China plaatst spionage-app op gsm’s van toeristen


De Chinese grenspolitie installeert spionagesoftware op de gsm’s van toeristen die de autonome regio Xinjiang bezoeken. Dat blijkt uit onderzoek door onder meer Süddeutsche Zeitung, The New York Times en The Guardian.


In Xinjiang wonen de Oeigoeren, een overwegend islamitische, etnische minderheid die door China wordt beschuldigd van extremisme en waarvan leden routineus worden opgesloten in strafkampen. Via artificiële intelligentie, zoals gezichtsherkenning en databases met verplaatsingen, werd het toezicht op de bevolking de laatste jaren intensief opgevoerd.

Maar ook bezoekers en toeristen die via de grens met Kirgizië de regio binnenkomen, ontsnappen niet aan het verscherpte toezicht van de Chinese overheid. Op de smartphone van bezoekers wordt zonder hun medeweten door de grenspolitie software geïnstalleerd die onder andere e-mails en de contactenlijst doorzoekt op ‘verdachte inhoud’. De app zou de telefoon ook screenen op termen geassocieerd met islamistisch extremisme.

‘Erg alarmerende praktijken in een land als China, waar de verkeerde app downloaden of het verkeerde krantenartikel lezen al genoeg kan zijn om opgesloten te worden’, zegt Edin Omanovic van Privacy International tegen The Guardian.


Jacht op honing

De Androidversie van de app blijkt ‘feng cai’ te heten, een Chinese term die moeilijk letterlijk te vertalen valt, maar refereert aan bijen die honing verzamelen.
China plaatst spionage-app op gsm’s van toeristen

The Guardian liet de app doorlichten door academici en cybersecurity-experts. Uit hun doorlichting bleek dat de software, ontworpen door een Chinees bedrijf, telefoons doorzoekt op een lange lijst van zaken die de Chinese overheid als ‘problematisch’ ziet. Denk aan trefwoorden die kunnen worden gelinkt aan moslimextremisme, maar ook trefwoorden rond de ramadan of de Dalai Lama zoekt de software.


Historische zijderoute

Volgens The Guardian bezoeken zo’n 100 miljoen mensen elk jaar Xinjiang. Daar zitten ook flink wat buitenlandse toeristen bij die de historische zijderoute volgen. Bij de grensovergang worden zij verplicht hun telefoon te ontgrendelen en voor controle af te geven aan de grenspolitie. Die doorzoekt de toestellen in een aparte, afgesloten ruimte.

Wat er verder gebeurt met de via de app gedownloade informatie, en hoe lang die wordt bijgehouden, is onduidelijk. Omanovic: ‘Toch is dit weer een bewijs dat het toezicht van de Chinese autoriteiten op Xinjiang een van de meest onwettige en draconische regimes ter wereld is.’

The Guardian vroeg een reactie aan de Chinese autoriteiten, maar vond niemand bereid om te reageren. Eerder zei de Chinese overheid over het strenge toezicht op de inwoners van Xinjiang dat het ‘de regio veiliger had gemaakt’.


DS, 03-07-2019 ((c) The Guardian)