Geen alcohol tot achttien?

Steeds meer jongeren doen aan 'bingedrinken’, met potentieel kwalijke gevolgen - vooral voor meisjes.

De cijfers over het drinkgedrag komen uit een nieuwe studie die de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) uitvoerde in zesentwintig welvarende landen. Vooral jongeren en vrouwen drinken steeds meer. Het aandeel jongeren onder de 15 dat wel eens dronken is geweest, is gestegen van 30 procent naar 43 procent, en onder meisjes gaat het om een stijging van 26 procent naar 41 procent. Eerdere cijfers klonken ook al zorgwekkend: elke week belanden 45 Belgische tieners in het ziekenhuis met een vermoedelijke alcoholvergiftiging.

Wat is bingedrinken?
Minstens één keer per maand meer dan zes standaardglazen (een alcoholhoudende drank met 10 gram pure alcohol) op een paar uur tijd consumeren. Bingedrinken komt in de hele wereld meer voor bij adolescenten dan bij volwassenen en is drie keer vaker een probleem bij jongens (16,8 procent) dan bij meisjes (6,2 procent). Het grootste verschil is te vinden in Europa, waar ook de meeste bingedrinkers zitten (grafiek rechtsonder). Daar drinkt 22 procent van de meisjes en 40 procent van de jongens minstens één keer per maand stevig door. Bingedrinken wordt vooral geassocieerd met de acute gevolgen van alcohol, zoals alcoholvergiftiging, verwondingen en geweld.

Wat is verantwoord alcoholgebruik?
Volgens de richtlijnen van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) en het Nederlands Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ) drinkt een man beter niet meer dan 21 standaardglazen per week, nooit meer dan 5 glazen per keer en ten minste twee dagen per week niet. Vrouwen houden het best op 14 glazen per week en maximaal 3 glazen per keer. Een ‘standaardglas’ bevat 10 gram alcohol, ongeveer de hoeveelheid in een glas bier, wijn of sterkedrank – het alcoholgehalte van die dranken verschilt, maar door de verschillen in de geserveerde hoeveelheid blijft de dosis alcohol min of meer gelijk. Heeft u op een avond uw maximale quotum opgesoupeerd, dan drinkt u volgens het NIGZ beter 48 uur niet, om uw lichaam te laten recupereren.

Volgens de VAD drinken jongeren onder de 16 jaar beter helemaal niet. Jongeren tussen 16 en 18 drinken het best niet meer dan 2 dagen in de week, maximaal 2 glazen per keer. Zowel volgens de Nederlandse als de Belgische Hoge gezondheidsraad laten vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven alcohol maar beter aan de kant. Het ongeboren kind is gevoelig voor de schadelijke effecten van alcohol en hoewel die het meest uitgesproken zijn bij het drinken van grote hoeveelheden, is het onmogelijk een veilige ondergrens te bepalen.

Waarom zijn we zo dol op alcohol?
Zelfs als je geheelonthouder bent, moet je toegeven dat de mens graag alcohol drinkt. We slaan over het algemeen met plezier een glas bier, wijn of sterkedrank achterover. Waar onze voorliefde voor dit nochtans giftige goedje vandaan komt, dat zoveel problemen veroorzaakt, is voorlopig een raadsel. Dat we het drinken omdat het ons een goed gevoel geeft, is maar een deel van het verhaal. We moeten het ook vanuit de evolutie bekijken. Het verhaal van alcohol gaat terug op een nauwe relatie tussen mens en gist, een relatie die miljoenen jaren geleden begon en nog steeds aan de gang is. Niet wij mensen spelen de hoofdrol in dit verhaal, maar wel de gistcellen. Het gaat om een symbiotische relatie, die beide partners ten goede komt.

Maar de machtsverhoudingen veranderen steeds. Het lijkt wel alsof de gistcellen de bovenhand hebben gekregen, zeker vanaf het moment dat onze voorouders hun eigen drankjes begonnen te brouwen. Wij verbouwen gist, zorgen ervoor dat de gistcellen kunnen groeien en bloeien, en in ruil krijgen we op z’n best een leuk avondje uit en soms de volgende ochtend ook een kater. Ooit haalden we wellicht meer voordelen uit het gebruik van gist. Vandaag bezorgt de consumptie van alcohol ons vaker problemen dan voordelen. Maar omdat het om een evolutionair gegeven gaat, stopt het verhaal daar niet. Sommige mensen bezitten al genen die hen minder doen drinken. Als deze trend doorzet, dan komt er misschien ooit een eind aan deze lange en tumultueuze relatie, en bereiken we een soort vage wapenstilstand.

Waarom reageren meisjes sterker op alcohol?
Meisjes zijn sneller onder invloed van eenzelfde portie alcohol dan jongens. Dat heeft met verschillende factoren te maken. Meisjes zijn gemiddeld kleiner dan jongens en hebben bovendien meer vet en minder spieren. Daardoor hebben ze gemiddeld minder lichaamsvocht dan jongens en wordt eenzelfde hoeveelheid alcohol minder verdund. Meisjes hebben ook een kleinere lever dan jongens, waardoor alcohol trager afbreekt en er meer alcohol in hun bloed terechtkomt. Jongens drinken gemiddeld wel meer dan meisjes. Bingedrinken - maandelijks minstens één keer meer dan zes standaardglazen op een paar uur tijd – is (wereldwijd) drie keer vaker een probleem bij jongens (16,8 procent) dan bij meisjes (6,2 procent). Het grootste verschil is te vinden in Europa, waar ook de meeste bingedrinkers zitten. Daar drinkt 22 procent van de meisjes en 40 procent van de jongens minstens één keer per maand stevig door.

Welke gevolgen heeft overmatig alcoholgebruik op het tienerlichaam?
Alcohol blijkt vooral op jongeren, wiens brein nog in volle ontwikkeling is, een nefaste invloed te hebben. Adolescenten die stevig doordrinken, hebben kleinere hersenen dan hun leeftijdsgenoten en daardoor last van geheugen- en leerproblemen. Het vermogen om te plannen of te multitasken vermindert, net als de impulscontrole. Daarnaast is overmatig alcoholgebruik – meer dan 21 glazen per week voor mannen, meer dan 14 glazen voor vrouwen – volgens de WHO een van de grootste risicofactoren op meer dan tweehonderd aandoeningen en verwondingen, waaronder tal van kankers en hart- en vaatziekten, terwijl de voordelen van matig drinken verwaarloosbaar zijn en alleen gelden voor wie ouder is dan dertig. Alcohol is bovendien een uitgesproken risicofactor voor een geslaagde zelfmoord. Bingedrinken lokt depressies en zelfmoordneigingen uit en vermindert de zelfcontrole.

Bron: Eos, 19/05/2015

Eigen mening: Ik vind tegenwoordig als ik wegga met mijn vrienden thuis, dat ik heel veel jongeren tegenkom die echt niet meer op hun benen kunnen staan. Mijn zus is nu zeventien en zij drinkt amper alcohol. Ze mag dit wel van thuis uit, maar zal dat nooit zelf doen. Ik dronk ook al alcohol zelfs van ver voor mijn zestien jaar. Dat er wekelijks 45 tieners in het ziekenhuis terecht komen wegens een alcoholvergiftiging vind ik wel een beetje zorgwekkend. In dat geval denk ik wel dat het een goede zaak is om de leeftijd op te trekken naar achttien jaar. Er gaan natuurlijk altijd jongeren die jonger zijn aan alcohol geraken, hiervoor zijn dan strengere controles nodig. Als we kijken naar het effect in Nederland is het effect toch gunstig. In alcoholvrije drankjes zie ik niet zoveel kwaad. Ik denk niet dat een kind dat kinderchampagne krijgt, zich bezighoudt met de vraag hoe echte champagne smaakt.

Langs de ene kant verschiet ik er niet van dat mensen nu ook al aan bingedrinken doet. Elk jaar komt er wel weer iets nieuw en drinken we meer en meer. Mensen gaan er vanuit dat we zeer veel drinken, maar dit is niet altijd zo. Om de leeftijd te verhogen naar 18 vind ik misschien wel zeer veel. Ik geef toe dat sommige jongeren onder de achttien erover gaan en zich echt tot in het ziekenhuis drinken. Dit mag absoluut niet, maar toch kan ik er ook inkomen dat jongeren onder de 18 graag iets drinken. Ze moeten hier natuurlijk niet in gaan overdrijven, maar ik ben er van overtuigd dat de meeste jongeren onder de 18 wel de verantwoordelijk hebben om niet te overdrijven. Misschien moet minimumleeftijd voor alcohol dan 17 jaar worden. Dit vind ik een goed evenwicht en hopelijk gaan zo minder jongeren bingedrinken.

Ik ben het niet eens met het artikel om de leeftijd van 16jaar naar 18jaar op te trekken. Het zou makkelijk zijn om nu als 20jarige te zeggen dat ze de leeftijd maar moeten optrekken. Mijn tijd is dan toch al gepasseerd. Maar zo zit het niet in elkaar. Je moet jezelf maar eens voorstellen dat je niet een keertje een kriek / pint mocht bestellen bij je eerste feestje (bij mij op mijn 16 jaar). Waar ik wel van schrok zijn het aantal mensen die zichzelf in het ziekenhuis drinken. Maar liefst 45 jongeren per week! Dat is echt veel! Het kan toch niet dat ze alleen maar drinken puur van de dorst. Ik drink zelf ook graag een glas en vroeger zeker, maar ik heb het nooit zover gedreven dat ik ervoor naar het ziekenhuis moest. Hebben de meesten dan echt geen verantwoordelijkheid over hun eigen lichaam en met welke myserie ze meestal andere mensen nog opzadelen? Blijkbaar niet. Vanaf 16j vind ik dat je capabel moet zijn om zelf te beslissen waar je grens ligt. Dus daarom vind ik dat je de leeftijd niet moet optrekken naar 18j. Er is iets wat ik echter wel wil zien veranderen. Tegenwoordig als je naar jeugdfeestjes in de buurt gaat, zie je enorm veel jongeren die jonger zijn dan 16jaar. 14-jarigen staan dan naast mij met een sigaret in hun hand en een pint bier. Dit kan gewoon niet. Waar is de controle op zulke feestjes?