Dollarpaus had uitgavendrift Amerikanen moeten temperen


Alan Greenspan trekt vandaag voor het laatst de deur van de Amerikaanse centrale bank achter zich dicht. Hij kan gaan genieten van zijn oude dag, maar laat zijn opvolger, de Verenigde Staten en de wereld zitten met een fors probleem.


De negentien jaren dat Greenspan aan het roer stond van de centrale bank, waren voor de Amerikaanse economie een periode van grote bloei. Maar nog harder dan de economie groeiden de tekorten, bij de Amerikaanse burger en bij de Amerikaanse overheid. De Verenigde Staten hebben een schuld aan het buitenland van 2500 miljard euro. Ze moeten per dag 2,1 miljard dollar binnenhalen om het verschil tussen hun productie en hun consumptie te dekken.

Is dat veel? Ja, dat is veel. Zó veel dat een normaal land er zwaar onder zou lijden. In een normaal land zouden dergelijke schulden bij burgers en overheid leiden tot een dramatische waardedaling van de munt. Dat dat met de dollar tot nu toe niet gebeurd is, komt doordat de Verenigde Staten geen normaal land zijn. De dollar wordt gebruikt door de hele wereld. Wat er in de Amerikaanse economie gebeurt heeft op de koers van die wereldmunt maar beperkte invloed.

Dat maakt het werk van een centraal bankier een stuk eenvoudiger; hij kan zich richten op het stimuleren van de eigen economie zonder het risico te lopen dat zijn expansieve beleid wordt afgestraft met een oplopende inflatie. Greenspan heeft die vrijheid ten volle benut.

Probleem is dat de dollar niet eeuwig een wereldmunt zal blijven. Of in ieder geval niet de enige; de euro en de Chinese yuan zullen aan belang winnen. De vraag naar dollars zal dalen. En het zal op enig moment moeilijk worden voor de Amerikaanse overheid en de Amerikaanse consument om hun astronomische tekorten gefinancierd te krijgen.

De dollar zal daardoor in waarde dalen. En de vraag is niet óf dat zal gebeuren, maar wanneer. En het is nu aan Greenspans opvolger, Ben Bernanke, om ervoor te zorgen dat dat een zachte landing wordt en geen harde klap. Want een val van de dollar zou niet alleen een ramp zijn voor de Amerikanen, maar ook voor de rest van de wereld.

Het zou niet terecht zijn deze gespannen situatie geheel op conto van Greenspan te schrijven. De mogelijkheden om te sturen zijn beperkt, ook voor een Amerikaanse centrale bankier. Maar zijn aanzien is des te groter. En Greenspan had zijn positie als dollarpaus moeten gebruiken om de uitgavendrift van overheid en consument te temperen.


Trouw, 31-01-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB