Anonieme spermadonoren moeten worden uitgenodigd om veel meer info over zichzelf mee te geven. Als het van Open VLD afhangt, krijgen ze zelfs de kans om hun anonimiteit later toch nog op te geven.

Vandaag is de wet*geving over sperma- en eiceldonatie in ons land streng: het gebeurt in principe volstrekt anoniem. Tenzij de wensouders kiezen voor een donor uit eigen familie- of vriendenkring. Verenigingen van volwassen donorkinderen pleiten ervoor om komaf te maken met die anonimiteit. Zij claimen het recht om hun biologische afstamming te kennen.

‘Kinderen die dit recht wordt ontzegd, kunnen met identiteitsproblemen kampen’, zegt Open VLD-Kamerlid Sabien Lahaye-Battheu. Ze diende daarom samen met fractiegenote Ine Somers in 2014 al een wetsvoorstel in om ook niet-anonieme donatie mogelijk te maken.

Identiteitsgegevens

Dat wetsvoorstel heeft het duo nu verfijnd. Zo komen ze meer tegemoet aan de verzuchtingen van donorkinderen, ‘zonder de kinderwens van ouders in het gedrang te brengen’. Ze hopen hiermee de politieke impasse te doorbreken die rond dit heikele thema hangt.

Anonieme donoren zouden worden uitgenodigd om niet alleen medische informatie over zichzelf vrij te geven, maar ook uiterlijke kenmerken, karaktereigenschappen, studiedomein, hobby’s, professionele bezigheid en gezinssituatie. De anonieme donor zou ook kunnen motiveren waarom hij heeft gedoneerd. Al die informatie kan het donorkind vanaf 16 jaar opvragen.

Donoren zouden er bovendien voor kunnen kiezen om identiteitsgegevens in hun dossier te laten opnemen. Die zouden donorkinderen kunnen opvragen van zodra ze 18 jaar zijn. ‘Voor sommige donorkinderen zullen de niet-identificeerbare gegevens voldoende zijn’, denkt Lahaye-Battheu. ‘Indien niet, dan kunnen ze, wanneer ze een identificeerbare donor hebben, een stap verder gaan vanaf hun meerderjarigheid.’

Centraal registreren

Anonieme donoren die zich op latere leeftijd bedenken, en toch hun anonimiteit willen opgeven, moeten dat kunnen doen, vindt Open VLD. Anonieme donoren zouden hun identiteitsgegevens aan hun dossier moeten kunnen toevoegen. Omgekeerd niet: een identificeerbare donor kan niet achteraf beslissen om toch anoniem te worden.

Om dit alles in goede banen te leiden, stellen de liberalen voor om een commissie op te richten die alle donorgegevens centraal bijhoudt. Deze commissie wordt ook het aanspreekpunt voor alle donoren, donorkinderen en wensouders. Nu houden de fertiliteitscentra de gegevens bij. ‘Maar dat is problematisch’, zeggen de liberalen. ‘Want wettelijk mag een donor bij maximaal zes vrouwen kinderen verwekken. Maar de fertiliteitscentra weten simpelweg niet van elkaar of een donor al elders heeft gedoneerd.’

Lahaye-Battheu en Somers stellen ten slotte voor dat ook de gekende donoren – gerekruteerd in eigen kring van familie of vrienden – zich in dit systeem inschrijven. ‘Dit type donor is uiteraard gekend bij de wensouders, maar daarom niet per se bij het donorkind. Ook deze donorkinderen hebben recht op informatie.’

In het geval van embryodonatie, wat veel zeldzamer is, moet hetzelfde systeem van toepassing zijn, zeggen de liberale Kamer*leden. Op voorwaarde dat beide donoren dan voor hetzelfde donortype – anoniem of identificeerbaar – kiezen.

Bron: De Standaard, 25/10/2017
http://www.standaard.be/cnt/dmf20171024_03150601

Eigen mening: Ik vind het zeer positief dat Open VLD aan deze maatregelen in verband met het donorschap denkt. Mijn tante heeft nu een dochtertje van drie jaar van een Deense donor. Ik vind het zeer mooi dat ook mensen zonder partner de kans krijgen om hun kinderwens te vervullen. Dat je tot nu toe enkel medische informatie over je donor kan krijgen, vind ik persoonlijk onvoldoende. Ik denk dat het belangrijk is dat je ook op de hoogte bent van de karaktereigenschappen, de hobby's, de professionele status en de leefsituatie van de donor. Als mijn nichtje iets goed kan (bijvoorbeeld tekenen) en mijn tante kan dat zelf helemaal niet goed, zegt ze vaak dat dat een eigenschap van de papa zal zijn. Op zulke momenten is het zeer handig om te weten of dat waar is of niet. Ook zal er een leeftijd komen dat de kinderen beseffen dat ze in een andere situatie leven dan hun leeftijdsgenootjes. Ze zullen zich op een bepaald moment vragen stellen over hun vader, waar de moeder op dat moment niet kan op antwoorden. Het kind in kwestie kan zich op dat moment heel slecht en onzeker voelen en dat is iets wat we moeten vermijden. Indien het kind de identiteit van zijn/haar vader (donor) wilt weten, mogen deze gegevens zeker vrijgegeven worden van mij, als de vader hier mee instemt natuurlijk. Ik hoop dat de kinderen in kwestie op deze manier minder emotionele en psychologische problemen zullen hebben. Zelfs als de vader eerst zijn identiteit niet wilt vrijgeven maar op termijn wel, vind ik dat dit moet kunnen.