"KU Leuven moet project met Israëlische universiteit stoppen"

Een dertigtal KU Leuven-academici roept rector Rik Torfs op om de samenwerking te stoppen met een Israëlische universiteit. Het onderzoek naar ondervragingstechnieken zou helpen om Palestijnen te onderdrukken.

'LAW-TRAIN' is een project waarin de KU Leuven en de Belgische FOD Justitie samenwerken met de Bar Ilan Universiteit, het Israëlische ministerie van Publieke Veiligheid en de Nationale Politie om ondervragingstechnieken bij grensoverschrijdenden misdrijven te stroomlijnen. Een dertigtal KU Leuven-academici vindt dit ongepast omdat dezelfde Israelische veiligheidsdiensten van mensenrechtenschendingen op Palestijnen worden beschuldigd.

In een open brief roepen ze KU Leuven-rector Rik Torfs en de Belgische overheid nu op om de samenwerking stop te zetten. Tot de ondertekenaars behoren Lieven De Cauter en Barbara Vandyck (Architectuur) maar ook Marc Van Ranst (Microbiologie) en Carine Defoort (Sinologie). "Gericht op directe samenwerking met het Israëlische veiligheidsapparaat, helpt LAW-TRAIN de onderdrukking van het Palestijnse volk legitimeren én faciliteren", schrijven ze.

In een reactie zegt rector Rik Torfs dat hij drie van de academici heeft ontvangen. Hij vertelde ze dat het project mag blijven bestaan omdat het met succes drie ethische toetsen doorstond: één doorlichting door het overkoepelende EU-fonds Horizon 2020 en twee van de KU Leuven zelf. "Bij ons werd eerst het project zelf bekeken. Er was geen probleem omdat het om ondervragingstechnieken gaat die gebruikt worden bij bestrijding van drugshandel. Dan werd nagegaan of het onderzoeksproject niet in een andere context misbruikt kan worden. Dat bleek niet het geval. Dan denk ik dat je moet accepteren dat alle formele wegen gevolgd zijn."

Torfs zegt in één adem wel sympathie te hebben voor "alle academici die hun nek uitsteken." Hij beloofde ze ook dat hij binnen de KU Leuven het "diepere gesprek zal aangaan" over de "fundamentele ethiek van projecten". "We moeten verhinderen dat universiteiten ethiek gaan verengen tot compliance, het vervullen van formele regeltjes", zegt hij. "Hoe dan ook gaan we de uitkomst van ons debat niet retroactief toepassen op projecten die al zijn goedgekeurd - tenzij er bewijs is dat één van de partners zich niet aan afspraken houdt."

Bron: De Morgen (http://www.demorgen.be/binnenland/-...oppen-bbc6b913/)

Datum: 26/09/2016

Eigen mening: Het is een goede zaak dat het project waarin KU Leuven samenwerkt met de Israëlische universiteit al aan een aantal ethische toetsen is onderworpen. Hieruit is dan misschien wel gebleken dat er enkel samengewerkt wordt rond ondervragingstechnieken bij het bestrijden van drugshandel, voor de buitenwereld zal deze samenwerking toch een soort van partijdigheid oproepen in de verhoudingen tussen Palestina en Israël. Ook Portugal, die in hetzelfde project zat als de KU Leuven heeft zich om deze redenen teruggetrokken uit dit project. Ik denk dat je als universiteit ook naast de gelegaliseerde ethische toetsen zelf kritisch mag nadenken over de projecten die je met je universiteit aangaat en welke niet. Als deze dan, onder andere door professoren van de KU Leuven zelf, in verband worden gebracht met praktijken waarbij de mensenrechten fundamenteel geschonden worden, moet je de afweging durven maken of het wel zinvol is om het project verder te zetten.