Zimbabwanen ruilen kruiwagen met geld voor één dollar


Zimbabwanen hoeven straks niet meer met kruiwagens geld naar de supermarkt. Vanaf volgende week kunnen de inwoners van het Afrikaanse land hun praktisch waardeloze nationale munt omruilen tegen buitenlands geld. De koers? 35 biljard Zimbabwaanse dollars voor één Amerikaanse dollar.


Het land gebruikt al buitenlandse munteenheden sinds de Zimbabwaanse dollar waardeloos werd door hyperinflatie, die in 2008 maar liefst 500 miljard procent bedroeg. Zimbabwanen moesten al in die tijd zakken vol papiergeld meenemen om boodschappen te kunnen doen. De prijzen stegen zeker twee keer per dag.

Vanaf maandag ruilen de banken de Zimbabwaanse dollar om, tegen een koers van 35 biljard (35 met vijftien nullen erachter) tegen één Amerikaanse dollar. Voor een bankrekening met 175 quadriljoen krijgen de inwoners vijf dollar, daarboven geldt de vastgelegde koers. De nationale bank van Zimbabwe heeft 20 miljoen Amerikaanse dollar voor de operatie gereserveerd.


100 triljoen

Het hoogste getal op een Zimbabwaans bankbiljet verscheen in 2008: 100 triljoen. Op het eerste gezicht een vermogen, maar in de praktijk niet eens genoeg om een week met de bus naar werk te rijden. Volgens de huidige koers is dat biljet nu 40 cent waard.

Buiten Zimbabwe hebben de 'Zimdollars' overigens juist meer waarde voor geldverzamelaars vanwege de astronomische bedragen die op de biljetten prijken.

Marleen Dekker, onderzoeker bij het Afrika-Studiecentrum in Leiden, heeft zelf ook nog wat biljetten in haar laatje liggen. "Ik ben wel verbaasd over deze omruilactie", zegt ze. "De Zimbabwaanse dollar wordt al jaren niet meer gebruikt. Ik ken wel mensen die bij wijze van nostalgie een zak papieren geld onder hun bed hebben liggen, maar ik vraag me af of ze die nu massaal gaan omruilen."

Dat de hyperinflatie jaren heeft kunnen doorgaan zonder massale volksopstanden, schrijft Dekker vooral toe aan de inventiviteit van de Zimbabwanen. "Een deel van de inwoners heeft zijn voordeel met de inflatie gedaan en toch aardig wat verdiend. En er zijn veel mensen weggegaan om in het buitenland te werken. Inmiddels is de economische situatie redelijk stabiel. Maar Zimbabwe is politiek gezien nog steeds geen prettig land, om het netjes te zeggen."


Meervoudig systeem

Zimbabwe wordt al sinds de jaren tachtig geleid door de autoritaire president Robert Mugabe, die volgens economen schuldig is aan de hyperinflatie. Jarenlang liet hij bij iedere economische tegenslag extra geld drukken, waardoor de Zimbabwaanse dollar in waarde kelderde.

Daarom hanteert het land sinds een aantal jaar een 'meervoudig systeem' waarin ook buitenlandse munten naast de nationale munt zijn toegestaan. De meest gebruikte munten zijn de Amerikaanse dollar en de Zuid-Afrikaanse Rand. Nu ook dat geen uitkomst biedt wil de regering de eigen munt uiteindelijk helemaal in de ban doen. "We kunnen niet doorgaan met twee wettelijke muntsystemen", zei de gouverneur van de centrale bank van Zimbabwe deze week tegen persbureau Bloomberg.


Blog Trouw, 12-06-2015 (Amber Dujardin)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB