Zwarte Piet: traditie met racistische ondertoon

Zoals elk jaar in aanloop naar 6 december, maken kinderen in België en Nederland zich op voor de komst van Sinterklaas en zijn hulp Zwarte Piet, die hun snoepgoed en cadeautjes zullen brengen. Hoewel de meeste Belgen en Nederlanders de traditie van Zwarte Piet zien als deel van een onschuldig kinderfeest, beschouwen meer en meer mensen dit personage terecht als beledigend en als een karikatuur van zwarte mensen.

De gelijkenis tussen Zwarte Piet en de manier waarop zwarten enkele eeuwen geleden werden afgebeeld door Europeanen is treffend: een zwart gezicht, een krullende pruik, gouden oorringen en rode lippenstift en dit in de rol van de onderdanige, dommige, kinderachtige en clownachtige karikatuur, helper van de oude, wijze en vriendelijke blanke Sint. Het houdt met andere woorden de stereotiepe koloniale manier van het afbeelden van zwarten in stand.

Het debat rond de racisitische ondertoon van deze figuur begint nu eindelijk op gang te komen in België, dat het voorbeeld van Nederland hierin volgt.

De anti-Zwarte Piet beweging in Nederland vond zijn momentum in 2013, nadat verschillende activisten, intellectuelen en jongeren uit verschillende culturen en sociale achtergronden een rechtzaak hadden aangespannen tegen het stadsbestuur van Amsterdam, wegens het toekennen van een vergunning voor de jaarlijke Sinterklaasparade, inclusief de racistische stereotiepe figuur Zwarte Piet.

In juli 2014 oordeelde de rechtbank van Amsterdam dat Zwarte Piet inderdaad een negatief stereotiepe van zwarten is, hoewel die uitspraak later werd vernietig door de hoogste administratieve rechtbank van Nederland. Zowel de Verenigde Naties als de Raad van Europa hebben hun bezorgdheid geuit over de racistische stereotypes die in stand worden gehouden door Zwarte Piet.

De boodschap begint nu eindelijk door te dringen. De Nederlandse steden Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Maastricht beslisten om alternatieve Pieten in te voeren, gekleurd of besmeurd met roet, in plaats van met een volledig zwartgemaakt gezicht (hoewel dit wordt bekritiseerd omdat het door sommigen wordt gezien als een louter kunstmatige verandering), en vele scholen in deze steden hebben de stereotiepe onderdelen van de verschijning van Zwarte Piet laten vallen. In België besliste de stad Antwerpen dit jaar om de Zwarte Pieten met roetvegen te versieren, voor de aankomst van Sinterklaas op 14 november.

Niettemin blijft er nog steeds een overweldigende publieke steun voor Zwarte Piet en de karikaturale versie ervan blijft omnipresent in bakkerijen, winkels, shoppingcentra, schoolfeesten, enzovoort, verspreid over zowel België en Nederland. Bezorgdheden over deze figuur blijven weggewuifd worden door velen onder het mom van "te ver doorgedreven politieke correctheid" of het wordt gezien als een aanval op de Belgische cultuur en tradities.

Maar het zwartmaken van gezichten en stereotiepe voorstellingen van zwarten zijn het resultaat van een lange Europese geschiedenis van het negeren van de menselijkheid van Afrikaanse en zwarte mensen, geworteld in het nalatenschap van slavernij en kolonialisme. Ze versterken diep ingewortelde negatieve stereotiepen van zwarten en houden de machtsstructuren binnen Europese samenlevingen in stand.

Het beschouwen van het zwartmaken van gezichten als een leuke en onschuldig verkleedpartij doet tekort aan het feit dat mensen met een Afrikaanse achtergrond vaak geconfronteerd worden met vijandigheid en zelfs geweld, enkel en alleen door hun huidskleur. Ze krijgen ook te maken met obstakels in toegang tot de arbeidsmarkt, huisvesting, onderwijs en gezondheidszorg; worden vaker tegengehouden en onderzocht door de politie, maar worden ook vaker het slachtoffer van misdaad; en zijn ondervertegenwoordigd in politiek en media.

De polarisatie in dit debat maakt duidelijk dat de Belgische instituties het nog steeds moeilijk hebben met het nalatenschap van het koloniale verleden, door deze controversiële traditie in eer te houden en de pijn die dit veroorzaakt bij duizenden Belgische burgers en inwoners van Afrikaanse afkomst te negeren. Beledigende tradities kunnen en moeten evolueren, zodat de Sinterklaastraditie er een wordt van inclusiviteit, in plaats van polarisatie.

Bron: http://www.demorgen.be/opinie/zwart...rtoon-b98e6e5a/
Eigen mening: Ik begrijp dat dit een moeilijk onderwerp is. Toch zou ik het eens van de andere kant willen bekijken. Hier wordt vooral de negatieve kant beschreven. Maar als kinderen zwarte piet zien, worden ze allemaal blij. Sinterklaas met zijn zwarte pieten is iets magisch. Geen enkel kind ziet zwarte piet als een slaaf, zwarte piet is gewoon de helper van Sinterklaas. Ook zijn er elk jaar zoveel blanken die zich met plezier omtoveren tot zwarte piet. Wij zien dat dus zelf helemaal niet als iets negatief, want anders zouden wij ons toch niet willen omtoveren tot zwarte piet? Ik heb het zelf altijd een mooie traditie gevonden en als kind vond ik het ook geweldig. Ik vind het jammer dat mensen dit als iets negatiefs bekijken. Nu met de vegen in plaats van volledig zwart, dat vind ik een goede oplossing. Een blanke piet is in mijn ogen fout, dat past gewoon niet in de traditie. En dat heeft echt niets te maken met racisme. Piet komt door de schouw met de cadeautjes, die moet gewoon een beetje vuil zien.