Maar door het akkoord op te blazen, raakte niets opgelost. Democraten toonden geen enthousiasme om zich zomaar te schikken naar Trumps eisen. “Jullie breken het akkoord tussen twee partijen, jullie draaien op voor de gevolgen”, schreef Hakeem Jeffries, leider van de Democratische minderheid in het Huis, op X.

Trump bemoeilijkte de zaak verder door een nieuwe eis toe te voegen aan zijn wensenlijst. Hij wil meteen ook een verhoging van het schuldenplafond, de bovengrens aan wat de overheid mag lenen om haar rekeningen te betalen. Die grens komt begin volgend jaar in zicht. Zonder verhoging dreigt de overheid een wanbetaler te worden en kan Trump ook een aantal verkiezingsbeloften niet betalen.

Hij wil het plafond nu al optrekken. “We doen dat liever terwijl Biden er nog zit”, zei Trump. Meer schulden toestaan is onpopulair in Republikeinse rangen: dat doet de partij liever niet wanneer zij aan alle hendels van de macht zit. Bovendien vreest Trump dat een lang*durig gevecht met de Democraten over het schuldenplafond zijn regering zal verlammen.

Waarom de Democraten hem nu al zouden helpen, is onduidelijk. Maar Republikeinen die zijn strategie niet wilden bijtreden, dreigde Trump, konden verwachten dat hij hun uitdager zou steunen bij de volgende Republikeinse voorverkiezingen.

Hoe het Congres zich aan deze netelige situatie zou onttrekken, bleef donderdag onduidelijk. “Ik denk dat een shutdown van de overheid een masterclass in domheid zou zijn,” zei de Republikeinse senator John Kennedy. “Dat betekent niet dat we het niet zullen doen.”


Blog DS, 20-12-2024 (Roeland Termote)