“Klimaatadaptatie is collectieve zelfmoord”


Nic Balthazar kan nauwelijks geloven dat de Vlaamse regering probeert onder de uitspraak in de Klimaatzaak uit te komen. De urgentie wil blijkbaar maar niet doordringen.


Wat is onze democratie toch een mooi gemeenschapsspel, bedenk ik, schommelend in de neplederen fauteuils van het Vlaamse Parlement. Want hoera, we mogen met een aantal voorvechters van de klimaatzaak naar de commissie over de uitkomst van de juridische wedstrijd die we – na goed tien jaar spelbederf – glansrijk hadden gewonnen, zowel de heen- als de terugwedstrijd, in beroep.

Na hun smadelijke nederlaag werden vreemd genoeg vooral de boze verliezers uitgebreid geïnterviewd, en niet het kamp dat na tien jaar gelijk hadden gekregen. Zuhal Demir (N-VA) en Alexander De Croo (Open VLD) bleven verongelijkt schelden op de rechter, want die had zich niet te moeien met het beleid. Zelfs niet toen die rechter moest vaststellen dat onze regeringen hadden verzuimd om – los van wat peptalk – ook daadwerkelijk iets te verwezenlijken. Zo zink je jammerlijk naar de onderkant van het klimaatklassement. Toen ze op die manier de publieke opinie opjutten tegen ons, die vervelende 65.000 burgers die een klimaatbeleid en een toekomst eisten, moest ik even denken aan de grap die politici onder elkaar vertellen: “Ik begrijp echt niet waarom de mensen altijd zo kwaad zijn op ons. Wij doen toch niets.”

Maar kijk! In dit prachtige paleis van de democratie werd toch maar mooi een tweedaagse commissie gehouden waarin welbespraakte en verstandige mensen nadachten over wat er nu moet gebeuren. Wat gedaan met dat vernietigende arrest en die gespierde verplichting om tegen 2030 onze broeikasuitstoot terug te schroeven met 55 procent (tegenover 1990)? Vreemd genoeg leek men toch vooral te denken dat het verdict nog kon worden aangepast, dat de krachtmeting van goed tien jaar toch nog even in twee halve dagen kon worden overgedaan. Dezelfde argumenten die uitgebreid werden afgewezen in een rechtszaak die acht dagen duurde en een arrest dat 160 pagina’s telt, kwamen dus nog maar eens aan bod.

Het belangrijkste argument is dan de heilige scheiding der machten: “Wij zijn de verkozenen des volks, als wij opteren om alle toekomstige generaties – die helaas nu geen stemrecht hebben – de kans op een goed leven zonder klimaatrampen te ontzeggen, dan mogen wij dat.” Pas op, volgt daar dan steevast op, “de klimaatontwrichting is een feit, en dat we er iets aan moeten doen ook. Maar er zijn meerdere scenario’s mogelijk en al die rechters blijven ons maar lastigvallen met die ene vervelende oplossing: dat die broeikasgasemissies naar beneden moeten.”

Sommige politici volharden in de boosheid en vinden dat we moeten inzetten op ‘klimaatadaptatie’: ons aanpassen aan die nieuwe wereld van een paar graadjes meer. Maar laat dat nu net de wijsheid zijn waarmee zoveel rechtbanken in zoveel landen zich uitspreken: dat die dwaling een vorm van collectieve zelfmoord zou zijn. Dat het geen blijk geeft van zorg voor de bevolking als je haar voorliegt dat we de dijken kunnen blijven verhogen, de bosbranden kunnen blijven blussen, de hittegolven kunnen blijven opvangen … En dat dat veel minder geld zal kosten dan de ‘verarming’ waar die wereldvreemde ecobobo’s op aansturen. Neen, zeggen dus alle rechters. Het concept van klimaatadaptatie is zodanig in strijd met het ‘goede huisvaderschap’ dat we overheden daarop kunnen aanspreken.

Het interessante van zo’n commissie is dat de Voka’s van deze wereld naar cassatie stappen omdat “het gevaar op welvaartsvernietiging door dit arrest gewoon te groot is”. Binnen de 24 uur nam de Vlaamse regering die oproep fluks over – welk politiek zwaargewicht zei ook weer dat Voka zijn echte baas was?

Wat in deze commissie niet aan bod kwam, en in de rechtszaal wel, was de klimaatwetenschap, die angstwekkend precies aantoont hoe een losgeslagen klimaatverandering alles zal veranderen. Een wereld die 2 graden warmer is geworden, is bijvoorbeeld amper nog te verzekeren – dat geeft zelfs de grote baas van Axa toe.

Niemand in de commissie was van slechte wil. Hoogst beleefd, ernstig en gedegen bleef iedereen vlijtig rekenen om tot de volgende conclusie te komen: zelfs als we de bestaande maatregelen aanscherpen, zal het helaas onmogelijk zijn om het doel te halen dat de rechter heeft opgelegd. Nee, 55 procent minder uitstoot tegen 2030, dat was een dwaling. Het werd niet eens door Europa gevraagd! Blijkbaar is het dus ook nog niet doorgedrongen dat de Europese Commissie in februari zal aanbevelen om de lat te leggen op 90 procent tegen 2040! We moeten immers – volgens alle klimaatwetenschap – naar 0 procent tegen 2050, als we het hier nog even willen uithouden.

Het is de grootste uitdaging waar de mensheid ooit heeft voor gestaan. Vandaar ook dat rechters die zich wél goed inlezen, oordelen dat we er alleen maar geraken als we zo snel mogelijk een versnelling hoger schakelen, nu alle technologieën en alle kansen klaar liggen. En jawel, ook al het geld, alle subsidies die nu nog richting de fossiele brandstichters gaan.


DS, 26-01-2024 (Nic Balthazar)