Hoe komt het dat sommige mensen die er een perfect gezonde levensstijl op nahouden toch op jonge leeftijd sterven? En dat anderen hun hele leven lang roken en toch 100 jaar worden? Volgens een nieuwe internationale studie ligt het antwoord in het DNA. Vijf procent van de bevolking is voorgeprogrammeerd om sneller te verouderen en leeft daardoor minder lang, klinkt het. Ongeacht hun levensstijl.

Gezond eten, regelmatig bewegen, met mate alcohol consumeren en niet roken. De onderzoekers ontkennen niet dat die factoren onze levensverwachting verlengen. Maar daarnaast heeft iedereen een interne klok, een aangeboren verouderingsproces, dat voorkomt dat we veroudering en dood niet eeuwig om de tuin kunnen leiden.

Het onderzoek, dat gisteren verscheen in het vakblad Aging, werd geleid door geneticus Steve Horvath van de Amerikaanse universiteit UCLA. Hij ontwikkelde in 2013 de methode van de epigenetische klok om de snelheid van het verouderingsproces te meten. Dat gebeurt door in het bloed en ander weefsel methylering op te sporen, een natuurlijk proces dat het DNA in de loop der jaren chemisch verandert.

Op basis van die klok gingen 65 wetenschappers in zeven landen aan de slag met de gegevens van 13 databanken die bloedstalen bevatten van in totaal meer dan 13.000 mensen in de Verenigde Staten en Europa. Ze registreerden leeftijdsgerelateerde veranderingen aan het DNA, berekenden de biologische leeftijd van het bloed en schatten de levensverwachting van de betrokken personen.

Met deze methode bleken de onderzoekers in staat om de levensduur van Kaukasiërs, Hispanics en Afro-Amerikanen accuraat in te schatten. Een hogere biologische leeftijd, die niets te maken heeft met de werkelijke, chronologische leeftijd, wees stelselmatig op een vroegere dood.

'Dit is mogelijk een eerste stap naar de ontwikkeling van methodes om het verouderingsproces te vertragen'

De onderzoekers

Die bevindingen zijn niet voor iedereen een goed voorteken. "We ontdekten dat 5 procent van de populatie veroudert aan een versneld biologisch tempo, wat resulteert in een kortere levensduur", zegt Horvath. "Voor deze volwassenen ligt het risico op overlijden op elke leeftijd 50 procent hoger."

De onderzoekers benadrukken dat risicofactoren als roken, diabetes en een verhoogde bloeddruk nog altijd sterkere voorspellers zijn van het sterfterisico. Maar deze bevindingen kunnen mogelijk wel verklaren waarom sommige mensen vroeg sterven, zelfs wanneer ze een gezond dieet volgen, niet roken en regelmatig bewegen.

Toch is er mogelijk ook goed nieuws. Wetenschappers zijn namelijk al lang op zoek naar biomarkers van de biologische leeftijd. In deze studie wordt DNA-methilering gebruikt als een biomarker. "Als we kunnen bewijzen dat methylering inderdaad het verouderingsproces versnelt, is dat een eerste stap naar de ontwikkeling van methodes om dat proces te vertragen", zeggen de onderzoekers.

Dat is nodig, menen ze. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zullen er in 2017 voor het eerst meer mensen boven de 65 zijn dan onder de 5. Tegen 2050 zal het aantal 60-plussers verdubbelen van 11 tot 22 procent. Veel landen zullen niet voorbereid zijn op de hoge kosten die een dergelijke vergrijzing met zich meebrengt, zegt Horvath. "Dus moeten we manieren zoeken om de gezonde jaren met vijf tot twintig jaar te rekken. We hebben echter geen tijd om mensen decennialang te volgen om te testen of een medicijn werkt. Met de epigenetische klok kunnen we het effect van therapieën evalueren in amper drie jaar."

Bron: http://www.demorgen.be/wetenschap/i...stijl-ba5a3436/ 29/09/2016

Mening: Het is gek dat je DNA beslist of je snel veroudert of niet. Natuurlijk blijft een ongezonde levensstijl nog steeds een grote voorspeller van het sterfterisico. Maar je hoort vaak dat een persoon met een goede gezondheid veel te vroeg gestorven is. Gaan we nu kunnen zeggen dat die persoon gewoon pech had met zijn DNA? De wetenschap blijft ons verbazen. Ik vraag me wel af, als ze een manier ontdekken om het verouderingsproces te vertragen, of dat echt wel positief is voor de vergrijzing. Mensen zullen langer gezond blijven, waardoor ze nog geen hulp (en dus ook geen kosten) nodig hebben, maar er zullen daardoor toch nog meer 60-plussers bij komen? Ze gaan waarschijnlijk gewoon later ziek worden. Of ze moeten ook een manier ontwikkelen om de verouderingsziektes tegen te houden.