Lugubere tv-grap scoort wereldhit - hoever kan candid camera gaan?

BRUSSEL - De lift valt stil. Panne, niet echt gezellig. Plots duikt vanuit het niets een krijsend horrorkind op. Het verborgencamera-filmpje is een hit op het internet, maar is niet onomstreden.

Het Braziliaanse tv-programma Silvio Santos heeft nietsvermoedende mensen in een lift laten stappen om een grap met hen uit te halen. In de lift valt plots het licht uit, waarna een witgeschminkt meisje van de duisternis profiteert om via een deurtje binnen te kruipen. Enkele seconden later gaat het licht weer aan, en daar staat ze, vanuit het niets, strak voor zich uitkijkend en met een pop in de armen. Een beeld recht uit een horrorfilm.

Stuk voor stuk zie je de slachtoffers in elkaar krimpen van de schrik, hun handen voor de ogen slaan. Ze staan doodsangsten uit, waarop het meisje ook nog eens gaat krijsen en de paniek compleet is.

Levend lijk
Grappig om naar te kijken, maar op verschillende sites regent het verontwaardigde reacties. ‘Ver voorbij de grens van het goed fatsoen en het gezond verstand' of ‘Wat als die slachtoffers een hartprobleem hadden?' Verschillende nieuwssites tonen het filmpje onder de titel ‘Meest angstaanjagende grap ooit'.

Dichter bij huis maakte een Vlaamse vrouw in 2001 een gelijkaardige ‘grap' mee. ‘Ik was het slachtoffer van Erik Goossens voor het tv-programma Kan dit?! ', vertelt ze. ‘Als schoonmaakster moest ik poetsen in een funerarium. Plots klapte de deur dicht in de kamer waar de overledenen in de koelcellen lagen. Alles zat potdicht, en dan kroop Erik Goossens als een levend lijk uit zo'n koelcel. Nooit was ik zo bang als toen.'

Normen
De vrouw, die anoniem wil blijven, vindt dat tv-makers veel te weinig rekening houden met de gevoelens van hun slachtoffers. ‘Vijf maanden lang kon ik niet werken, ik zat erdoor. En ik ben nog steeds bang. In gesloten ruimtes zoals een lift krijg je me niet, ik ben te bang dat ik niet zou kunnen vluchten als er iets gebeurt. Daarom heb ik uiteindelijk een klacht ingediend tegen die programmamakers. De rechter gaf me gelijk. Ik kreeg iets meer dan 6.000 euro schadevergoeding. Maar als ik dit hoor, hebben de tv-makers nog steeds hun lesje niet geleerd. Wat ze die mensen aandeden, is schandalig.'

Volgens Bart Maes, eindredacteur van het vroegere VT4-programma Bananasplit , is er in Vlaanderen wel degelijk iets veranderd. ‘Hier kan zoiets niet meer. Onze regel is: wil je het zelf meemaken? En laat ons eerlijk zijn, dit wil niemand, toch? Blijkbaar hanteren ze in Brazilië andere normen. Alles voor spectaculaire televisie. Voor een stuk begrijp ik dat. De grap met de portefeuille die je met een touwtje wegtrekt vlak voor iemands neus, die hebben we allemaal al gezien. Je moet telkens op zoek naar iets nieuws, iets straffer. Maar toch niet ten koste van de mensen die je in het ootje neemt?'

Bron:
De Standaard
Link naar artikel en fragment

Mening:
Ik weet niet zeker of dit nu opgezet spel was of niet, maar als dit effectief echt is, hebben de programmamakers een enorm risico genomen. Ik denk dat de kans groot is dat er in een dergelijke situatie wel eens iets kan mislopen. Stel nu dat een ‘slachtoffer’ een paniek- of hartaanval krijgt? Of wat als hij/zij gewelddadig reageert en de tiener aanvalt? Ik kan mij zonder al te veel fantasie voorstellen dat iemand bij dergelijke opnames wel eens gewond kan raken. Dan is de lol er natuurlijk onmiddellijk af ...

Als de 'deelnemers' voldoende gescreend zijn, kan ik er misschien nog mee leven. Zelfs dan weet je uiteraard nooit hoe iemand in een dergelijke situatie zal reageren, gezond of niet. Hoewel het er langs één kant wel fake uitziet, denk ik wel dat het enorm eng is als je daar effectief staat. Ik neem wel aan dat de kandidaten die gefilmd werden hun toestemming hebben gegeven om de beelden uit te mogen zenden. Als dit niet het geval is, vind ik het echt niet kunnen.

Ik volg Niels zijn mening. Als dit opgezet spel was, speciaal voor het programma, en de kandidaten waren geïnformeerd én gescreend, valt het nog mee, maar als de slachtoffers écht geen weet hadden wat er ging gebeuren, kan een dergelijke ervaring echt traumatisch zijn.

Moest het mij overkomen; ik zet geen stap meer in een lift. Met dergelijke 'grappen' kan je mensen zo choqueren dat ze een soort claustrofobie ontwikkelen. Ook kunnen ze een fobie krijgen voor het donker, etc. Het kan een leven echt aantasten, en ik vind het daarom dan ook helemaal niet grappig.

Mensen kijken tegenwoordig naar horrorfilms waarin dergelijke situaties vaak aan bod komen, meestal gevolgd door een slachtpartij of psychische gestoordheid. Mensen gaan dus sowieso een adrenalinerush krijgen die er inderdaad wel voor kan zorgen dat er gezondheidsproblemen, zoals problemen aan het hart en/of bloeddruk, bij komen kijken.

Hopelijk heeft de Braziliaanse televisie zijn lesje geleerd en gaan ze niet 'nog verder' om de tv-kijker te boeien/aan het lachen te maken.

Ik vind dit helemaal niet grappig. Hebben ze er al eens bij stilgestaan dat mensen zo een hartstilstand kunnen krijgen? Ik vind dit gewoon niet om te lachen. Het zijn geen grappen meer. Je maakt mensen doodsbang. Er zijn andere grapjes die je met mensen kunt uithalen dit wel grappig zijn maar niet zorgen voor een doodsangst.