Geen sterrenmaal maar bruine brij

Schrijnende taferelen in commerciële rusthuizen waren gisteren te zien in een reportage van het VRT-programma Pano. Minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) roept de sector op het matje.
Grote luxe, inclusief binnenzwembad. Personeel dat altijd klaarstaat. Heerlijke menu’s, bedacht door sterrenchefs. In reclames lijkt een verblijf in een commercieel rusthuis wel een jarenlange vakantie. ‘Helaas is de realiteit anders’, zegt journaliste Lina Nasser. Zij werkte van april tot augustus undercover als vrijwilligster in zeven private woon-zorgcentra.
Een groot pijnpunt is de voeding. Nasser: ‘De heerlijke menu’s uit de spotjes zijn in de praktijk goedkope, bruine brij. Tussen het diner en ontbijt krijgen bewoners bovendien vijftien uur lang niets te eten. Ouderen die niet meer zelf konden eten, kregen daar geen hulp bij.’ Het gevolg is dat bejaarden ondervoed raken. Soms zijn wel acht op de tien bewoners ondervoed, ontdekte huisarts Marc Huylenbroeck in een Brussels rusthuis. ‘Bij ondervoeding krijgen bejaarden voedingssupplementen’, zegt Nasser. ‘Tenminste, als ze daarvoor betalen. Commerciële centra verdienen geld met een probleem dat ze zelf creëren.’

Winstbejag
De reportage van het VRT-programma Pano doet de discussie weer oplaaien over de uitbesteding van de opvang van ouderen aan private ondernemingen. Van de 809 woon-zorgcentra in Vlaanderen zijn er 138 in handen van een bedrijf, vaak grote groepen zoals Armonea of Orpea. Uit onderzoek van Belfius blijkt dat commerciële rusthuizen gemiddeld minder personeel aanwerven dan centra uitgebaat door een OCMW of vzw. Toch ligt de dagprijs in commerciële centra hoger: gemiddeld 59 euro (oplopend tot 250) in plaats van 52 of 54 euro. Nog minder personeel is onverantwoord, zegt Nasser. ‘Ik heb gezien dat één persoon in twee uur tijd tien mensen moest wassen, aankleden, verzorgen en ontbijt geven.’ Een praatje slaan met de bewoners, of een wandeling is er dan zeker niet bij. ‘De isolatie is zo groot, dat sommige bejaarden liever zouden sterven.’
Minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) beseft dat er een probleem is. In een reactie op de reportage laat hij weten dat hij met de sector wil samenzitten. Vandeurzen eist garanties dat er in alle Vlaamse rusthuizen evenveel aandacht is voor de levenskwaliteit van ouderen. ‘Winstbejag mag daarop nooit primeren.’

Bron: DS, 12 oktober 2017, http://www.standaard.be/cnt/dmf20171012_03127192

Mening: Ik schrik er eigenlijk van dat deze omstandigheden meer voorkomen bij private woon-zorgcentra dan de centra uitgebaat door het OCMW of dergelijke instantie. In veel rusthuizen, en andere zorgcentra, is vaak het personeel het grootste pijnpunt. Je hoort overal dat de zorgsector te weinig personeel heeft en dat weinig mensen deze job nog willen doen. Door het weinige personeel krijg je een hogere werkdruk, wat dan ook weer minder motiveert om er aan de slag te gaan. Deze spiraal moeten we gaan doorbreken. Mijn grootmoeder zit ook in een rusthuis en ook daar zitten ze met een tekort aan personeel. Dit werd duidelijk meegedeeld met de familie van de bewoners en samen met hen werd gekeken of de familie niet een handje kon helpen. Mijn moeder en tante gaan bijvoorbeeld zelf enkele middagen per week mijn grootmoeder eten geven. Je vertrouwt je familielid aan zo’n instantie toe en dan hoop je ook dat deze goed behandeld wordt, of hoop je op z’n minst dat als er problemen zijn, dat deze gecommuniceerd zullen worden en dat je samen naar een oplossing kan zoeken.