CO2-taks op brandstof in de maak


De federale overheidsdienst Klimaat legt op vraag van minister Marghem een voorstel op tafel om een CO2-taks in te voeren op brandstof voor verwarming en vervoer. Het slechte nieuws: de CO2-taks kan u geld kosten. Het goede nieuws: u kunt de taks vermijden en het geld op een andere manier terugkrijgen.


Gereputeerde instellingen als de Oeso, de Europese Commissie en de Hoge Raad van Financiën roepen het al jarenlang in de woestijn: België heeft nog ruimte om de belastingen op diesel, benzine, stookolie en gas op te trekken en kan daarmee andere belastingen, die op werk of elektriciteit bijvoorbeeld, omlaaghalen.

Nu wordt er ook voor het eerst ernstig werk van gemaakt. De Federale Dienst Klimaatverandering heeft na uitgebreid overleg met de bedrijfswereld, vakbonden, academici en andere overheden een voorstel op tafel gelegd. Daarbij zal de uitstoot van een ton CO2 in 2020 tien euro kosten, en vanaf 2030 40 tot 100 euro.

Concreet: in een gemiddeld scenario met een CO2-prijs van 70 euro komt er tegen 2030 een taks van 19 cent op diesel, 16 cent op benzine, 18 cent op stookolie en 1 cent op gas. Dat kan het makkelijkst via een verhoging van de accijnzen. Een gemiddeld huishouden betaalt in 2020 32 euro per jaar extra voor verwarming en 31 euro voor diesel of benzine. In 2030 wordt dat 127 euro voor verwarming en 154 euro voor transport.


Opbrengsten voor burgers

De belasting levert de overheid tegen 2030 jaarlijks 2,6 miljard euro op, maar dat geld moet opnieuw bij de burger belanden. Minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) en haar Vlaamse collega Bart Tommelein (Open VLD) waarschuwden al dat de operatie ook voor hen budgetneutraal moet blijven, als ze al doorgaat.

De overheidsdienst stelt voor om de inkomsten te gebruiken om de loonkosten of de heffingen op elektriciteit te laten dalen. Tegelijk kan het geld worden ingezet om te vermijden dat armere Belgen de dupe worden van de hogere taksen en kan er bijvoorbeeld extra worden geïnvesteerd in openbaar vervoer.

Zo’n beleid kan het ook interessanter maken om een warmtepomp te installeren, omdat het prijsverschil tussen fossiele verwarming en elektriciteit minder groot wordt.

Een belastingverschuiving blijft hoe dan ook gevoelig liggen, ook al hebben verschillende studies al uitgewezen dat de energieheffingen in België tot de laagste van de Europese Unie behoren. Uit een enquête die de overheidsdienst liet uitvoeren bij de Belgen blijkt dat er wel wat steun is voor zo’n beleid: de voorstanders zijn talrijker dan de tegenstanders. Maar er blijft een grote groep over zonder mening, die nog overtuigd moet worden.


Klimaatplan

De vraag is nu wat het beleid met de voorstellen zal doen. In het Energiepact, dat de federale regering heeft goedgekeurd, staat letterlijk dat een koolstofprijs ‘een sleutelelement is in het energiebeleid’. Het pleit voor een ‘verschuiving van lasten van minder fossiele naar fossiele grondstoffen’.

De komende maanden komt de discussie over het energie- en klimaatplan dat België moet indienen bij Europa, ook in een stroomversnelling. Een CO2-taks zou daar deel van kunnen uitmaken. Maar een concrete uitvoering zal hoe dan ook voor na de parlementsverkiezingen van volgend jaar zijn. Daarvoor ligt het schuiven met belastingen in een verkiezingsjaar veel te gevoelig.

De hoop is dat het voorstel straks deel kan uitmaken van de verkiezingsprogramma’s. Tenslotte is het voorstel niet uniek in Europa. Landen als Frankrijk, Ierland en Zweden hebben al een koolstofdioxidetaks op brandstoffen voor verwarming en vervoer. En als we onze klimaatbeloftes in het Akkoord van Parijs willen houden, moet er sowieso iets gebeuren. Tegen 2050 moet de CO2-uitstoot in België met 80 tot 95 procent zijn gedaald, vergeleken met 1990. Dat is het minimum om de klimaatopwarming onder twee graden Celsius te houden.


Blog DS, 29-06-2018 (Wim Winckelmans)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB